II
vandaag
uitgelicht
Wie neemt het stokje over?
5 vragen over
Is Nout Wellink nog in staat De Nederlandsche Bank op te schudden? Wouter
Bos wordt het meest genoemd als zijn opvolger. Lees waarom en welke kandi
daten er nog meer zijn op zie: Uitgelicht op onze website
zaterdag 3 juli 2010
door Gert van Harskamp
Nout Wellink wil blijven, maar
onder zijn leiding stapelde DNB
fout op fout. De Kamer heeft
(nog) niet het vertrouwen in
hem opgezegd. Wellink beloofde
beterschap.
Bij het faillissement van Van der
Hoop Bankiers, de mislukte over
name van ABN Amro en het om
vallen van de IJslandse spaarbank
Icesave en DSB Bank heeft DNB
als toezichthouder te laks opgetre
den. Maar president Nout Wellink
wil tot het eind van zijn termijn,
juli volgend jaar, hoofd van de cen
trale bank blijven en vindt zichzelf
de aangewezen persoon om veran
deringen door te voeren in de orga
nisatie van DNB.
"I Waarom stuurt de Tweede Kamer
of minister Jan Kees de Jager (Fi
nanciën) hem niet weg?
De Bankenwet uit 1998 verbiedt
dat. Die wet maakt een duidelijke
scheiding tussen politiek en het be
leid van de toezichthouder om te
voorkomen dat de centrale bank
een speelbal wordt van de politiek.
DNB moet voor de stabiliteit van
het toezicht op het financiële stel
sel altijd onafhankelijk van de poli
tiek kunnen functioneren. De Ka
mer en de minister kunnen wel
het vertrouwen opzeggen in Wel
link. Hoewel de bankpresident
dan kan blijven zitten, wordt zijn
functioneren dan wel erg lastig.
De Jager en de Kamer zeggen ver-
trouwen te hebben in Wellink.
Hebben zij dat vertrouwen écht?
Nee, helemaal niet. Een derde van
de Tweede Kamer, waaronder
PW, GroenLinks en SP, zegt het
liefst het vertrouwen direct op.
Maar ook de rest van de Kamer
vertrouwt het Wellink niet toe om
de nodige veranderingen door te
voeren bij DNB. Als er wordt ge
sproken over het vertrouwen in
De Nederlandsche Bank, dan
heeft de Kamer het vooral over ver
trouwen in de aanpak van minis
ter De Jager. Die stelt de bank nage
noeg onder curatele door de Raad
van Commissarissen van DNB te
versterken en de mogelijkheid te
geven controle uit te oefenen op
het toezicht door de centrale bank.
Daarnaast roept de minister een
'visitatiecommissie' in het leven
die DNB regelmatig bezoekt en
controleert of de veranderingen
bij de centrale bank wel volgens
schema verlopen.
3 Willen Kamer en De Jager dat
Wellink werkelijk in functie
blijft?
Nee. Hoewel de parlementariërs
en de minister het nooit hardop
zullen uitspreken, hebben ze het
liefst dat Wellink de eer aan zich
zelf houdt en zijn functie neerlegt.
4 Wellink is niet van zins op te
stappen. Betekent dit dat zijn
positie gered is?
Nee. Met de opdracht aan DNB
om zelf binnen een maand met
een plan te komen hoe de bank de
cultuuromslag binnen de organisa
tie wil bewerkstelligen, houdt de
Tweede Kamer wel een stok achter
de deur om Wellink alsnog te kun
nen achtervolgen.
5 Waarom zo omslachtig?
Voor de Nederlandse finan
ciële sector en daarmee de hele
economie zou het volstrekt onver
antwoord zijn om het vertrouwen
in de bankpresident op te zeggen.
Dat is in Europa overigens ook
nog nooit gebeurd. Met het opzeg
gen van het vertrouwen geeft de
politiek het signaal af dat DNB
structureel gefaald heeft. De inter
nationale financiële wereld zou di
rect twijfelen aan de gezondheid
van alle financiële instellingen
waarop DNB toezicht moet hou
den, zoals banken, verzekeraars en
pensioenfondsen. De schade is
niet te overzien als investeerders
het vertrouwen verliezen. De cen
trale bank wordt namelijk gezien
als de rots in de branding in die
woelige financiële wereld.
DNB heeft nu als taken het zorgen
voor prijsstabiliteit (het voorko
men van deflatie en inflatie), de
zorg voor het betalingsverkeer (uit
gifte van geld; toezicht op digitale
betalingssystemen etc.) en het toe
zicht op de solvabiliteit van finan
ciële instellingen. De eerste twee
taken worden uitgevoerd via en on
der auspiciën van de ECB, waar
DNB ook in het bestuur zit.
Om af te dwingen dat financiële in
stellingen financieel gezond zijn en
blijven, beschikt DNB over de vol
gende middelen:
- Het waarschuwen van een betref
fende instelling.
- Het al of niet steunen van een in
stelling in liquiditeitsproblemen.
- Het verlenen, weigeren of intrek
ken van de vergunning om als fi
nanciële instelling te opereren, dan
wel het stellen van voorwaarden
daaraan.
De geheimhoudingsplicht van
DNB maakt het onmogelijk gecon
stateerde gebreken bij instellingen
openbaar te maken en/of het pu
bliek daarvoor te waarschuwen.
DNB werkt bij het toezicht samen
met de Autoriteit Financiële
Markten (AFM). Die let op het
deugdelijk gedrag van financiële in
stellingen jegens consumenten.
De AFM kan de vergunningen ook
intrekken. Daarnaast heeft de AFM
als sanctiemogelijkheden het opleg
gen van dwangsommen en boetes,
het publiceren van overtredingen
en het aanklagen van overtreders.
foto Friso Spoelstra/Hollandse Hoogte
ran zijn voorgangers.
