spectrum 6
'Het Paleis op de Meir is vervk
Zaterdag 22 mei 2010
Gids Julie Abadir geeft uitleg in de Spiegelzaal van het Paleis op de Meir. Zelf vindt zij deze ruimte het pièce de resistance van het monumentale gebouw.
M
et een kwart miljoen be
zoekers per week is de
Meir in Antwerpen de
drukst bezochte winkel
straat van België. De Sinjo-
ren zelf komen er graag om te flaneren: te
zien en gezien te worden.
Zeeuwen en West-Brabanders komen er
ook regelmatig, maar dan vooral om te
winkelen. Naast vele kleine winkeltjes heb
ben alle grote kledingzaken zoals H&M en
C&lA een vestiging aan de Meir. Veel win
kels zijn ondergebracht in de talloze histo
rische panden die de straat rijk is. Mis
schien is dat de reden voor de verbaasde
reactie van buitenstaanders die Antwer
pen goed denken te kennen, als ze horen
dat aan de Meir ook een voormalig Konink
lijk Paleis staat.
Zo zoetjes aan zal er vanaf nu verandering
komen in die onbekendheid, schat gids
Julie Abadir van beheerder Erfgoed Vlaan
deren in. „De belangstelling is ook na het
open weekend enorm", vertelt ze. „Gemid
deld hebben we nu al zon vijfhonderd be
zoekers per week."
Abadir vertelt de mensen die ze rondleidt
door de imposante ruimten op de eerste
verdieping, dat er misschien zelfs een
vloek rust op het Paleis op de Meir. Geen
van de eigenaren heeft er namelijk (lang)
kunnen genieten.
De Antwerpse koopman )an-Alexander
van Susteren geeft midden achttiende
Vijf jaar lang was het voormalige Koninklijk Paleis op de Meir in
Antwerpen gesloten. Het werd ingrijpend gerestaureerd. Dat maakte
nieuwsgierig. Het open weekend trok onlangs dan ook zesduizend
benieuwde bezoekers. Het Paleis op de Meir heeft een nieuw leven
gekregen als museum, feestzaal, chocolaterie en brasserie.
door Harold de Puysseleijr
eeuw opdracht voor de bouw van het in
rococostijl opgetrokken pand op de hoek
met de Wapper. Van Susteren is een na
zaat van een bierbrouwersgeslacht uit Den
Bosch, zelf rijk geworden met beleggingen
in de Oostendse Compagnie. Nooit zal hij
zijn droomhuis bewonen, want nog voor
de oplevering overlijdt hij.
Begin negentiende eeuw laat Napoleon
Bonaparte zijn oog op het paleis vallen.
Voor hem is de havenstad 'als een pistool
gericht op Engeland', de volgende verove
ring die hij op het oog heeft. De keizerlijke
architect krijgt opdracht om het gebouw
opnieuw in te richten, want Napoleon is
vast van plan er regelmatig te gaan verblij
ven. Op de eerste verdieping wordt een sui
te van ontvangstsalons ingericht met aan
de minkant de keizerlijke appartementen.
Het luxeuze bed dat Napoleon voor zijn
pied-a-terre in Antwerpen bestelt, is nu
een van de pronkstukken van de collectie,
hoewel de kleine keizer nooit in het paleis
heeft verbleven. Nog voor de verbouwing
van het paleis goed en wel is afgerond,
wordt hij uit België verdreven. Wie op 28
juni 1814 vanaf het balkon aan de Meir wél
de toejuichingen van het Antwerpse volk
in ontvangst neemt, is zijn grootste vijand;
de Russische tsaar Alexander I. „Waar
schijnlijk", weet Abadir, „zou Napoleon
trouwens nooit in zo'n luxe bed geslapen
hebben. Hij was een militair en voelde
zich daar niet comfortabel in. Hij sliep veel
liever in een veldbed."
Na de nederlaag van Napoleon
komt België onder Hollands be
wind en wordt het paleis ter be
schikking gesteld aan koning Willem I.
Die geeft zijn hofschilder Ignace van Bree
de opdracht om allerlei interieurverfraaiin
gen aan te brengen. Van Bree begint met
de decoratie van het 'Hollands hoeksalon',
dat Willem I en de Oranjedynastie moet
verheerlijken. De fries die over het hele
vertrek doorloopt, illustreert het roemrijke
verleden van de Nederlanders. Het werk
toont naast staatslieden en militaire leiders
ook glorieuze wetenschappers zoals Rem
brandt, Rubens en Erasmus. Op het pla
fond zijn rond de kroonluchter de wapen
schilden van de provincies te zien, met cen
traal het wapenschild der Nederlanden.
Van Bree voltooit de decoratie van het
hoeksalon in juli 1830, maar zal niet verder
geraken. Ook Willem I zal het resultaat
van de verbouwingen nooit zien, want de
Belgische revolutie breekt uit. -
De Belgen verwijten Willem een anti-libe
raal en anti-katholiek beleid. Ze keuren
zijn onevenwichtige verdeling van de be
lastingheffing tussen Noord en Zuid af, en
de Franstalige provincies verzetten zich er
tegen dat hij de Nederlandse taal aan hen
wil opdringen. Na twee gruwelijk bloedige
dagen komt Antwerpen tijdens de revolu
tie dat najaar in handen van de Belgische
patriotten.
De Belgen zijn na deze gebeurtenissen
bang dat de grote Europese mogendheden
hen alsnog de Nederlandse kroonprins als
koning willen opdringen. Daarom leggen
ze wettelijk vast, 'dat leden van het stam-
huys van Oranje-Nassau voor altyd uyt alle
magt of gezag in België uitgesloten zijn'. Die
bepaling is zelfs nog steeds geldig en daar
mee zijn de leden van het Huis van Oranje
