Fotografen wedijveren
met Rembrandt
u13
woensdag 12 mei 2010
I
'.Irf3p
■■i
Berend Zweers (1872-1946): foto Jacob Merkelbach (1877-1942): Berend Zweers: Sara Maria
van Maria Wilhelmina Zweers, 1906 Naaktstudie, circa 1920 - ontwikkel- Zweers-Ten Pietrik, 1908,
- kooldruk gelatinedruk
driekleuren-kooldruk
Bernard Eilers (1878-1951): Noch aarzelt het licht - ontwikkelgelatinedruk
door Kees Keijer
Sara Zweers keek hon
derd jaar geleden recht
in de lens van haar echt
genoot Berend. Er werd
niet naar een vogeltje gelachen.
Mevrouw Zweers kijkt ons
recht aan, met een indringende
oogopslag. Is het de kleur, waar
door het portret zo hedendaags
lijkt, of komt dat door de zelfver
zekerde blik van de vrouw? Het
portret van Berend Zweers is
een van de mooiste foto's op de
tentoonstelling In atmosferisch
licht in het Rembrandthuis in
Amsterdam.
De afdrukken op de expositie zijn
afkomstig uit de Bijzondere Collec
ties van de Universiteit Leiden.
Een tentoonstelling met fotografie
lijkt een vreemde keuze voor het
Rembrandthuis, een museum dat
het leven en werk van een schilder
uit de Gouden Eeuw in beeld
brengt.
Toch klinken in deze foto's echo's
door uit de 17e eeuw. Je zou kun
nen zeggen dat de fotografen op
deze tentoonstelling bij Rem
brandt en consorten te rade gin
gen om hun eigen metier op
te krikken.
In atmosferisch licht behandelt het
picturalisme in de Nederlandse fo
tografie in de periode 1890-1925.
Omdat de fotografen van toen
hun werk als kunst zagen is het
niet verwonderlijk dat hun beeld
taal nauw aansluit bij de schilder
kunst en prentkunst, waarin het
impressionisme nog altijd toonaan
gevend was.
In het Rembrandthuis is goed te
zien dat veel gefotografeerde land
schappen en boereninterieurs nog
al lijken op de schilderijen van Ja
cob Maris, Jozef Israels en andere
meesters van de Haagse School. Te
gelijk lieten wat modernere foto
grafen zich inspireren door stadsge
zichten van George Breitner of
Willem Witsen.
Maar er waren ook minder letterlij
ke manieren waarop de amateurfo
tografen zich lieten inspireren
door I7e-eeuwse voorbeelden. In
handboeken werd het contrast tus
sen licht en donker, dat in de schil
derkunst bekend stond als chiaros
curo, gezien als belangrijk studie
materiaal voor de amateurfoto
graaf
En juist in dat spel van licht en
donker was Rembrandt een mees
ter.
De picturalisten beproefden ook
specialistische fotografische tech
nieken voor een schilderachtig
eindresultaat. Zo pasten ze bewust
onscherpte toe om een atmosfe
risch effect te bereiken. Ook druk
ten ze hun foto's op bijzondere
manieren af waardoor ze leken op
houtskooltekeningen of etsen. Dat
die procédés arbeidsintensief en
tijdrovend waren, werd als een pre
gezien. Want hoe bewerkelijker de
techniek, hoe exclusiever het eind
resultaat.
Expositie: In Atmosferisch Licht -
Rembrandthuis, Jodenbreestraat,
Amsterdam. T/m 20 juni. Meer
informatie: www.rembrandthuis.nl.
WOENSDAG 12 MEI
Renesse
Strandjutten en schelpentableau maken.
Ecoscope, 10 tQt 13 uur.
Oost-Souburg
Spel- en knutselmiddag, 6 t/m 12 jaar. 't
Guusuus, Kanaalstraat 10, 14.00 uur
Veere
Excursie naar eiland De Haringvreter.
Vertrek steiger Campeerse Toren 14 uur
"Beklimmen toren en bezichtigen kerk en
muziek-installatie van Dies Ie Due.
Grote Kerk 11.00-17.00 uur
DONDERDAG 13 MEI
Renesse
Kindervakantieweek: Pret Spring en Ren-
race. Bij de kerk van 13.00 tot 17.00 uur.
Oostkapelle
Vogelexcursie Manteling. Daarna ontbijt.
Aanmelden verplicht (0118-582620).
Museum Terra Maris, 6.00 uur
Ritthem
Bezoek oudste fort van West Europa. Fo
to's vier seizoenen Rammekens en exposi
tie keramiek van stichting Arduin
Fort Rammekens, 13.00-17.00 uur
Veere
Met gids dauwtrappen in het Veerse Bos.
Landschuurweg 5, 7.00 uur
"Beklimmen toren en bezichtigen kerk en
muziek-installatie van Dies Ie Due.
Grote Kerk 11.00-17.00 uur
Westenschouwen
Duin, bos en strand ontdekkingswande
ling, van anderhalfuur of drie uur.
Trampolinecentrum, 11.00 uur
VRIJDAG 14 MEI
Kerkwerve
Tweede wedstrijd open Zeeuwse kam
pioenschappen Forel vissen.
Recreatieboerderij Van Langeraad,
11-16.30 uur.
Vlissingen
De Ruyter Jaarmarkt, met standwerkers
concours.
Centrum, 19.30 uur
Westenschouwen
Nachtegalen fietstocht.
Trampolinecentrum, 11.00 uur
ZATERDAG 15 MEI
Brouwershaven
Hobbymarkt in de Grote Kerk, 10-16 uur.
Middelburg
Open dag kaasboederij, vanaf 14.00 uur
workshop koeien schetsen.
Schellach. Prooyenseweg 26, 10.00-16.30
uur
Neeltje Jans
Expositie Watercanon.
Deltapark 10.00-17.00 uur
Renesse
Renessedag met o.m helikoptervluchten,
braderie en beklimming kerktoren.
Locatie rond de kerk, 10.00-16.00 uur.
Scherpenisse
Rommelmarkt Stichting Ontspanning Ge
handicapten.
Veerdijkseweg 13.30-17 uur
Westenschouwen
Skeltertocht: Op zoek naar het symbool
van de 'Canadese vlag'.
Trampolinecentrum, 11.00 uur
Westkapelle
Vogels zien in nieuw natuurgebied Noor
dervroon. aanmelden: 0118-582940.
Parkeerplaats Hogeweg. 8.00 uur
ZONDAG 16 MES
Kamperland
Zeeuws Planetarium. Wisselende tijden
geopend: www.zeeuwsplanetarium.nl
Neeltje Jans
Canon over de 25 meest kenmerkende
gebeurtenissen uit de watergeschiedenis.
Deltapark 10.00-17.00 uur
Ritthem
Bezoek oudste fort van West Europa.
Fort Rammekens, 13.00-17.00 uur
Westenschouwen
Skelterexpeditie Op safari door het
grootste bos van Zeeland
Trampolinecentrum, 11.00 uur
Neeltje Jans
Expositie Watercanon.
Deltapark 10.00-17.00 uur
DINSDAG 18 MEI
Ritthem
Bezoek aan oudste fort van West Europa.
Fort Rammekens, 13.00-17.00 uur
Veere
Drie uur durende excursie naar eiland De
Haringvreter.
Vertrek steiger Campeerse Toren 14 uur
Vlissingen
Recreatietocht wandeltocht van 5 of 10
km in en rond Vlissingen.
Welzijnscentrum Coortelaan 9.00 uur.