schaduw van hun moeder
familien
'Sterk door
de gedachte
aan jou'
PZC
:X
Picknick rugtas
Picknicktas
met koel-
compartiment
maandag 10 mei 2010
mmmmmmmmmmmmmmmmMMMMmmmmmmmmÊmMMisMm
Griffioen komt uit een gezin met
zes kinderen. Beide ouders schre
ven en zaten in hun jonge jaren
bij het toneel. „De ambitie van
mijn moeder verdween niet door
dat ze kinderen kreeg. Ze deed al
les tegelijk. Het was pijnlijk dat ze
er niet altijd was. Als kind begrijp
je dat niet altijd. Wat mij betreft
heeft ze laten zien dat je jezelf mag
zijn. Een mooie les, maar voor een
kind is dat moeilijk. Het blijft
schipperen, ook toen ik zelf kinde
ren kreeg."
In het boek schrijft Griffioen aan
haar moeder: 'Je hebt, denk ik, al
les met de beste bedoelingen ge
daan en niet gemerkt dat kinde
ren, hoe klein ze ook zijn, voel
sprieten hebben waardoor ze alles
hebben gezien en opgemerkt, er
mee hebben geleefd - wat konden
ze anders - maar er later een oor
deel over hadden'.
Opvallend aan de brieven is dat er
sprake is van veel spijt, gemiste
kansen en onuitgesproken zaken
waar dochters nog jaren later last
van hebben. Waarom is praten tij
dens het leven zo lastig? „Moeders
en dochters hebben een gecompli
ceerde relatie. Ze houden van el
kaar, maar bekijken elkaar ook kri
tisch. Dat heeft altijd iets pijnlijks,
iets kwetsbaars en wanhopigs van
beide kanten. Juist doordat de
moeders overleden zijn, kun je ge
beurtenissen overzien. Ze kan
niets meer terugzeggen. Bij leven
kon ze dat wel en dat zorgde ook
voor ruzies, misverstanden en con
frontaties."
Een aantal briefschrijfsters wilde
graag al het verdriet van de moe
der goedmaken en is daar natuur
lijk niet in geslaagd. 'Je wilt je moe
der graag gelukkig zien. En als
Illustratie: Ronald Visser
klein kind wil je haar verdriet
graag compenseren, maar je ont
dekt dat dat niet genoeg is. Het is
nooit genoeg. Als het mijn eigen
moeder vroeger teveel werd, ging
ze soms een tijdje bij een vriendin
logeren. In die perioden was ons
gezin een samengeraapt zooitje.
Voor ons was dat pijnlijk. Wij
dachten dat het door ons kwam.
Maar als ze terug was, was alles
weer goed'.
Q Suzan Moes, Claar Griffioen, Hade-
wijch Griffioen (red.) - Nu je er niet
meer bent. Dochters/EastWest Arts.
Te bestellen via
de.dochters@gmail.com, 17,50 euro.
www.de-dochters-teksten.nl
reageren?
gezondheid@wegener.nl
reageren?
W,
Judith Derksen, een briefschrijf
ster in Nu je er niet meer bent,
laat zien hoe groot ook - of
juist - de invloed is van een afwezi
ge moeder. De hare werd op straat
vermoord door haar vader toen Ju
dith 3 jaar was. Ze werd opgevoed
door haar grootouders van moe
ders kant. Bij deze kille mensen
voelde ze zich zo mogelijk nog
meer alleen. Praten over het gemis
van haar moeder kon niet. De en
kele keer dat ze het probeerde,
kreeg ze als antwoord: 'Jij verdriet?
Nee, wij... Wij hebben verdriet,
wij zijn onze dochter kwijt!'
Ondanks alles kwam Derksen
goed terecht. Ze vond haar onvoor
waardelijke liefde, samen kregen
ze een zoon. Ze bedankt haar moe
der dat die haar, ondanks haar af
wezigheid, heeft gemaakt tot wie
ze is. 'Jij bent mijn enig goede
voorbeeld Ik ben sterk geble
ven door de gedachte aan jou'.
Eenzelfde invulling van wat had
kunnen zijn, maakte Toos Primus.
Zij verloor na WO II op 4-jarige
leeftijd haar moeder, die in het
kraambed van haar 9e kind stierf.
Rond het overlijden hing altijd
een sluier van stilzwijgen. Ouderp
broers en zussen - eentje was 16
toen ze haar moeder verloor -
doen er het zwijgen toe; de stief
moeder heeft alle foto's van haar
voorgangster verscheurd.
Primus kampt met 'lege bladzij
den van een onbekend leven' en
verwijt haar moeder lange tijd dat
ze haar in de steek heeft gelaten.
Kindertehuizen, een wrede school
tijd en een zoektocht naar warmte
en liefde volgden. Gaandeweg ver
dwijnt haar boosheid en maakt
plaats voor dankbaarheid ('Ik zou
allang in de goot zijn beland als jij
me niet had beschermd tegen alle
gevaren'). Haar moeder, consta
teert Primus nu, was er altijd voor
haar en haar dochter. In gedach
ten, dat wel.
Deze stoere rugtas is onmisbaar bij een heerlijke picknick! In het
voorvak van de tas vindt u borden, bestek en glazen (inclusief). In
het geïsoleerde koelcompartiment is genoeg ruimte om broodjes,
salades en drankjes lekker koel te houden.
Inhoud: 4 borden, glazen en besteksets (mes, vork, lepel)
Afmetingen: H 37 x B 32 x D16 cm
Materiaal: Canvas
Normale prijs
Lezersprijs
50,06
€49,95*
exclusief verzendkosten van €4,50
www.pzc.nl/woonwinkel
BON PICKNICK RUGTAS
Hierbij bestel ik
(aantal) x de Picknick rugtas a 49,95* (53869)
exclusief verzendkosten van 4,50. Levertijd met bon 10 werkdagen. Levertijd webwinkel 2
werkdagen. Klantenservice: 0900 - 2021352 0,45 p.g.) Het is helaas niet mogelijk uw bestelling
telefonisch of per mail doorte geven.
i voorletters
Om Ov
e-mail
i geboortedatum
Hierbij machtig ik Wegener Woonwinkel om eenmalig het
verschuldigde bedrag af te schrijven.
i bank-/girorekening
handtekening
Stuur de volledig, in blokletters ingevulde, bon in een envelop naar Wegener
l Woonwinkel, Antwoordnummer 52001,3502 vb Utrecht.
De PZC gaat zorgvuldig om met persoonsgegevens. Op alle informatie die u aan ons verstrekt is de
I Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing. In het colofon van de krant en op www.pzc.nl
I treft u nadere informatie aan.
