21 zeeland
Het protest is nog
lang niet achterhaald
Het idealisme is gebleven
Kustversterking snel klaar
Bloedzuigers
PZC i
maandag
De krant 5 weken voor 15 euro!
Het protest tegen kernenergie was verstild. Nu, met
de plannen om een tweede kerncentrale in Borssele
te bouwen, is het weer tijd voor de tegenkrachten.
maandag 21 juni 2010
door Wim Hofman
Omdat er te veel plan
ten in onze vijver za
ten, haalden we er
een paar trossen uit.
Ertussen zat een larve van een li-
belle. Die mocht terug de vijver
in.
We zagen ook een paar bloedzui
gers. Hoe die in de vijver geko
men zijn, weten we niet. Vroeger
werden ze wel in veel vijvers ge
kweekt, maar dat was de medici
nale bloedzuiger, die door artsen
werd gebruikt. Men zette een
stuk of wat bloedzuigers op de
huid van een zieke, de diertjes
raakten vol en dan drukte men
het bloed eruit. Met dat bloed kon
men dan bijvoorbeeld de aard van
de ziekte vaststellen, maar meest
al was het gebruik van bloedzui
gers op zieken een soort aderla-
ting.
Het zijn onooglijke dieren, don
ker, de buikzijde wat plat, de rug
kant meer bol. Ze hebben twee
zuignappen, één aan het vooreind
en één aan het achtereind. In de
holte van de eerste zuignap ligt
de driestralige mondopening. Met
behulp van die zuignappen ko
men ze vooruit. Ze plaatsen eerst
de voorste zuignap ergens en dan
trekken ze de tweede zuignap
naar voren en zetten die dan neer
en zo verplaatsen ze zich. Rit
misch, niet blindelings, want ze
hebben wel ergens een aantal
ogen.
Van ons hoeven ze niet per se te
rug de vijver in. Misschien heb
ben ze het wel gemunt op de vis
sen, al bestaan er speciale vis-
bloedzuigers. We hebben ergens
gelezen dat bloedzuigers lang zon
der voedsel kunnen en dat ze
tweeslachtig zijn en dat ze erg
veel eitjes leggen, die ze een tijd
lang in een soort broedzakje met
zich meedragen.
Of de vissen in onze vijver die ei
tjes eten, weten we niet en we we
ten ook niet of de bloedzuigers er
op uit zijn om eikaars bloed te
drinken. Dat is wel een bizar idee,
want dan zouden ze daar in theo
rie eindeloos mee door kunnen
gaan. De ene bloedzuiger leeft
dan op de andere en ze verschaf
fen dan elkaar bloed. Maar we we
ten niet of dat wel kan! Er blijven
steeds weer nieuwe raadsels.
Voor meer columns: www.pzc.nl/columns
COLOFON
PZC
Park Veldzigt 35, Middelburg
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
0118- 43 4000
Uitgever/directeur
Ad Verrest
Hoofdredactie
Peter Jansen pjansen@pzc.nl
Arie Leen Kroon (adjunct) alkroon@pzc.nl
Centrale redactie
T: 0118- 43 4010
E: redactie@pzc.nl
Redactie Walcheren
Postbus 91, 4330 AB Middelburg
T: 0118- 43 4050
E: walcheren@pzc.nl
Redactie Bevelanden-Tholen
Postbus 162, 4460 AD Goes
T: 0113-31 5670
E: bevelanden@pzc.nl tholen@pzc.nl
Redactie Zeeuws-Vlaanderen
Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
T: 0115- 64 5740
E: zeeuws-vlaanderen@pzc.nl
Redactie Schouwen-Duiveland
Postbus 80, 4300 AB Zierikzee
T: 0111-45 4650
E: schouwen-duiveland@pzc.nl
Advertenties
VerkoopteamZeeland
T: 0118- 43 4070
E: teamzeeland@bndestem-pzc.nl
Business-to-business/de Ondernemer. Zorg
Onderwijs. Educatie. Onroerend Goed
T: 076- 531 2277
E: segmentteam@bndestem-pzc.nl
Familieberichten: 088- 0139 999
Personeelsadvertenties: 055- 5388 000
Kleintjes: 0900- 6743 836
Krant niet ontvangen?
Wijziging van uw adresgegevens?
Gebruik maken van de vakantieservice?
Abonnement opzeggen?
Vul het formulier in op:
www.pzc.nl/lezersservice
of bel: 088- 013 99 10
Toets 1bezorgklachten (vanaf 07.00 uur)
nabezorging bij melding voor 12.00 uur
Toets 2: informatie over uw abonnement
Toets 3: informatie over abonneevoordeel
Maandag t/m vrijdag: 08.00 - 17.00 uur
Zaterdag: 08.00 - 12.00 uur
PZC Lezersservice
Postbus 3229, 4800 MB Breda
U kunt uw abonnement beëindigen tot uiterlijk
vier weken voor het einde van de betaalperiode.
