io osama bin Iaden
Osama bin Laden en de VS:
van vrienden tot vijanden
De Amerikaan Gary Brooks Faulkner trok er als een
kopie van Rambo met pistool en zwaard op uit om
Osama bin Laden te doden. Faulkner werd echter
zelf aangehouden. Al sinds 11 september 2001 wordt
er zonder resultaat op de eerste man van Al Qaeda
gejaagd. Dat doet de vraag rijzen: leeft hij nog wel?
donderdag 15 juli 2010
door Joep Trommelen Beeld Jos Diender
Dead or Alive?
Z
eker weten doet hij
het niet, terroris-
me-expert Edwin
Bakker, hoofd van
het Clingendael Se
curity and Conflict
Programme in Den Haag. Maar hij
denkt dat Osama bin Laden niet
meer leeft.
„Dat is een gevoel, ik kan dat niet
bewijzen", zegt hij. „Maar de vi
deo's die we af en toe van hem te
zien krijgen, zijn zó vaag en ook
nooit goed gedateerd. Terwijl je al
sinds de jaren zeventig op dat
soort filmpjes altijd ziet dat er dan
bijvoorbeeld een krant met een da
tum voor de camera wordt gehou
den. Van alle andere Al Qaeda-kop-
stukken verschijnen wél duidelijke
filmpjes. Waarom zou dat van Bin
Laden niet kunnen? En je hoort
ook nooit berichten van mensen
die dicht bij hem in de buurt zijn
geweest. Dat is verdacht."
Bakker houdt het er op dat Bin La
den vlak na de grote aanslagen
van 11 september zooi aan de lever
ziekte die hem toen teisterde is
overleden. Ondanks de 'levenste
kens' die de Al Qaeda-leider daar
na nog zou hebben gegeven.
Ook de 'briefwisseling' uit 2004
en 2005 tussen Bin Laden en de in
juni 2006 bij een Amerikaanse
luchtaanval gedode Irakese Al Qae-
l SAMA BIN I ADEN
da-leider Al Zarqawi uit 2004 en
2005 vertrouwt hij niet. „In die zo
genaamde authentieke brieven
lijkt het er op dat Bin Laden nog
steeds een rol speelde binnen Al
Qaeda, maar bewijzen bevatten ze
niet."
„Er zijn geen berichten dat hij bij
een bombardement of andere
krijgshandeling zou zijn omgeko
men. Zo'n leverziekte is natuurlijk
niet echt een heroïsche dood, dus
dat zou verklaren waarom Al Qae
da het nooit bekend heeft ge
maakt. Dat is voor mij het meest
plausibele verhaal."
Al Qaeda koestert de mythe rond
Bin Laden, stelt Bakker, en pro
beert die telkens nieuw leven in te
blazen. „Die mythe zal blijven be
staan, tenzij er een lijk wordt ge
vonden waarmee een DNA-test
wordt gedaan waaruit echt blijkt
dat hij dood is. Al Qaeda profiteert
van alle onduidelijkheid. Op die
manier groeit Bin Ladens aantrek
kingskracht als symbool en my
the."
Egyptenaar Ayman Al Zawahiri, al
tijd 'de tweede man' van Al Q_aeda
'Zo'n leverziekte is
natuurlijk niet echt een
heroïsche dood'
genoemd, heeft momenteel de lei
ding binnen de organisatie, denkt
Bakker. „En die is wel altijd duide
lijk in beeld."
Bakker schat dat er door de Ameri
kanen ook niet meer gezocht
wordt naar Bin Laden. „Ook al zeg
gen de autoriteiten af en toe dat
dat wél gebeurt. Dat doen ze al
leen maar om de nabestaanden
van de slachtoffers van 9/11 gerust
te stellen, want die zouden het net
als de meeste Amerikanen niet pik
ken als er niet gezocht werd."
Hij schetst dat president Barack
Obama er niet meer bij gebaat is
een levende Bin Laden te vinden.
„Stel dat Bin Laden zich vrijwillig
op een Amerikaanse basis zou aan
geven. Ik zou de soldaat bij wie hij
dat dan doet, adviseren zich snel
uit de voeten te maken! Want wat
moet je met die man? Naar Guan-
tanamo Bay? Dat gevangenen
kamp wil Obama sluiten. In de VS
zelf willen ze hem ook niet. En
hoe zouden de Afghanen en Paki
stani reageren? Hoeveel slachtof
fers 'in het veld' zou het kosten?"
Zijn arrestatie zou Bin Ladens mar
telaarschap in de islamitische we
reld alleen maar vergroten, stelt
Bakker: „Wat schiet je er dan mee
op? Het levert alleen grote politie
ke, militaire en strategische
problemen op."
De FBI zoekt officieel nog steeds.
Van vrienden tot vijan
den, dat is in één bijzin
de ontwikkeling die
Osama bin Laden (1957)
en de Verenigde Staten samen
doormaakten. Ooit steunde Bin
Laden een door de VS onder
steunde guerrillagroep die streed
tegen de Russsische bezetting
van Afghanistan. En nu staat er
een prijs van 27 miljoen dollar op
zijn hoofd. Maar niemand weet
zeker of hij nog leeft.
CIA-directeur Leon Panetta zei
een paar weken geleden dat hij
in het begin van dit decennium
voor het laatst precieze informa
tie ontving over de mogelijke ver
blijfplaats van Bin Laden, de lei
der van Al Qaeda en de man ach
ter de aanslagen van xi septem
ber 2001 is sindsdien eigenlijk
spoorloos, al doen er wel allerlei
verhalen de ronde en duiken er
schimmige video's en geluidsop
namen van hem op.
Panetta gelooft echter nog wel
dat hij leeft. Bin Laden is in het
stammengebied van Pakistan,
stelt hij.
Osama bin Laden is een telg uit
de steenrijke Saoedi-Arabische
Bin Laden familie. Zijn persoon
lijk vermogen zou 25 tot jo mil
joen dollar bedragen.
Vader Mohammed kreeg naar ver
luidt meer dan vijftig kinderen
bij tien vrouwen en verdiende
een fortuin in de bouw, onder
meer met moskeerenovatie.
Dankzij vrienden in het Saoedi-
sche koningshuis wist hij zijn
handelscontacten ook naar de VS
uit te breiden. Het familiekapi
taal wordt geschat op 16 miljard
dollar.
Osama, die een deel van dat kapi
taal erfde toen zijn vader stierf,
vindt dat Saoedi-Arabië zich
heeft uitgeleverd aan de VS en
het decadente Westen en zo ver
raad pleegt aan de beginselen
