341 televisie
Een verloren volk leeft voort
ra
n
vrijdag 28 mei 2010
VANDAAG
The Quiet American
Lovenswaardig drama met Mi
chael Caine als een Britse journa
list in broeinest Vietnam in 1952.
De titelheld is Brendon Fraser, een
kalme Amerikaan met een dubbe
le agenda. Regie: Phillip Noyce.
(AUS/D/VS-2002)
RTL 8, 20.30-22.2.5 uur
Pirates of the Caribbean: Dead
Man's Chest
Jack Sparrow (Johnny Depp)
zoekt naar het hart van Davy Jo
nes, de roerganger van de Vliegen
de Hollander. Overdaad schaadt.
Regie: Gore Verbinski. (VS-2006)
S8S 6, 20.30-23.20 uur
Bruce Almighty
God geeft zijn almacht over aan
onhebbelijk mens ]im Carrey. Car
rey is eerst opgetogen maar Gods
werk blijkt een hels karwei. Bij vla
gen hilarische komedie. Regie:
Tom Shadyac. (VS-2003)
BBC 1, 21.30-23.00 uur
Heartlands
Britse straathumor van regisseur
Damien O'Donnell rond een jon
geling die op de brommer zijn
overspelige vriendin achtervolgt
naar Blackpool. Klein leed in een
grootse, bitterzoete lachfilm.
(GB/VS-2002)
Nederland 2, 23.55-1.25 uur
Lonely Hearts
Misdaaddrama van Todd Robin
son met John Travolta als een
agent die de vermeende zelfdo
ding van een jonge vrouw onder
zoekt. Knap acteerwerk in de mar
ge van o.a. James Gandolfini, Jared
Leto en Salma Hayek.
(VS-2007)
België 1, 0.15-2.00 uur
The Haunting
Tamelijk tamme griezelfilm van
Jan de Bont waarin een psycho
loog een groep mensen in een
spookhuis opsluit. (VS-'99)
BBC 1, 0.45-2.30 uur
- - -
Pirates of the Caribbean: Dead Man's Chest
Puberruil
Olga is veel met haar uiterlijk be
zig en gaat nooit de deur uit zon
der een flinke laag make-up. De
ondernemende Kayla heeft een
krantenwijk en doet aan judo op
hoog niveau. De twee meisje rui
len een week om het leven van de
ander te ervaren.
Nederland 3, 19.00 uur
X factor: halve finale
De vier overgebleven acts strijden
vanavond voor een plek in de fina
le, die morgen plaatsvindt. Niet de
jury maar het publiek mag bepa
len wie er door mag. Uitslag volgt
om 22.30 uur.
RTL 4, 20.30 uur
Top Gear
Op de voormalige Amerikaanse
luchtmachtbasis Greenham Com
mon in Engeland testen Jeremy en
James een aantal van de beste au
to's uit communistische landen.
Gast vanavond is Boris Johnson,
de burgemeester van Londen.
Veronica, 21.25 uur
VANDAAG
Tafeltennis
Rechtstreeks verslag van het WK
voor teams in Moskou, mannen
kwartfinales.
Eurosport, 08.45 uur
Tennis
De Open Franse tenniskampioen
schappen op Roland Garros, dag 6.
Nederland 1, 11.00 uur; Eurosport, 11.00
en 17.40 uur
Wielrennen
Rechtstreeks verslag van de Giro
O
O
Reporter: de val van Yuri
Nederlands beste turner Yuri van
Gelder kwam vorig jaar in op
spraak na cocaïnegebruik. Wat
speelde er achter de schermen?
Reporter brengt nieuwe feiten aan
het licht.
Nederland 2, 21.20 uur
De Lotto Sport Awards
Vanuit de Koninklijke Schouw
burg in Den Haag wordt de win
naar bekend van de Fanny Blan-
kers-Koen Carrièreprijs en worden
de Young Taltent Award en de
Prijs voor het Lotto Sportmoment
van het Jaar uitgereikt. Tijdens de
uitzending zijn ook een aantal bij
zondere sportfragmenten te zien.
Nederland 1, 21.30 uur
Lost (slot)
In deze laatste aflevering van te
vens het laatste seizoen vallen ein
delijk alle stukjes van de mysterieu
ze puzzel in elkaar. Was het eiland-
avontuur slechts een droom van
de overlevenden?
Net 5, 22.20 uur
d'Italia: 19e etappe.
België 1, 14.00 uur; Eurosport, 15.30 uur
NOS Sportjournaal
Aandacht voor het tennistoernooi
op Roland Garros, de Giro d'Italia
en het laatste sportnieuws.
