Walen aan zet in Belgische kwestie
De peilingen zeggen het
keer op keer: 85 pro
cent van de Vlamingen
voelt niets voor een on
afhankelijk Vlaanderen. Toch heb
ben gisteren vier op de tien Vla
mingen op partijen gestemd die
België het liefst snel zien Verdam
pen', zoals N-VA-voorman Bart
De Wever dat noemt.
Obama wil
fonds van
BP voor
olieramp
Wij trappen af van onze middenST
Q
Links verliest in
Slowakije maar
blijft grootste
maandag 14 juni 2010
N-VA-voorman Bart De Wever houdt een toespraak na de enorme overwin
ning van zijn partij tijdens de Belgische verkiezingen. foto Dirk Waem/EPA
door onze correspondent
Hans de Bruijn
Ondanks de monsterzege
van de N-VA, wordt voor
man De Wever waarschijn
lijk geen premier. Hij wil de
Walen de kastanjes uit het
vuur laten halen.
Nu betekent dat niet meteen het
eind van België, maar het is wel
een Vlaams signaal aan de Fransta
lige landgenoten: de taalgrens is
heilig en beide landsdelen moeten
nóg autonomer worden dan zij al
zijn.
De overwinning van de Nieuw-
Vlaamse Alliantie (bijna 30 pro
cent) is nog groter dan voorspeld.
Voor- en tegenstanders spraken
van een 'tsunami'. Niemand kan
om De Wever heen. Hoewel de
N-VA alleen in Vlaanderen actief
is, werd zij de grootste van het hé
le land.
In Wallonië won de Parti Socialis-
te met nog grotere cijfers (32 pro
cent), maar dat veroorzaakte niet
zo'n schok. De PS hoort immers al
decennia tot het vaste meubilair
van de Waalse politiek. De in 2001
Bratislava - Robert Fico maakt
toch nog kans op een nieuwe ter
mijn als premier van Slowakije.
De Slowaakse president Gasparo-
vic maakte gisteren bekend dat hij
Fico heeft gevraagd een nieuwe re
gering te formeren, omdat diens
sociaaldemocratische SMER-partij
de meeste stemmen kreeg tijdens
de verkiezingen zaterdag.
De kans is echter groot dat Fico
zijn opdracht weer zal moeten te
ruggeven. Het coalitieblok van de
premier heeft te weinig zetels voor
een meerderheid, in tegenstelling
tot de oppositie, die wordt aange
voerd door de liberale SDKU-par-
tij van Iveta Radicova. Haar cen
trumrechtse blok beschikt sinds
de verkiezingen over een meerder
heid van 79 zetels in het 150 zetels
tellende parlement.
Mocht Fico falen, dan krijgt Slowa
kije een vrouw als nieuwe premier
in de persoon van de 53-jarige Ra
dicova, nu nog hoogleraar sociolo
gie aan de universiteit van Oxford.
Radicova voerde een verkiezings
campagne, waarin ze de nadruk
legde op beleefde omgangsvormen
en samenwerking in de politiek.
opgerichte N-VA heeft maar spora
disch aan de macht geroken. In ab
solute aantallen is de N-VA-winst
groter dan die van de socialisten,
omdat er in Vlaanderen meer men
sen wonen dan in Wallonië.
De zwaarste klappen waren er
voor de Vlaamse liberale Open
VLD, die de regering van Yves Let-
erme in april ten val brachten, en
diens christendemocratische
CD&.V, die net zo'n nederlaag
leed als de Nederlandse geestver
wanten vier dagen eerder.
Ook het extreemrechtse Vlaams
Belang kreeg een dreun. Veel
VB-stemmers hebben de overstap
naar de N-VA gemaakt, al hebben
VB en N-VA behalve Vlaams-natio-
nalisme niets gemeen. De N-VA
trok ook stemmen weg bij libera
len en Lijst Dedecker.
