reizen 14 33
Jij is nie wit nie'
j
Onze chauffeur vertrekt:
Zuid-Afrika is prachtig,
maar het leven is mooier
Stippel een route uit door het
prachtige Zuid-Afrika, huur
een auto en laat je verwennen
in guesthouses,
smulde van bobotie, ging op
walvisjacht en zag de big Jive.
PW
reizen@wegener.nl
024-3650360
Zaterdag 29 mei 2010
Een paar dagen later filmen we in een township. Alles ver
loopt prima totdat de avond valt. In Mamelodi, vlakbij Pre
toria verdwijnt de zon al vroeg achter de bruinkoolwalm
die boven de hutjes hangt. We moeten met een taxi terug
naar de stad. Die kunnen we het best aanhouden op de
hoofdweg. Daar staan we dan. Bijna donker, tienduizenden
ontevreden, zwarte Zuid-Afrikaners komen net terug van
hun werk. Twee blanken met een grote camera speuren
wanhopig naar vervoer. Ogenschijnlijk cool, maar van bin
nen diep bevreesd.
Ter ontspanning gaan we nog even naar Swaziland. De
sfeer in het kleine, door een maffe koning geregeerde staat
je is totaal anders. In Mbabane heerst vrolijkheid. Het
bruist, er wordt gelachen. In een klein reservaatje drinken
alle huidskleuren gezellig samen een biertje, terwijl de nijl
paarden hun oortjes vlak boven de waterspiegel laten rond
tollen. Hoe relaxed vergeleken met het 'aparte' Zuid-Afrika.
Opgefrist en opgeladen rijden we na een paar dagen terug
naar Johannesburg. Ons busje lijkt op de busjes van het
openbaar vervoer. Een oude, zwarte man steekt zijn hand
op om ons aan te houden. Te laat ziet hij zijn fout. Het blan
ke busje stopt. Onze laatste goede daad voor we vertrekken.
Angstig gaat het mannetje op de achterbank zitten. Heeft
hij dat weer. Twee bleekscheten. Na een paar kilometer ge
baart hij wild dat zijn bestemming is bereikt. Zodra de deur
openschuift, sprint hij weg. Het plastic zakje met zijn vier
aardappels blijft achter op de bank. Ik roep hem na. De
vluchteling versnelt. Weg van die aardige mensen!
Zuid-Afrika, begin dit jaar. Geen apartheid meer. Wel het
WK voor de deur. De hele wereld op weg naar de parel van
onze globe. Grant, onze chauffeur, wacht het niet af. Hij
gaat nog vóór de eerste aftrap naar vrienden in Australië.
Definitief. Veiligheid voor vrouw en kind. Want Zuid-Afri
ka is prachtig, maar het leven is mooier.
Mijn eerste keer in Zuid-Afrika was nog vóór de af
schaffing van de apartheid. De 'witman' had de
wind er goed onder, met alle ellende van dien. Ui-
iraard stonden wij aan de goede kant van de apartheid, na-
ïelijk aan de zwarte. Om wild te zien, spoedden wij ons
naar het Krugerpark. Een dierentuin zonder hokken, be
waakt door rossige padvinders van middelbare leeftijd. In
ons huisje hangt het reglement. Een flinke paragraaf behan
delt de omgang met de zwarte bevolking. Belangrijke regel:
geef de 'swartman' nooit alcohol. Daarvan zouden ze name
lijk krankjorum worden en gekke dingen gaan doen. Subver
sief als wij zijn, delen we terstond onze fles Kaapse Pracht
met de bruine bell boy die voordeed hoe de airco (niet)
werkte. Beleefd nam de man een slok en wist niet hoe snel
hij weg moest komen. Wijn, getverderrie!
We hebben een interview met (de onlangs overleden)
Eugène Terre'Blanche. De man die graag overal te paard ver
schijnt. We mogen langskomen op een bijeenkomst van
zijn Afrikaner Weerstandsbeweging in Bloemfontijn. De
enorme hal van het theater waar de bebaarde leider zal
gaan spreken, zit al behoorlijk vol. De blanke boeren stro
men toe. Er hangt een sfeer van inteelt. Wanneer ik de zaal
wil binnenlopen, houdt een geüniformeerde mafketel mij
staande. De bijeenkomst is niet voor mijn soort mensen.
Hoezo? „Jij is nie wit nie." En hij meent het! Ben ik nou zo
bruin geworden in die overdadig schijnende zon? Het pas
poort moet erbij komen en na veel wikken en wegen word
ik doorgelaten. Na zijn toespraak vol vuur, oorlogsretoriek
en onomwonden bedreigingen, schud ik Eugène bedrem
meld de hand. Je ziet het meteen: een gevaarlijke gek. Khaki
uniform, leren laarzen, koppelriem, dikke sigaar. We praten
een half uurtje. Er komt geen zinnig woord uit. Om hem
heen hangt een doordringende, verstikkende lucht van de
stal, de geur van beesten.
Als tegenwicht zullen we de nacht doorbrengen in
het thuisland Lesotho. 'Niet doen', had iedereen
nog geadviseerd, maar eigenwijs hè? Een hotelletje
in Mafeteng is bereid onderdak te bieden. Eten in
de 'kantine'. Daarna drinken tussen steeds dronke-
ner wordende Lesothanen. De sfeer wordt broeie
rig, grimmig. Alle aandacht gaat uit naar ons. Wij
zijn rijk en vrij en dat is hier zeker geen voordeel.
De receptionist stuurt ons naar de kamer. Niet
meer verlaten vanavond. Deur op slot.
Zuid-Afrika
SK KLM vliegt rechtstreeks naar Kaapstad (5x per week) en Johannesburg (dage
lijks). Een auto huren kan onder meer via www.sunnycars.nl Veel van de luxere
guesthouses zijn aangesloten bij Portfolio. Kijk op www.portfoliocollection.com
Verder biedt Zuid-Afrika accommodaties in alle soorten en prijsklasses. Boek ac
commodatie in het Kruger Park ruim van tevoren op www.sanparks.org
Celd kun je overal uit de muur trekken en creditcards worden op de meeste
plaatsen geaccepteerd.
Tip: koop een telefoonkaart om tegen lokaal tarief voordelig binnen Zuid-Afri
ka te kunnen bellen.
Er zijn veel boeken en gidsen over Zuid-Afrika. In ieder geval actueel zijn Trot
ter Zuid-Afrika-Namibië en Lonely Planet South Africa, te koop in de boekhandel.
Zie ook www.trotterclub.com en www.lonelyplanet.com
Meer weten over het leven in Zuid-Afrika? Lees dan het Zuid-Afrika deeltje van
de serie Te Cast In. Zie www.tegastin.nl
Kudu bij St Lucia. mmm
Foto Tom van der Leii Hl www.southafrica.net/netherlands