Nederland 1, 18.40 uur, Nederland 3, 22.30
Voetbal international
Voetbaltalkshow met Wilfred Ge-
nee en Johan Derksen.
RTL 7, 21.30 uur
NEDERLAND 1
06:30 MAX Geheugen
trainer 06:45 Neder
land in Beweging! 06:59
KRO's Goedemorgen
Nederland 07:00 Jour
naal 07:10-09:00 Her
halingen KRO's Goe
demorgen Nederland,
Journaal 09:15 Neder
land in Beweging! 09:30
Journaal 09:40 MAX Ge
heugentrainer 10:00
Journaal 11:00 NOS Ro
land Garros 17:25 Se
samstraat 17:56 Partij
voorde Dieren
NEDERLAND 2
07:00,07:10,08:00,
08:10,09:00 Journaal
met gebarentolk 09:10
That's the question
09:35 Keuringsdienst
van Waarde 10:05 Sjong
201010:30 Blik op de
weg 11:00 WD 11:05
Eén tegen 10012:00
Journaal 12:10 Lingo
12:30 Van jonge leu en
oale groond 13:00 Jour
naal 13:10 Sportjour
naal 13:15 Missers 13:50
Nederland helpt 14:16
Nieuw Nederland 14:20
KRO Spoorloos 15:10 Zij
gelooft in mij 15:54 SP
16:00Journaal 16:10 Fo
cus 17:00Journaal 17:10
De wandeling 17:35 De
Nationale Taptoe
NEDERLAND 3 I RTL 4
06:29 Z@ppelin met
o.m. Kabouter Plop
11:00 Schooltv-week-
journaal 11:30Jeugd
journaal 11:40 De druk
ke wereld van Richard
Scarry 12:05 Harry en
Toto 12:15 Nellie Ce-
zar 12:20 Olivia 12:30
Mijn liefste vriendjes
Teigetje en Poeh 12:55
De avonturen van Bert
en Ernie 13:00 De we
reld is mooi 13:35 Kin
dertijd 13:36 De post
13:50 Lucia Samu
el 13:55 Nijntjeen haar
vriendjes 14:00 Sesam
straat 14:25 Harry en
Toto 14:35 Bol Smik
14:45 Dokter Hond
15:00 Elly e/d wiebelwa-
gen 15:15 Dokter Hond
15:35 Titeuf 15:40 Hier
is lan 16:05 6tien 16:25
06:00 Blik op sterren
06:45 RTL Nieuws 09:05
As the world turns 10:00
Koffietijd 11:00 Goe
de tijden, slechte tijden
11:30 De Pfaff's 12:10
Jouw vrouw, mijn vrouw
13:05 Archie Bunker's
place 13:35 Help, mijn
man heeft een hobby!
14:35 Lopen over wa
ter 15:05 Oprah Win
frey show 16:00 RTL
Nieuws 16:05 Over de
kook 16:35 The taste of
life: Basics 17:05 As the
world turns
06:00 Teleshop 5 06:01
Car tracks 06:15 Best
of shopping 08:45 Car
tracks 09:00 TEK TV
10:00 Best of shopping
12:45 Blik op sterren
13:00 Tel sell 14:00 Best
ofshopping15:25Tel
sell 16:10 Til death 16:40
Dr. Phil 17:35 The king of
Queens
00
18:00 NOS: Journaal
18:15 AVRO/TROS:
EénVandaag, ac
tualiteiten
18:40 NOS: Sportjour
naal
18:25 EO: That's the 18:00 VPRO: De Dal- 18:00 RTL Nieuws, 18:00 Everybody loves
question, quiz tons, de jongens-
18:50 IKON: Paul Ro- jaren, jeugdserie
senmöllerende 18:23 NPS: IHet Klok-
Lijsttrekkers, se- huis
rie interviews 18:45 NOS: Jeugdjour
naal
nieuwsbulletin Raymond, come-
18:15 Editie NL, nieuws- dyserie
programma 18:30 The nanny, come-
18:35 RTL Boulevard, dyserie
amusementspro
gramma
Ot
O
O
O
M
O
O
fM
fO
PM
19:00 TROS: Lingo,
woord- en taalspel
19:25 EO: De dokters
van hetVUMC,
medisch program-
19:25 KRO: Van jon- 19:00 KRO: Puberruil
ge leu en oale XL (h)
groond, regiosoap 19:30 VARA: De We-
19:55 EO: Eva, magazine reld Draait Door,
liveprogramma
19:30 RTL Nieuws, 19:00 Wie is de chef?,
nieuwsbulletin kookprogramma
19:55 RTL Weer 19:30 Over de kook, cu
linair programma
20:00 NOS: Journaal
20:30 TROS: Flikken
Maastricht, mis
daadserie (h)
21:30 TROS: De Lot
to Sport Awards,
awardshow
20:25 NCRV: Netwerk, 20:21 NOS: Journaal op 20:00 Goede tijden, 20:00 Take me out, da-
actualiteitenru- 3 slechte tijden, tingshow
