'Rijkdom in de bodem eindelijk
DC VC
20 I
Subsidie
voor plan
Kiekieris
Middelburg 1940
Herinneringen aan
ZAAMSLAG Vwo-leerling Richard Lensen werpt zich op als hoeder en haalt een deskundige naar
ABONNEE
VOORDEEL
dinsdag 18 mei 2010
W
door Luc Oggel
'S-HEERENHOEK - De gemeente Bor-
sele draagt 11.060 euro bij aan de
omvorming van discotheek Kiekie
ris in 's-Heerenhoek tot pannen
koekenrestaurant. Burgemeester
en wethouders vinden dat het
idee de werkgelegenheid, leefbaar
heid en toerisme ten goede ko
men.
De koerswijziging is een gevolg
van tegenvallende bezoekersaantal
len. De eigenaren van Kiekieris
hebben zich aangemeld voor het
tv-programma Operatie van der
Most, waarin topondernemer Hen-
nie van der Most noodlijdende be
drijven helpt. Borsele verwacht
dat er straks werkgelegenheid is
voor vijf personen. Overigens
wordt er naast het pannenkoeken
restaurant nog twee keer per
maand een discoavond gehouden.
Dat was eerst vier keer. Bij wijze
van proef is de sluitingstijd van de
disco een jaar lang verruimd van
03.00 naar 04.00 uur.
Als de provincie het project goed
keurt, kunnen de ondernemers
een maximale subsidie van 22.120
euro krijgen in het kader van de
Europese POPII-regeling. De helft
van het bedrag komt uit Europa,
de andere helft is dus al toegezegd
door de gemeente Borsele.
door Harmen van der Werf
Het is ongelooflijk wat in
en rond Zaamslag in de
bodem aan geschiede
nis schuilgaat. Vwo-
eindexamenkandidaat Richard
Lensen (18) is er al vanaf zijn tien
de mee bezig. Gerrit de Zeeuw, ei
genaar van het Schelpenmuseum
aan het Plein in Zaamslag, is zijn
grote voorbeeld. De Zeeuw pro
beert al tientallen jaren de aan
dacht voor het oude Zaamslag te
krijgen die het verdient. Tot nu
toe vrijwel tevergeefs. Maar daarin
kan dankzij de inzet van zijn jon
ge kompaan Richard verandering
komen.
Richard schreef voor zijn
vwo-eindexamen een profielwerk
stuk over de ridderorde van de
Tempeliers in Zaamslag (1200-1312).
Het werkstuk is door zijn school,
het Zeldenrust-Steelantcollege in
Terneuzen, inmiddels voorgedra
gen voor de landelijke onderwijs
prijs van de Koninklijke Neder
landse Akademie van Wetenschap
pen (KNAW). Eind mei volgt de
uitslag. Richard vindt de nomina
tie al een hele eer, maar het gaat
hem om meer. Hij wil dat de rijk
dom aan bodemschatten in Zaam
slag en omgeving eindelijk op
waarde wordt geschat.
Om dat voor elkaar te krijgen no
digde Richard één van de belang
rijkste deskundigen op het gebied
van de Tempeliers naar Zaamslag
uit, Jean Roefstra. Hij moet van
ver komen, uit Noord-Holland,
waar hij assistent-depothouder
van het archeologische vondsten
depot is. „Maar ik heb het er graag
voor over", zei Roefstra bij voor
baat. Toen wist hij nog niet echt
wat hij in Zaamslag - of in oude
stijl 'Saemslach' - zou aantreffen.
Afgelopen vrijdag kwam Roefstra,
allereerst in het Schelpenmuseum
van voormalig loodgieter De
Zeeuw. Hij viel er van de éne in de
andere verbazing. Vanwege de
enorme collectie, maar ook vanwe
ge de achteloosheid waarmee in
Zaamslag is én wordt omgespron
gen met het verleden.
Zo heeft De Zeeuw een maquette
staan van het kasteel De Toren-
berg uit 1193. Het moet een schitte
rend bouwwerk zijn geweest, tot
Zaamslag in 1586 aan de golven
werd prijsgegeven. Prins Maurits
wilde op die manier het 'bevrijde'
Axel beschermen tegen de Span
jaarden. „Eind jaren tachtig van de
vorige eeuw waren muren van de
weg naar het kasteel nog zichtbaar.