U ontvangt een schriftelijke bevestiging.
Abonnementsprijzen
Maand 24,30 (acceptgiro n.v.t.)
Kwartaal 68,35 (acceptgiro €71,35)
Jaar €261,75 (acceptgiro €264,75)
Auteursrechten
Alle auteursrechten voorbehoudèn Uitgeverij
Provinciale Zeeuwse Courant, onderdeel van
Koninklijke Wegener NV.
Publicatierecht beeldende kunst via Beeldrecht.
Gegevensbescherming
PZC is een uitgave van Wegener NV. Wegener legt
van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van
de abonnementsovereenkomst. Deze gegevens
kunnen gebruikt worden om u op de hoogte te
houden van interessante producten en diensten
van andere onderdelen van Wegener en zorgvuldig
geselecteerde partners. Indien u geen prijs stelt op
informatie van de PZC of indien u uw toestemming
voor het gebruiken van uw e-mail adres wilt intrek
ken, kunt u dit schriftelijk kenbaar maken bij PZC
Lezersservice. Zie ook het privacy statement op
www.pzc.nl
Ja, ik neem de PZC en ontvang de eerste 2 weken gratis en neem aansluitend:
een doorlopend abonnement met automatische betaling van 68,35 per kwartaal (NA14)
een doorlopend abonnement met betaling per accept van 71,35 per kwartaal (Nfti4)
ik neem een proefabonnement van 5 weken voor 15.-. Na deze periode stopt de bezorging vanzelf,
(ik heb de laatste 3 maanden geen proef gehad) (P5)
Stuur de bon naar: PZC, Afdeling Lezersservice, Antwoordnummer 54050, 5004 VB Tilburg.
Bellen kan ook: 088-013 99 10
Straat
Postcode
Woonplaats
Telefoonnummer
Emailadres
Ik machtig de PZC om het abonnementsgeld van
Rekeningnummer
mijn rekening af te schrijven.
Handtekening
rin/l
De PZC gaat zorgvuldig om mei persoonsgegevens In het colofon treft u nadere informatie
ACTIECOMITÉ BORSSELE 2, NEE
door Jan van Damme
Vandaag is het zo ver.
Dan laat het Zeeuwse co
mité 'Borssele 2, Nee'
voor de tweede keer in
zijn prille bestaan van zich horen.
Vorige maand werd op het Abdij
plein in Middelburg de poster
'Ons bin nog aoltied nie blie mee
die kernenergie' aan gedeputeerde
Marten Wiersma overhandigd.
Vandaag wil het nieuwe comité
zich laten horen en zien tijdens
een aandeelhoudersvergadering
van energiebedrijf Delta in het
stadskantoor in Goes.
'Borssele 2, Nee' is een initiatief
van de Socialistische Partij. Het
doel is een zo breed mogelijk front
te organiseren tegen de bouw van
een tweede kerncentrale bij Bors
sele. Samen met andere politieke
partijen en maatschappelijke orga
nisaties hoopt het comité een bre
de publieke discussie over kerne
nergie los te maken.
Marieke van Riet (36) uit Middel
burg en Anne Makkinga (28) uit
Ossenisse zijn twee pijlers van de
actiegroep. Anne Makkinga is frac
tieondersteuner van de SP-Zee-
land. Marieke van Riet is docente
biologie op het ROC. Zij was tien
jaar geleden al actief bij protesten
De kern
Muzikant en schrijver Tijl Damen
uit Breskens componeerde enkele
liederen voor het comité 'Borssele
2, Nee'.
Het refrein van zijn nummer De
Kern:
En waar blijft de rede?
Waar blijft de visie?
Waar blijft de toekomst en
Waar blijft de troep?
Waar blijft de durf
Om te strijden voor beter?
Te geloven in groener?
Te denken aan wat dit betekent
Voor mens en milieu?
tegen nucleaire transporten vanuit
Borssele. Dat deed ze toen onder
de vlag van het netwerk WISE
(World Information Service on
Energy). Best heftig, herinnert ze
zich: „Ik lag geketend op de rails
waar de trein zou passeren. Er
stond een grote groep ME'ers om
me heen, één trapte er op mijn
hoofd. Per ongeluk, hoor, maar
toch. Het is ongelooflijk wat een
adrenaline zo'n actie losmaakt.
Met drie andere actievoerders heb
ik zes uur in een cel van de recht
bank in Middelburg gezeten. Daar
na werden we allemaal vrijgela
ten."