briek 20:25 BNN: Ranking soap 20:30 CSI: Miami, actie-
20:55 VARA: Per secon- the stars 20:30 X Factor, liveshow serie
de wijzer, kennis
quiz
21:20 KRO: KRO Re
porter
21:15 BNN: Loverboys
21:55 BNN: Lijst 0
21:25 Burn notice, ko
mische dramaserie
22:00 NOS: Journaal 22:30 NOS: Sportjour-
22:15 NPS/VARA: Nova naai
22:52 PP: PW
22:55 VPRO: Het uur
van de wolf: De
gebroken snaar,
documentaire
22:00 De TV kantine,
persiflageprogram
ma
22:30 X Factor, de uit
slag, talentenjacht
22:20 De erotische fan
tasiewereld van
de Amerikanen,
documentaire
23:00 EO: Knevel Van 23:55 NPS: Cinema 2:
den Brink, talk- Heartlands, film
show komedie
23:55 NOS: Journaal
23:00 NOS: Journaal op 23:00 Wat kiest Neder- 23:15 Sex rehab with
3 land, politieke talk- dr. Drew, reality-
23:08 PP: CDA (h) show serie
23:20 VPRO: Nip/Tuck, 23:30 De PfafFs, celebri-
dramaserie tydocusoap
u
00:15 Heroes
01:05 Take 5 Movie up
date
01:15 Teleshop 5
01:16 Stoute meiden
TV
00:10 PP:TrotsopNe- 01:25 NPS/VARA:Nova 00:05 VARA:DeWe- 00:15 RTLNieuws
derland (h) (h) reld Draait Door 00:20 RTL Weer
00:20 EO: Knevel Van 02:00 EO/TROS/NCRV: 01:00 NOS: Journaal op 00:30 RTL Boulevard
den Brink (h) Netwerk/Eén- 3 (h) (h)
01:15 NOS: Journaal Vandaag (h) 01:15 VARA: Nachte- 01:25 Teleshop 4
(h) 02:50 NOS: NOS Tekst Giel 01:26 Cupido TV
02:13 NOS: Tekst tv tv
i mm iiiiiiiiMMa—aM—
Taal en cultuur van het uit
geroeide, oorspronkelijke
volk van Zuid-Afrika leven
voort in 150 notitieblokjes.
Ze wekken warme gevoe
lens op.
door Rivka Groenier
De documentaire The
Broken String van film
maakster Saskia van
Schaik is het bittere ver
slag van de ondergang van de laat
ste /Xam, de oorspronkelijke bewo
ners van het noordelijk deel van
Zuid-Afrika.
Eind jaren negentig werden in een
bibliotheek in Kaapstad 150 kleine
notitieblokken met gemarmerde
kaften gevonden. Het levenswerk
van de Duitse taalkundige Wil
helm Bleek en zijn Engelse schoon
zuster Lucy Lloyd. Zij hebben er sa
men voor gezorgd dat de geschie
denis van de /Xam (de schuine
streep staat voor de klik waarmee
de naam moet worden uitgespro
ken; het volk is ook bekend onder
de verzamelnaam San) voor de
eeuwigheid is bewaard.
Bleek trok in 1855 naar Zuid-Afri
ka, zoals veel van zijn collega we
tenschappers in die tijd op zoek
naar de oorsprong van taal. Toeval
ligerwijs zaten er enkele tientallen
/Xam in de gevangenis van Kaap
stad. Bleek, die nogal ziekelijk was
en dus thuis moest werken, kreeg
toestemming om enkele gevangen
in huis te nemen zodat hij hun
taal kon bestuderen. Al snel wilde
hij naast de taal ook de cultuur
van het volk doorgronden.
De warme gevoelens die de notitie
boekjes opwekken, staan in schril
contrast met de wijze waarop de
/Xam werden behandeld door de
Nederlandse en Engelse boeren
die zich hun grond, 900 kilometer
ten noorden van Kaapstad,
toeeigenden. Ze werden halverwe
ge de negentiende eeuw binnen
twee generaties min of meer uitge
roeid. De boeren zagen hen als hin
derlijke dieren die je beter kon af
schieten.
Het werk van Bleek en Lloyd werd
in hun tijd niet op waarde geschat.
De historici, schrijvers, dichters en
wetenschappers van nu, die in The
Broken String aan het woord ko
men, delen een diepe bewonde
ring voor de inhoud van de bijzon
dere notitieblokjes.