Toen zijn ze met grijpers gesloopt
om nieuwe woningen te kunnen
bouwen", weet De Zeeuw. Een fo
to uit die tijd - nog maar ruim
twintig jaar geleden! - bewijst on
omstotelijk zijn gelijk.
Roefstra spreekt geen direct oor
deel uit. Bouwers (en gemeenten)
zagen wel vaker archeologische
vondsten en plekken vooral als las
tig. Officieel is dat veranderd. Te
genwoordig is archeologisch onder
zoek verplicht op basis van het Eu
ropese Verdrag van Valletta (Mal
ta), sinds 2007 in Nederlandse wet
geving verwerkt. Roefstra vindt
het des te opmerkelijker dat twee
speciale vindplaatsen bij Zaamslag
er nog schijnbaar onbeschermd bij
liggen, plekken waar de orde van
de Tempeliers zich in de twaalfde
eeuw vestigde.
De Tempeliers hadden een Tem
pelhof en een hospitaal net buiten
Zaamslag, vlakbij de hoofdweg
naar Terneuzen. „Ga maar langs
de slootkant kijken", stelt Richard
voor. „Je ziet de stenen gewoon zit
ten." Hij heeft er zelf heel wat ver
zameld en er een eigen openlucht
museum van gemaakt in de achter
tuin van zijn ouders aan de Roze
marijnstraat. „Dat is mijn Tempel
huis." Roefstra wil dat ook wel
zien. En het is toch vlakbij het
Schelpenmuseum. Zijn ogen begin
nen te stralen als hij het bouw
werk ziet. Zijn handen glijden
langs de oude moppen. „Kijk",
wijst hij, „de sporen van een ploeg
staan erin." Richard haalt nog wat
materialen tevoorschijn. „Jeetje,
nog meer", roept Roefstra. „Ik ga
helemaal uit mijn dak."
m
VERSE HOEVEN
UITGEVERIJ
Herinneringen aan
de verdwenen stad
Theo Giele
Een boek met verhalen uit
Middelburg, van voor die
Vreselijke Vrijdag, 17 mei 1940,
toen een groot deel van de stad
werd verwoest.
Kinderen van de jaren 20 en 30 vertellen
over zichzelf, over hun ouders en over de
stad. Het meisje dat het kolengeld ophaalt.
De privéchauffeur die met de jonkheer de
landerijen inspecteert. De arme vader die
zilver poetst om een voedselpakket voor
zijn gezin te bemachtigen. Over de houtfa-
briek van Alberts, de elektrische tram, 't
Soepuus, de scholen en vrouw-ezeltje-op-
de-buik. Verhalen uit een verdwenen stad,
uit een verdwenen tijd.
Aanbieding
Het boek is geïllustreerd met een groot
aantal foto's, veelal uit particulier bezit.
Het boek is genaaid, gebonden in een har
de band en heeft een omvang van 128 pa
gina's. Het boek is ook te koop bij de boek
handel. Prijs 15,-. Abonnees betalen
slechts 12,50. ISBN 9789075703405
www.pzc.nl/abonneevoordeel
Herinneringen aan de verdwenen stad
ISBN 9789075703405.
Ja, stuurt u mij tegen de speciale actieprijsexemplaren
a 12,50 (inclusief verzend- en administratiekosten.)
Aktienummer: 901-76104
Aktieperiode: van 17 mei t/m 16 augustus 2010.
Telefoon
Geboortedatum
E-mail
Hierbij machtig ik Verse Hoeven éénmalig om een bedrag van
(12,50 per boek, incl. verzendkosten) af te schrijven.
Het boek is ook met deze kortingsbon te koop bij de boekhandel
Rekeningnummer
Handtekening
Stuur deze bon naar: Verse Hoeven uitgeverij,
Haydnstraat 2,4941AE Raamsdonksveer.
PZC gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. Op alle informatie die u aan
ons verstrekt is de Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing In het
colofon van de krant en op pzc.nl treft u nadere informatie aan.
Jean Roefstra (links) met Richard