io first lady 'Vooral zorgen voor stabiele thuissituatie' Michelle Obama probeert met haar strijd tegen overge wicht onder jonge ren betekenis te ge ven aan haar rol als First Lady. Net als haar voorgangsters stuit ze daarbij op de beperkingen van het ambt, dat in werkelijkheid geen ambt is. donderdag 20 mei 2010 Michelle wil een verschil maken door Frank Hendrickx Michelle Obama boekte deze week een suc- ces in haar po gingen om obe- sitas in Ameri ka tegen te gaan. Voedselproducen ten als Coca-Cola. Pepsi, Kraft en Kellogg's beloofden op aandringen van de First Lady het aantal calorie ën in hun producten drastisch te rug te brengen. In 2015 moet er sprake zijn van een totale vermin dering van t,5 biljoen calorieën. „Dit is precies de betrokkenheid die we nodig hebben", zo jubelde Michelle Obama over het eerste tastbare resultaat dat ze heeft ge boekt met haar campagne 'Let's Move'. Het succes zal ook als een persoon lijke overwinning voelen voor de aan Harvard geschoolde juriste. Mi chelle Obama besloot na de eerste zes maanden in het Witte Huis het roer drastisch om te gooien. Ze verving haar jonge stafchef door een ervaren rot en eiste een eigen speechschrijver. Ze wilde niet alleen 'huggen' met bezoekers van het Witte Huis, zo hield ze haar medewerkers voor. „Ik wil een verschil maken." Voor de naaste adviseurs van haar man had ze ook een boodschap: „Voortaan verwacht ik dat jullie me meteen terugbellen als ik naar jullie vraag." Tal van andere First Ladies hebben vergelijkbare gevechten moeten le veren, zegt hoogleraar Betty Boyd Caroli, een historica die gespeciali- 'seerd is in het onderwerp. „De staf van de president wil eigenlijk zo min mogelijk lastig gevallen wor den door de First Lady. Instinctief zetten ze de First Lady het liefst in op terreinen waar ze geen kwaad kan." De scheiding der machten is in het Witte Huis ook fysiek waar neembaar. Alle macht zit in de West Wing, de westvleugel, waar de staf van de president is onderge bracht. De medewerkers van de First Lady worden ondergebracht in de East Wing, de oostvleugel. Soms verandert die East Wing in een soort gevangenis. „Het ultie me voorbeeld is Pat Nixon, de vrouw van Richard Nixon", zegt Caroli. „Ze werd overal buiten ge houden. De First Lady diende naast de president te staan en te glimlachen. Meer niet. Pat Nixon veranderde na een aantal jaar in een soort robot." Michelle Obama blaakte bij haar 'aantreden' niet van tomeloze am bitie. Zo verklaarde ze niet meer dan drie dagen per week te willen werken. Haar belangrijkste taak noemde ze die van 'First Mom'. Ze wilde haar dochters Malia (11) en Sasha (8) helpen bij de overgang naar een nieuwe woonplaats en school. Hulp kreeg ze daarbij van haar moeder, Marian Robinson, die eveneens introk in het Witte Huis. De FGOTUS (First Grand mother of the United States) brengt de kinderen nog steeds ie dere dag in een ongemarkeerde jeep naar school. Leslie Morgan Steiner, een feminis tische publiciste, was teleurgesteld over die houding. „Het was duide lijk dat Michelle vooral niet in Hil lary Clinton wilde veranderen", zegt Morgan Steiner. „Hillary was in haar tijd moediger. Ze etaleerde dat ze slim was en ambitieus. Dat paste niet in het traditionele beeld van de First Lady, die vooral mooi moet zijn en vriendelijk en dienst baar. Clinton is daar verschrikke lijk voor afgestraft." Morgan Steiner erkent dat haar verwachtingen van Michelle Oba ma misschien te hoog waren. „Ik wil eigenlijk dat iedere First Lady een soort Eleanor Roosevelt is." Eleanor Roosevelt was niet alleen de langst zittende First Lady (1933-1945), ze was ook uiterst be vlogen, intelligent en onvermoei baar in haar strijd voor burgerrech ten. Amerika had eerder invloedrij ke First Ladies gehad, maar Roose velt was de eerste die daar publie kelijk voor uitkwam. Voor een deel was dat uit nood geboren. Franklin Roosevelt wilde verdoeze len dat hij in een rolstoel zat en stuurde daarom vaak zijn vrouw naar publieke bijeenkomsten. De First Lady won zo aan gezag en po pulariteit. Michelle Obama is vooralsnog minder uitgesproken. Er is meer aandacht voor haar gevoel voor mode, haar afgetrainde armen en haar romantische relatie met de president, dan over haar politieke