Moderne ambachtsschool in Zeeland
lentemeeting
I
6
Het technische bedrijfsleven
in ons land klaagt al jaren
over een tekort aan goede vaklui.
De opleidingen zouden niet aan
sluiten op de praktijk, leerlingen
zitten teveel in de schoolbanken,
zijn teveel gefixeerd op de theo
rievakken, doen dus te weinig
praktijkervaring op en het imago
van het technisch onderwijs is
ronduit slecht. De roep om de
'oude ambachtsschool' wordt
steeds luider. Zeeland heeft dat
opgepakt. Daar zijn al twee am
bachtsscholen nieuwe stijl en bin
nenkort komen er twee bij. Vak
colleges noemen ze dat tegen
woordig.
door Ron Gregoor
MIDDELBURG - Het idee van vak
colleges is eigenlijk afkomstig van
Hans de Boer, voormalig voorzitter
van MKB Nederland en ex- voorman
van de Taskforce Jeugdwerkloosheid
en Koos de Vos, directeur kenniseco
nomie van Economische Impuls Zee
land. "Al elf jaar loop ik iedere zomer
met een aantal vrienden richting San
tiago de Compostella. Een van die
vrienden is Koos de Vos. Terug rij
den we in een busje. Om beurten ko
men de vrienden dan aan bod 0111
eens flink dóorgezaagd te worden.
Het ging over onderwijs en ik was
kennelijk aan de beurt. 'Als jij dan zo
goed weet hoe het allemaal moet,
doe er dan eens iets aan', zeiden ze.
Ik zat voorin met Koos. De rest was
in slaap gevallen en ergens tussen de
Spaanse grens en Parijs is het idee ge
boren van de vakcolleges", herinnert
De Boer zich nog.
Hans de Boer was 15 april in Middel
burg, in het ROC gebouw, waar Im
puls haar derde Lentemeeting hield.
Tegelijkertijd werd daar het contract
van de regionale stichting 'Vrienden
van het Vakcollege' getekend. Zee
land heeft al twee vakcolleges, er ko
men er op korte termijn twee bij: een
in Goes en een in Zeeuws- Vlaande
ren. In heel Nederland zijn er nu 38,
"we streven uiteindelijk naar 70",
hoopt De Boer eens te bereiken.
Idee
Terug naar die reis van Santiago de
Luisteren en vooral netwerken, daar was het om te doen op de Lentemeeting
Compostella naar Utrecht. De Boer:
"We zaten in die nachtelijke uren dus
met elkaar te praten en vroegen ons
af: wat zou je moeten doen om goed
technisch onderwijs te krijgen, hoe
zou je een moderne ambachtsschool
van de grond kunnen tillen? We wa
ren het er wel over eens dat je je ziel
moet leggen in het beroepsonderwijs,
het begrip vaktrots moet terugkomen
en bovenaan je lijstje komen. Je zou
terug moeten naar de kernwaarde leer
meester, leerling en gezel. Gewaar
deerde leerkrachten zouden meer op
een voetstuk geplaatst moeten wor
den. Èn ouders moeten weer trots
zijn dat hun kinderen het technisch
onderwijs volgen. Dat is een hele
mond vol, maar hoe bereik je dat,
vroeg Koos terecht."
Twee dingen waren was beide wakke
re heren wel duidelijk: "Schakel in
een zo vroeg mogelijk stadium naast
het onderwijs het bedrijfsleven in. En
probeer de plannen zo lang mogelijk
buiten de sfeer van Den Haag, en dan
bedoel ik het regeringscircuit, te hou
den. Begin met het benaderen van
vmbo- directeuren en zorg daarna dat
je de pers meekrijgt, zodat het pu
bliek positief over je denkt. En als je
alles geregeld hebt, schakel dan pas de
overheid in. Kijk dan of de opleiding
niet in strijd is met de wet. Maar dat
komt nooit voor."
De Boer en De Vos togen met een
aantal kompanen aan het werk. Het
begrip Vakcolleges lag er, nu nog in
vulling van het schoolprogramma. De
Boer: "Aan de ene kant wilden we
een elitaire opleiding creëren, men
sen moeten zien dat de opleiding ei
genlijk best moeilijk is, datje er trots
op kan zijn als je die opleiding volgt.
Uitgangspunt is ook kleinschalig on
derwijs, nooit meer dan vijftig leerlin
gen in één opleiding die drie of vier
jaar duurt. Maar het belangrijkste is
dat de leerlingen weer hele dagen be
zig zijn met hun vak. Vanaf klas 1
hebben alle leerlingen minimaal
twaalf uur per week les in Vak en
Techniek. Uitgangspunt is ook dat de
leerlingen hun theorie leren naar aan
leiding van praktijkgevallen."
Vrienden
Om in ons land zoveel mogelijk vak
colleges van de grond te krijgen, is de
nodige hulp nodig. Van overheid,
van onderwijsinstellingen, maar voor
al van het bedrijfsleven. Daarom ook
is de Stichting Vrienden van het Vak
college opgericht. De 'Vrienden' is
een overkoepelende stichting met le
den uit het bedrijfsleven, het onder
wijs en de politiek. Hans de Boer is
voorzitter van de stichting. Zeeland
maakt sinds vorige maand deel uit
van de Vrienden. "Zie het als een
franchisemodel. Per regio zijn de
scholen die als ondernemer fungeren,
die de vakcolleges van de grond moe
ten krijgen. Centraal steunen we dat.
Organiseer het als een bedrijf."
Door de nauwe samenwerking van
de drie o's (onderwijs, ondernemers
en overheid) komen dit soort initiatie
ven makkelijker tot een succes.
Doen!
Maar, zo memoreerde George van
Foto: Marijke Folkertsma
Heukelom, gedeputeerde van onder
meer Onderwijs en Kenniseconomie,
"dan wordt het wel tijd dat er nu ein
delijk eens spijkers met koppen gesla
gen worden. We zijn al heel lang be
zig om Zeeland in de vaart der volke
ren op te nemen. Steeds maar weer
blijkt dat de wil er wel is. Yes we can,
roepen we dan in koor. Maar ik hoor
nergens Yes we do! Ik doe hier een
oproep aan de vertegenwoordigers
van de drie o's om allemaal daadwer
kelijk mee te doen aan bijvoorbeeld
dit initiatief van De Boer. Wij moe
ten hier zelf onze beleidsagenda bepa
len. Doen we dat niet, dan doet de
Randstad het wel
Overigens had Van Heukelom wel
weer een cadeautje uit Den Haag
meegenomen. Hij was diezelfde och
tend bij de minister van onderwijs ge
weest en kwam terug met 16 miljoen.
Voor de Task Force Zeeland. Spe
ciaal voor vernieuwingen in het on
derwijs, zoals de vakcollegès. "En
daar gaan we iets zinvols mee doen,
maar dan moeten wel alle partijen
meedoen."
De Poort 73 - Rilland
Tel. 0113-551040 - Fax 0113-551080
Email: zbs@planet.nl - Website: www.zbsbv.nl
24-uurs transportbandenservice - www.transportbandenservice.nl Dfi zaaI luistert aandachti naar Hans de Boer
Foto: Marijke Folkertsma