Tussen tijgers en
souvenirs in Vietnam
15 reizen
rrf'
Vietnam is hot.
Steeds meer
reizigers weten het
land te vinden. Peter
de Jaeger bezocht
Sapa in het noorden
van het land. De
woningen staan op
palen, want 's nachts
zwerven hier
hongerige tijgers
rond.
Kardemomzaden
worden bewaard
alsof het goud is
a
4, reizen@wegener.nl
024-3650360
Zaterdag 19 juni 2010
Een waterbuffel in van het terrassenlandschap.
foto Peter de Jaeger
Net als in de stad verplaatsen Vietnamezen op het platteland zich ook
graag per scooter. foto Luc Ingels
De eerste toerist die ze
in het noord-Vietna-
mese gehucht Ban Ho
zagen, was een ver
dwaalde Deense wan
delaar op trektocht vanuit Sapa,
30 kilometer verderop. Dat was in
1993. „Hij klopte aan voor water",
vertelt Dao Due Nguyen, voorzit
ter van de stichting voor bestrij
ding van de armoede in Ban Ho.
Met steun van de SNV (Stichting
Nederlandse Vrijwilligers) wordt
sinds een paar jaar het ecotoeris-
me in het dorp begeleid en verder
uitgebouwd. Onder meer door re
clame via reisorganisaties en het
toeristenbureau van Sapa, dat in
2005 met geld van de SNV werd
opgezet. Het toerisme is nu nog ge
concentreerd in Sapa, maar de
SNV wil het verder verspreiden
over het prachtige gebied, zodat
meer arme boeren uit de buurt er
ook van kunnen profiteren.
Er zijn inmiddels vijf dorpen in de
bergstreek op de grens met China
die proberen toeristen te lokken
met een primitieve vorm van bed
and breakfast. Voor een luttel be
drag kun je slapen in een houten,
soms van riet gevlochten, huis op
palen. Het huis, dat niet meer dan
één grote kamer heeft, staat zo
hoog vanwege de tijgers, die er
's nachts rondsluipen.
De vrouw des huizes'zorgt voor
een maaltijd. Een van de beroem
de, lokale gerechten is gebraden
varkensvlees, gemarineerd in een
mengsel van bladeren, zaden en
boomwortels. Verder is er kip die
in kleine mootjes wordt gehakt en
wordt gebraden in olie. De rijk ge
dekte tafel biedt verder allerlei
soorten loempia's, gestoomd of
bruin gefrituurd in een pan boven
een houtvuurtje. Verder veel
groenten en tropisch fruit. Alles
natuurlijk uit de eigen 'tuin'.
„Op verzoek van toeristen geven
we 's avonds een voorstelling met
muziek, dans en zang", zegt Dao.
Maar de meeste toeristen komen
voor een avontuurlijke trektocht
van een paar dagen door de ber
gen en het lieflijke terrassenland
schap. „De gids komt vanzelfspre
kend uit het dorp. Hij weet de
weg". De bezoekers kunnen ook
meehelpen met rijst oogsten of bo
men planten. „Wij voldoen graag
aan die behoefte", grapt Dao.
Voordat de SNV zich bemoeide
met het ecotoerisme in Ban Ho
kwamen jaarlijks zo'n duizend toe
risten naar het dorp. Sinds 2005
zijn dat er zes keer zoveel. „Jam
mer is alleen dat de regering deze
plek heeft uitgekozen om een wa
terkrachtcentrale aan te leggen.
Dat tast het landschap aan waar
door we vrezen dat sommige toe
risten wegblijven."
Daar heeft Ta Phin geen last van.
Dit gehucht, slechts 15 kilometer
ten noorden van Sapa, wordt be
volkt door de Dzao, een inheems
bergvolk. Elk jaar komen hier
meer buitenlandse toeristen. Zelfs
zoveel dat de vrouwen op je afko
men met de vraag: „Hello sir,
want to buy something from
me?". Op hun rug dragen ze man
den vol borduursels en ander
handwerk. Hun koopwaar bestaat
uit tassen, portemonnees en ver
sierde sjaals. Ze zien er kleurrijk
uit, met hun indigoblauwe kleren
en rode hoofddeksels van gedra-
Inwoonsters van Sapa in traditionele
kleding. foto Peter de Jaeger
peerde stof Hun hoofden zijn kaal
geschoren en zelfs de wenkbrau
wen zijn volledig geëpileerd, voor
de Dzao-vrouwen het ultieme
schoonheidsideaal.
Veel verdienen de vrouwen niet
met hun handwerk. „Ook niet
met de maaltijden en het aanbie
den van onderdak aan toeristen",
weet de dorpsoudste. „Meer dan
de helft van het gezinsinkomen
komt nog altijd uit de verkoop van
kardemomzaden". De zaden wor
den via handelaren voornamelijk
verkocht aan China als medicijn.
Kardemom helpt onder meer te
gen maagklachten en als wondhe
ler. In Vietnam worden de zaden
verwerkt in wierookstokjes en als
pittig kruid in pho oftewel noedel
soep.
De kostbare zaden worden vol
gens de dorpsoudste thuis be
waard alsof het goud is. Het is
voor de bewoners een appeltje
voor de dorst en ze verkopen pas
als ze geld nodig hebben, bijvoor
beeld om kunstmest te kopen. Het
oppotten loont. De dorpsoudste
vertelt dat hij een paar jaar terug
een scooter kon kopen met de op
brengst van 100 kilo zaden.
Kardemom groeit alleen in deze
bergachtige omgeving, vanwege
het vochtige klimaat en alleen bo
ven de 1.000 meter in de schaduw
van bomen. De boeren hoeven het
niet te verbouwen, ze oogsten het
uit de vrije natuur. Lokale voorlich
ters, in dienst van de overheid, pro
beren te voorkomen dat er roof
bouw wordt gepleegd op de na
tuur. „Bomen en kardemom, heb
ben elkaar nodig. Daarom laten de
boeren de bomen wel met rust",
zegt mevrouw Dung, directeur
voorlichting van de regio Sapa.
„Probleem is vooral het tijdstip
van oogsten. Bij een hoge markt
prijs zijn boeren geneigd te vroeg
het bos in te gaan. Dan zijn de za
den nog niet rijp en niet goed te
drogen. Een deel gaat dan rotten.
Dat is zonde van de inspanning.
Bovendien is kardemom nog
steeds de belangrijkste inkomsten
bron, toerisme is slechts bijzaak"
Reageren?
redactie.reizen@wegener.nl
w
Lab Cai district
Hanoi
VIETNAM
CAMBODJA
Ho Chi Minhstad
(Saigon)#
1 Sapa ligt in het Lao Cai dis
trict. Vanuit Hanoi gaat een
nachttrein naar de stad Lao
Cai. De trein vertrekt om
18.45 uur en komt de volgen
de ochtend om 04.30 uur aan.
Daarvandaan kun je met de
bus verder naar Sapa, een ritje
van ruim een uur.
1 Er zijn talloze hotels en restau
rants in Sapa. Het toeristenbu
reau heeft folders over trek
tochten naar en rond de ver
der weg gelegen kleinere dor
pen.
1 Het Sapa Tourism Information
and Service Centre is te vin
den aan de Cau May Road.
www.sapa-tourism.com
