301 zeeland
Twee melkbussen of een vertrouwde
Onvorwaerdelijke trouw an een dier
woensdag 30 juni
aanvang 19.30 uur
toegang gratis
Arsenaaltheater, Vlissingen
aanmelden via: debat@pzc.nl
zaterdag 26 juni 2010
TWEEDE KERNCENTRALE Delta laat twee leveranciers een aanbieding maken
Operationeel directeur Ad Louter van Delta met de maquette aan de hand waarvan hij in huiskamerbijeenkomsten
uitlegt waar de tweede kerncentrale is geprojecteerd. foto Lex de Meester
ontwerp (de Engelse afkorting van
Europese drukwaterreactor) van
de Frans-Duitse combinatie Areva
NP. De bouw van de twee centra
les heeft vertraging opgelopen (in
Finland zelfs drieënhalf jaar) en de
aanvankelijke kostenramingen zijn
fors overschreden. Louter wekt
niet de indruk dat hij daar wakker
van ligt. „Je kunt je afvragen of de
inschattingen over kosten en
bouwtijd wel reëel waren. Er is bij
voorbeeld uitgegaan van 3,5 mil
jard euro aan bouwkosten. Wij re
kenen met 5 miljard. En met een
bouwtijd van vijfjaar."
Areva is in elk geval een van de
twee centralebouwers die Delta na
een pre-kwalificatie procedure
heeft uitgenodigd een aanbieding
te doen voor een EPR met een ver
mogen van 1.650 Megawatt (MW).
Ter vergelijking: de bestaande kern
centrale Borssele heeft een vermo
gen van 485 MW. De andere is de
Amerikaanse onderneming Wes-
tinghouse die een drukwaterreac
tor heeft ontworpen die als
AP1000 door het leven gaat. Het
vermogen van deze centrale is
1.200 MW. Kenmerkend verschil
tussen beide ontwerpen is de
vorm van het reactorgebouw. De
EPR heeft een bol; de AP1000
heeft wat weg van een melkbus.
Westinghouse heeft een modulai
re bouwmethode ontwikkeld,
waaraan de zware kraan te pas
komt. Dat maakt de bouw van één
AP1000 duurder, waardoor het fi
nancieel aantrekkelijk is meteen
voor twee reactoren te kiezen;
2.400 MW dus. Die opwekkingsca
paciteit past mooi binnen de grens
die Delta in het milieueffectrap
port voor de tweede kerncentrale
heeft gesteld: 2.500 MW.
Wat het ook wordt, een EPR of
twee keer een AP1000, als locatie
is een plek gekozen tussen de be
staande kerncentrale en het opslag
centrum van radioactief afval
Covra, aan de noordkant van de
Europaweg. Dat is zo afgestemd
met havenschap Zeeland Seaports
en de gemeente Borsele. De loca
tie is 1.500 meter uit de rand van
1987-1992: promotie-onderzoek bij het
Reactor Instituut van de Technische Univer
siteit in Delft.
1992-1998: onderzoeker bij het Energie
Onderzoekcentrum Nederland in Petten.
sinds 1998: onderzoeker en assistent-hoog
leraar bij de TU Delft.
In de aanloop naar het energiedebat
publiceren wij een serie achtergrond
artikelen en stellen wij de panelleden
van het debat voor. Vandaag deel 2,
aanstaande dinsdag deel 3.
door Ben Jansen
Met een kloeke kof
fer en een zak bo
lussen is Ad Lou
ter de komende
tijd op pad. De
operationeel directeur van energie
bedrijf Delta presenteert tijdens
huiskamerbijeenkomsten aan wie
het maar wil de plannen voor een
tweede kerncentrale. In de koffer
een maquette van de nucleaire
hoek van het Sloegebied. De bolus
sen zijn als dank voor de gastvrij
heid. Nee, Delta wil er niemand
mee lijmen. Louter: „Het gaat om
de feiten. Onwetendheid leidt tot
angst."
Een jaar geleden presenteerde Del
ta zijn plannen voor een tweede
kerncentrale. Met een eisenpakket.
De 'nieuwe nucleaire stroomfa-
briek moet een broer van de be
staande kerncentrale Borssele zijn.
Dat wil zeggen, ook met een druk
waterreactor als hart. Maar dan
wel van de derde generatie. Die
wordt gekenmerkt door een verbe
terde reactorveiligheid en passieve
en elkaar aanvullende veiligheid
systemen.
Louter: „Het gaat erom dat de
menselijke factor bij incidenten na
genoeg wordt uitgesloten en in on
voorziene omstandigheden wordt
opgevangen. Zelfs als alle syste
men falen - dat is een kans kleiner
dan één keer in de miljoen jaar -
moet de reactorkern veilig worden
gesteld." Andere eisen: het ont
werp van de centrale moet gecerti
ficeerd en gestandaardiseerd zijn
Panellid Jan Leen Kloosterman
en moet ergens in aanbouw zijn.
Zo wil Delta voorkomen dat tij
dens de bouw leergeld wordt be
taald.