standpunten. „Ik vind dat jam mer", zegt Morgan Steiner. „Ik zou willen dat Michelle Obama de schroom van zich afgooit. Af- ro-Amerikaanse vrouwen krijgen buitensporig veel te maken met fy siek geweld. Ze zou daar de aan dacht op kunnen vestigen. Ze zou kunnen praten over het ongekend hoge aantal tienerzwangerschap pen binnen de Afro-Amerikaanse gemeenschap, over de leerachter- stand van veel zwarte kinderen. Nu heeft ze een eigen moestuintje en pleit ze voor gezonde voeding. Heel belangrijk, maar het is ook een betrekkelijk veilig keuze." Mi chelle Obama is er wel populair mee geworden, erkent Steiner. „Ze is één van de meest geliefde First Ladies uit de geschiedenis. Mis schien wil ze vooral aantonen dat een Afro-Amerikaanse vrouw een populaire 'moeder van de natie' kan zijn. Nog niet zo lang geleden was dat onvoorstelbaar geweest." First ladies De First Lady van de Verenigde Staten is de officieuze titel voor de gastvrouw van het Witte Huis. Deze positie wordt meestal ingevuld door de vrouw van de president van de Verenigde Staten. 1929-1933 1933-1945 1945-1953 1953-1961 1961-1963 1963-1969 1969-1974 1974-1977 1977-1981 1981-1989 1989-1993 1993-2001 2001-2009 Lou Henry Eleanor Bess Truman Mamie Jacqueline Lady Bird Patricia Nixon Betty Ford Rosalynn Carter Nancy Reagan Barbara Bush Hillary Clinton Laura Bush Hoover Roosevelt Eisenhower Kennedy Johnson door Joost Sijtsma Welke rol denkt u dat Michelle Obama gaat spelen? Die vraag kreeg Ameri- kadeskundige Frans Verhagen tij dens een lezing nadat Barack Oba ma de presidentsverkiezingen had gewonnen. Verhagen antwoordde dat Michel le vooral een stabiele thuissituatie moet creëren voor haar man. „En dat was tegen het zere been van de Nederlandse vrouwen", zegt Ver hagen. „Zo zagen zij de rol van Mi chelle niet. Over de vrouw van Bush hadden ze dat antwoord wel geaccepteerd. Dat is een gespleten heid in het denken, want Neder landers verwachten van een vrouw van een rechtse president dat ze thuis zit en bij een linkse president moet de vrouw een be langrijke rol spelen." Verhagen blijft bij zijn mening dat een presidentsvrouw er vooral voor moet zorgen dat haar man goed functioneert als president. „Ze moet een klankbord zijn en haar man van advies dienen." Eleanor Roosevelt was bekend als de eerste feministe en ze adviseer de haar man, de president. Ze was bijvoorbeeld betrokken bij de op richting van de Verenigde Naties. Ook Rosalynn Carter speelde een belangrijke rol als adviseur van haar man. Verhagen: „Vooral met betrekking tot het Midden-Oos ten. Ze was op de hoogte van alle details van het Camp David-over- leg en gaf daar ook advies over. De rol van iemand als Nancy Reagan was veel beperkter, ze zorgde er voor dat haar man niet alles vergat en dat hij fysiek overeind bleef." Verhagen is kritisch over de politie ke rol die Hillary Clinton heeft ge speeld. Ze nam de leiding in de hervorming van het ziektekosten stelsel, een poging die daverend mislukte. „Ze wilde aanvankelijk zelfs minister worden", hoont Ver hagen. Door een politieke rol op zich te nemen maakte ze haar man Bill Clinton kwetsbaar, zegt Verhagen. „Politieke tegenstanders konden de president via zijn vrouw aanpakken." De presidentsvrouw heeft in de praktijk voornamelijk een advi seursfunctie achter de schermen en neemt daarnaast vaak een maat schappelijke taak op zich. „Vergeet niet, dat veel presidentsvrouwen al een eigen carrière hadden, dus als 'vrouw van' vervelen ze zich. Ze zoeken dan een taak die bij hen past, zoals Laura Bush zich als ex-medewerkster van een biblio theek inzette voor alfabetisering. Dat Michelle zich inzet voor bete re voeding past ook bij haar omdat ze jonge kinderen heeft. Ze weet hoe belangrijk gezond eten is." In Nederland worden geen groot se zaken verwacht van premiers- vrouwen. Het is een verschil in po litieke cultuur. Verhagen: „In Ame rika zijn de functies staatshoofd en regeringsleider verenigd in één persoon, daardoor krijgt de echtge note ook een prominentere posi tie. Die rol wordt in Nederland min of meer vervuld door het ko ningshuis. Je ziet dat Maxima bij het bezoek aan Shanghai meer aan dacht krijgt dan Willem-Alexan- der."

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2010 | | pagina 10