De vraag is welke gevolgen deze
herschikking van het Vlaamse poli
tieke landschap zal hebben voor
de vorming van een nieuwe rege
ring. Om te beginnen: De Wever
zal geen minister-president wor
den. Hij zegt de ambitie niet te
hebben, maar eerder wil hij ie
mand anders de kastanjes van de
staatshervorming uit het vuur la
ten halen, die in Vlaanderen zeer
gewenst maar in Wallonië omstre
den is. De toegevingen moeten in
zijn ogen van Waalse kant komen,
en laat dan maar een Waal zich
daar op stukbijten.
Die 'eer' zal waarschijnlijk gaan
naar PS-leider Elio Di Rupo, die
de eerste Franstalige premier sinds
1973 kan worden. De Waalse en
Vlaamse socialisten zijn immers sa
men de grootste politieke 'familie'
geworden, ruim voor de christen
democraten.
Omdat een nieuwe regering aan
beide kanten van de taalgrens op
een meerderheid moet kunnen re
kenen, tekent zich een regering af
van Waalse en Vlaamse socialisten
en christendemocraten, aangevuld
met de N-VA. Maar de formatie
wordt geen sinecure.
Over bezuinigingen, werkgelegen
heid of belastingen valt makkelij
ker een regeerakkoord te sluiten
dan over de staatshervorming. Het
draait daarbij vooral om het in
dammen van de invloed van de
Franstaligen in de Vlaamse ge
meenten rond Brussel, de kwestie
van de splitsing van het tweetalige
kiesdistrict Brussel-Halle-Vilvoor-
de, en de concessies die de Waalse
partijen daarvoor eisen. Zo willen
die de (hoofdzakelijk Franstalige)
hoofdstad Brussel uitbreiden, wat
alle Vlaamse partijen onaanvaard
baar vinden.
De Waalse socialisten hebben zich
op dit punt gematigder opgesteld
dan de Franstalige christendemo
craten. Toch zullen ook die met
De Wever tot overeenstemming
moeten zien te komen. De
N-VA-leider reikte de Walen gister
avond de hand. „We moeten brug
gen bouwen", zei hij, zowel naar
de Vlaamse partijen die klappen
hebben opgelopen, als naar de
Franstaligen. „Niemand heeft baat
bij een voortdurende blokkering
van dit land." Die woorden zijn in
Wallonië alvast met instemming
begroet. Nu de daden nog.
washington - Obama wil dat de
oliemaatschappij BP een fonds in
het leven roept om schadevergoe
dingen te kunnen betalen aan par
ticulieren en bedrijven die zijn ge
troffen door de lekkage in de olie
leiding in de Golf van Mexico. Een
onafhankelijke commissie zou dat
fonds moeten beheren, meldt de
Amerikaanse nieuwssite Politico.
De Amerikaanse president Obama
houdt morgen om 20.00 uur
(plaatselijke tijd) een toespraak
over de olieramp in de Golf van
Mexico. Dat heeft een woordvoer
der van het Witte Huis gisteren ge
zegd.
Obama wil in zijn toespraak uitleg
geven over de maatregelen die de
VS moeten nemen om de gevol
gen van de olieramp in de Golf
van Mexico zoveel mogelijk te be
perken.
De druk op olieconcern BP is dit
weekeinde verder opgevoerd. De
Amerikaanse kustwacht bestem
pelde de aanpak van BP om de lek
kage te dichten, als niet vergaand
genoeg.
Bovendien is er politieke druk op.
BP om zijn dividend te schrappen.
De Britse minister van Buitenland
se Zaken William Hague zei giste
ren dat BP 'zelf beslist' over zijn di-
videndbeleid. BP geeft naar schat
ting jaarlijks 10,5 miljard dollar
(8,6 miljard euro) uit aan dividend
betalingen. In de VS gaan stem
men gaan op, dat het geplaagde
olieconcern deze uitbetaling
schrapt totdat de problemen in de
Golf van Mexico opgelost zijn en
alle schadevergoeding voor indivi
duen en bedrijven zijn betaald.
De topbestuurders van BP komen
vandaag bijeen.
