spectrum 10
Schuimkraag
Zaterdag 5 juni 2010
STANDPLAATS
door
Yolanda Bobeldijk
Patat met mayo, het is de gouden
combi die de Britten nog moeten
ontdekken. Als ik bij een bezoek
aan een van de bekende fastfood
ketens om mayonaise vraag, word ik al
tijd vreemd aangekeken. Want Britten
doen de mayonaise op hun hamburger
en eten ketchup bij hun patat
Geen probleem zou je denken, maak dat
patatje met dan gewoon lekker thuis.
Het punt is alleen dat de Britse mayonai
se lang niet in de buurt komt van de tra
ditionele, echte mayonaise die we in Ne
derland kennen. De oplossing is simpel:
vrienden en familie die zo nu en dan
langskomen, zijn niet welkom zonder
een pot Hollandse mayo. Verder
biedt het bekende Britse spreek
woord houvast: 'When in Rome, do
as the Romans do'.
Die uitdrukking neem ik ook maar
ter harte als ik in de pub een biertje
bestel. De Britten drinken hun bier
immers zonder schuimkraag. Zon
de, vind ik. Fr «r-
der dan die eerste muk schu.ui van
een versgetapt biertje? Maar aan de
Britten is het niet besteed.
Toen ik nog maar een paar maan
den in Engeland woonde, sloeg ik
op een gegeven moment steil ach
terover. Ik stond met twee Britse
vrienden in de pub en we hadden
net een pint besteld. Een van hen
veegde vervolgens op demonstratie
ve wijze met twee vingers het
schuim van zijn bier en gaf zijn
glas terug aan het barmeisje met de
woorden: 'Vul dit even bij alsje
blieft'. Het meisje, dat duidelijk aan
haar eerste werkdag bezig was, werd di
rect bijgespijkerd over hoe het bier ge
tapt moest worden. Tot aan de nok ge
vuld, want dat is waar voor je geld.
Feitelijk verschilt de Britse cultuur niet
heel erg van de Nederlandse. Het gaat
meer om nuanceverschillen, al is het niet
eenvoudig die onder de knie te krijgen.
Zo leerde ik laatst dat het onbeschoft is
een barman direct een fooi te geven. De
truc is hem ook een pint aan te bieden,
zodat je hem behandelt als je gelijke. Het
kan jaren duren voor je zulke dingen
scherp hebt.
Aan de andere kant sta ik er ook juist
weer versteld van hoe snel je ingebur
gerd raakt in een ander land. Als ik weer
eens in Nederland ben, ben ik veelal te
beleefd, te indirect en strooi ik te snel
met het woord 'bedankt', zodat het onna
tuurlijk wordt voor Nederlandse begrip
pen. Een vriend zei laatst plagerig dat ik
er al Engels uit begin te zien. Lariekoek.
Toch moest ik onwillekeurig denken aan
de correspondenten die je op tv ziet en
die al heel lang ergens wonen. Je ziet ze
door de jaren heen veranderen. Ze kopen
daar hun kleding, spreken dagelijks de
taal en verworden als het ware tot de cul
tuur van het land van waaruit ze verslag
doen. Zelf woon ik pas 2,5 jaar in Enge
land. Naar mijn idee een veel te korte pe
riode om een dergelijke cultuuromslag
te maken.
Alhoewel? Ik was laatst een weekendje
in Amsterdam en zat met een vriendin
op een terras aan de Singel. In de kroeg
bestelde ik twee Palmpjes van de tap. Ik
zag hoe de barman de glazen inschonk.
Het schuim kwam tot de helft van het
glas. Ho eens even, dacht ik. Ga ik nou be
talen voor een half biertje? Net toen ik
hier wat van wilde zeggen, ging er een
schok door me heen. Terwijl ik de glazen
optilde en zwijgend naar buiten liep,
dacht ik bij mezelf: als je straks patat be
stelt, moet je misschien ook maar om
wat ketchup vragen.
4-.-'
In 2001 besloot koning Mohammed VI van Marokko een
woestijnstad in een tempel van hedonisme te transformeren. Zijn
plan slaagde. Marrakesh is de etalage van het land geworden.
Miljoenen toeristen, onder wie de internationale jetset, streken dit
jaar neer in de stad. Wat zij niet wisten: hun geld vloeit vooral in de
zakken van de koning.
door Cees van Zweeden
Wie vanuit het Atlasge
bergte de oude, Marok
kaanse woestijnstad
Marrakesh binnenrijdt,
ziet weinig zand. De
weg voert langs golfterreinen, villaparken
en luxe hotels. Het asfalt is amper droog,
maar de palmen aan weerszijden van de
boulevard zijn volgroeid.
Vlak na de grootste discotheek van Afrika
buigt de weg af naar rechts. Nog drie minu
ten en hotel La Mamounia doemt op ach
ter de duizend jaar oude stadsmuren van
de medina, het oude stadsdeel.
La Mamounia heeft twee koks die samen
vier Michelinsterren bij elkaar hebben ge
kookt. Het aantal sterren dat bij de herope
ning van het hotel vorig jaar hun voedsel
kwam proeven, was ietsje groter. Actrices,
mannequins, vermaarde architecten, opera
zangers, de dochter van Picasso.
De luchthaven waar zij landden, heet Mo
hammed VI. De palmomzoomde boule
vard is ook vernoemd naar de koning,
door intimi tot 'M6' afgekort. Het hotel is
eigendom van bedrijven die door de vorst
worden gecontroleerd. Het plan om Marra
kesh in de vaart der volkeren op te stoten,
komt ook van M6.
De ironie wil dat Marrakesh op de kaart
werd gezet door een andere M6, een Frans
televisiestation. In 1998 bracht M6 de re
portage die de goudkoorts ontketende. De
zender maakte aanschouwelijk hoe Parijze-
naars voor de prijs van hun zelfmoordflat
in Marrakesh een paleisje konden kopen.
Duizenden Fransen deden dat, gevolgd
door vele anderen. Van de 28.000 'riads' in
de medina, zoals de paleisjes heten, zijn er
6000 door buitenlanders opgekocht. Die
kopers van het eerste uur kwamen voor de
historie, het exotisme, de slangenbezweer
ders, de sprookjesvertellers. Zij waren
waardige opvolgers van Winston
Churchill, die voor de oorlog in de woes
tijnstad overwinterde. Van Alfred Hitch
cock, die er The Man Who Knew Too Much
schoot. En van de hippies, die er in de ja
ren zestig in drugs deden.
Een van de Fransen is Valérie Baradat, die
voor tien dagen kwam en er tien jaar later
Koning Mohammed VI.
foto Alberto Martin/EPA
Marrakesh
ALGERIJE
WEST-SAHARA
infographic. crw