Haar deelname in 'Borssele 2, Nee'
noemt ze niet meer dan logisch.
Maar ze realiseert zich wel dat de
tijden zijn veranderd.
Hoewel Anne Makkinga ferm zegt
'we sluiten niets uit', als er naar
mogelijke harde acties wordt ge
vraagd, is Marieke van Riet met
een voorzichtiger: „We richten
ons op positieve acties. Met het
promoten van wind-, getij- en zon-
Nu zich een nieuwe actie
groep tegen kernenergie
aandient, gaan de gedach
ten natuurlijk meteen uit naar de
legendarische protestgroep Stop
Borssele.
Is Stop Borssele gestopt?
Zeker niet, zegt Jan Louwerse (50),
die sinds eind jaren zeventig bij de
actiegroep betrokken is. „We zijn
nog volop actief, we zitten tegen
woordig zelfs op hyves."
Wat niet wegneemt dat het aantal
actieve leden niet groot meer is.
Jan Louwerse: „Begin jaren tachtig
hadden we zeker 120 leden. Nu
moeten we iedereen er aan zijn ha
ren bijslepen om aan vijf te ko
men." Heeft te maken met de tijd
geest, vermoedt hij. „Destijds was
iedereen enthousiast, had ieder
een tijd want geen werk, wilde ie
dereen zijn eigen omgeving creë
ren. Nu is de maatschappij veran
derd, mensen hebben banen, er is
meer luxe gekomen."
Louwerse heeft een eigen bedrijf,
hij geeft arbeidstrainingen. De
nieuwe club tegen de tweede kern
centrale - 'Borssele 2, Nee' - kan
op hem rekenen. „Mijn idealisme
is gebleven. Het is een soort levens
overtuiging, we moeten bezig zijn
met duurzaamheid. Daarom moe
ten we overstappen op zon-
ne-energie. Dat ligt toch moeilijk.
Vorig jaar in Kopenhagen ging het
uitgebreid over duurzaamheid.
Maar tijdens de verkiezingen voor
de Tweede Kamer, nou, als het
woord duurzaam drie keer geval
len is, dan is het veel. Toch is het
onderwerp actueler dan ooit. Kijk
maar naar de Golf van Mexico,
daar zie je hoe risicovol onze huidi
ge energievoorziening is."
Een overzicht van alle acties heeft
hij niet paraat. Herinneringen wel.
Aan de massale demonstratie in
1986, met een groep Autonomen
die er een veldslag van maakte.
Louwerse: „Ik heb toen tegen ze
gezegd: waarom kiezen jullie pre
cies ons weekend uit om te de
monstreren, er zijn nog 51 andere
weekends." Betere herinneringen
heeft hij aan 1988, toen de A58
werd afgezet en auto's op radio-ac
tiviteit werden gecontroleerd. En
begin jaren negentig, een inspraak
middag van de Centrale Organisa
tie Voor Radioactief Afval
(COVRA). „Niemand van ons had
tijd om erheen te gaan. Dus
COVRA-mensen en bestuurders
hebben zich van 3 tot 6 uur zitten
vervelen in De Stenge in Heinkens-
"zand, in de veronderstelling dat
wij zouden opdagen. Dat was een
mooi stil protest."
http://stopborssele.hyves.nl
door Jan van Damme
breskens - Rijkswaterstaat heeft
het kustversterkingsprogramma
2009-2010 een half jaar eerder afge
rond dan gepland.
Afgelopen week loste sleephopper
zuiger Shoreway de laatste vracht
zand op het strand van Breskens.
Daarmee werd het landelijke sup-
pletieprogramma - de kust op peil
houden door het aanbrengen van
zand - voor dit jaar afgesloten. Het
in 2009 opgestelde zandsuppletie-
programma zou pas eind dit jaar
voltooid worden.
Door combinatie van werkzaamhe
den is er een aanzienlijke tijdwinst
geboekt.
Sinds de start van het programma
is er in totaal 11 miljoen kubieke
meter zand opgebracht op meerde
re locaties in Zeeland en op Texel.
In Zeeland werden de stranden
van West-Zeeuws-Vlaanderen op
gehoogd, en werd er onder water
zand aangebracht tegen de wand
van de vaargeul langs de kust tus
sen Westkapelle en Vlissingen.
Het ministerie van Verkeer en Wa
terstaat stelt elk jaar vast waar er
zand op de Nederlandse kust
wordt aangebracht. Rijkswater
staat voert het programma uit.
Momenteel staan Ameland en
Noord-Holland op de agenda. Een
deel van het werk is al in uitvoe
ring.