In West-Europa zijn momenteel
twee kerncentrales in aanbouw: in
Flamanville in Frankrijk en in Ol-
kiluoto in Finland. Net als het
door Delta gewenste type zijn het
druk water reactoren. Naast deze
twee zijn acht centrales met dezelf
de soort reactor in aanbouw in
China, in de Verenigde Staten
staat de bouw van vier stuks op
het punt te beginnen en er zijn
plannen voor acht ervan in het
Verenigd Koninkrijk, vier in Italië
en twee in India.
Louter gaat ervan uit dat al min
stens tien centrales met een druk
waterreactor van de derde genera
tie in bedrijf zullen zijn voordat
die van Delta in bedrijf komt. „Dat
is een plezierige positie. Tegen die
tijd is er zoveel ervaring mee opge
daan dat bouwtijd en kosten goed
in de hand kunnen worden gehou
den."
Dat is bij de nieuwe centra
les in Flamanville en Ol-
kiluoto geen sinecure ge
bleken. Beide zijn van het EPR-
Ooit verzuchtte d'r es ie
mand: „Oe langer a'k
mee mensen werreke,
oe meer a'k van dieren
ouwe". Di zit best wat in en het za
Marianne Thieme as muziek in d'r
oren klinke. Me moete 't natuur
lijk ook wi nie overdrieve en de an-
leg van de kustwering uutstelle vö
een veugelnist...!
Mé goed, de meêste mensen ebbe
wé wat mee dieren. Onden, katten
en paerden dienk ik, dat de meêst
geliefde dieren bin. En 'trouw' en
'vriendschap' zulle bie de meêsten
as belangriek ervaeren ore. Zet di
dan het woordje 'onvorwaerdelijk'
nog vö en dan behriep je da die
ren dikkels licht in 't voordeêl bin
ten opzichte van de mensen...!
As kind ebb'ik ook een ond haod,
mé die ao ADHD.., hloofik! Die
blafte voral te onpas en di
verhroötte'n het weungenot van
de buren nie mee...! Dirom
moest'n nè rustiger oorden, tot
mien hröte verdriet...! Laeter ei
een katte ons geköze as 'dienaer',
wan van een katte bin jie nooit 'de
baos'. Dat is die katte zelf
Op de Partij vó de Dieren za'k nie
stemme, wan ik dienke wé es dat
het wat 'deuslaet'. De leste tied
zie'k, as ik ardlope over de kunst-
hostennisbaenen bie ons op 't
durp, nöha es een lange wurm,
die, zonder resultaat, probeert de
grond in te duken. Dan dienk' ik
aoltied an Marianne, de hroötste
dierenvriend in van Nederland.
Zou die noe die wurm oppakke en
nè de 'volle' grond brienge? Zou
ze kaemervraehen stelle over het
dieronvriendelijke kunsthos?
Ik laete die wurm aeltied doe, a
probeer ik er nie op te trappen.
Wat bezielt zö'n beêst toch om eêl
die tennisbaene over te wille ste
ken? Nog een geluk dat 'n nie op 't
kunsthos van een hockeyveld is
verdwaeld...!
Mooi is't ook om te zien oe of
huus mee dieren omhae. Vö ulder
bin een ond en/of een katte speel-
kammeraodjes. je kan d'r van ao-
les mee onderneme en z'ore nie
vlug kwaed.J Noe bin huus ook a
eêl gelukkig mee een naemaekdier.
Di ore ze eigenlijk naebie mee
hroöt gebrocht. De knuffelberen
en dito -onden, -katten en -olifan
ten bin vö vee huus onmisbaer bie
't opgroeien. En meêstal ebbe ze
één lievelingsdier as knuffel bie
dag en nacht, in goeie en kwaeie
uren, tuus en overal wi ze komme.
Ouwers kunne gerust nè ruus as
de 'kokkel' vergeten is. En z'ore
lang gebruukt....! Ik kenne zö'n
beêst, da a ooit een beertje was,
mè noe een nie bestaend dier is
hore mee oren van een knien en
ledemaeten van een ond. Mè d'ei-
genaer is t'r nog zö an gehecht, dat
de nacht nie kan beginne zonder
z'n 'dier'. En andoenlijk is ook het
verhaaltje van dat meisje van vie-
re. Zie ei een muus gekrege, een
muus van meer dan twintig centi
meter lang. Het is d'r steun en toe-
verlaet. Mè deu 't gebruuk oordt
de conditie van 't beêst nie beter.
Ie oordt wè es nat, en zeker wè es
vies. En dan moet 'n gewassen ore.
De muus oordt, op straffe van vee
geblèr, alleên in de wasmachine ge-
stoke. De 'bazin' zet d'r eihen vö 't
apperaat en kiekt deu 't venstertje
zonder opouwen nè d'r lieveling,
die een êle stuit lei te 'rollebollen'
op dertig graden. Z'is t'r nie bie
weg te slaen en af en toe zwaai ze
nè d'r muus, todat 'n schoon is!
'Onvorwaerdelijke' trouw an een
dier, deu een mens(je). Dat bestaet
ook..!