361 sport
schaken
dammen
Mt
1
4
Hi
4
Ipj
4
4
n
A
Ipllg:
WÊ
«at
mmm
II
mm
gag
f§®
ff
qgjp
sfe.
p"4
I-PIP
bridge
B Wiw
m
m
N
W O
Z
zaterdag 8 mei 2010
door Cor Jansen
~v aaaaBMBMBi g m§mmm
Simon Alapin was meer dan hon
derd jaar geleden een bekende
schaakmeester. Hij behoorde niet
tot de internationale top, maar
kon toch redelijk meekomen. Hij zou niet
temin al lang in de vergetelheid zijn ge
raakt als hij niet een belangrijke openings
theoreticus was geweest.
Zijn Alapin-variant van het Siciliaans, t.e4
es 2x3, kent iedere schaker en is nog
springlevend. Daarnaast heeft hij in veel
openingen verbeteringen aangebracht en
nieuwe ideeën gelanceerd. Ook i.d4 ds
2x4 e6 3.PC3 1x7!is van Alapin. Maar dat
is niet alles. Hij was in zijn denken over
schaken zijn tijd ver vooruit. Terwijl Tar-
rasch en zijn volgelingen het schaakspel in
allerlei regeltjes en principes probeerden te
vangen, bleef Alapin de pragmaticus. Als
Tarrasch zei dat achtergebleven pionnen
nadelig waren, zei Alapin dat hij dat dan
maar eens met varianten moest bewijzen.
Zijn credo was: 'geen principes maar zet
ten', een variatie op de slogan van een be
kende Rotterdamse voetbalclub!
Alapins opvatting, neergelegd in krantenar
tikelen, is nu gemeengoed, maar nog zel
den krijgt hij de eer die hij eigenlijk ver
dient. De reden zou wel eens kunnen zijn
1 m m mmsm
dat de grote Tarrasch de kritiek van Alapin
niet goed heeft kunnen verdragen. Het ge
zag van Tarrasch was onmetelijk in die da
gen en zeker in Duitsland. Alapin en Tar
rasch hebben in 1902 in Marseille wel een
geheime match gespeeld! In de officiële
schaakpers is daar bijna niets van terug te
vinden. Tarrasch had geëist dat de partijen
niet gepubliceerd zouden worden. Toen
een Belgische krant de uitslag van de
match, +4 -3 =2, in het voordeel van Ala
pin, bekendmaakte, was Tarrasch woe
dend. Alapin had de afspraak geschonden!
Alapin werd toen in Duitsland jarenlang
geboycot en van toernooien geweerd. Dat
heeft zijn carrière natuurlijk geschaad. In
de loop van de tijd zijn vijf van de negen
partijen uit de match bekend geworden.
Hieronder een van die partijen en een cor
respondentiepartij.
Siegbert Tarrasch-Simon Alapin.
Corr.partij, plm. 1900.
1x4 e6 2.d4 ds 3.PC3 Pc6 4-Pf3 Pf6 5-Ld3
Lb4 6x5 Pe4 7.Ld2 Pxd2 8.Dxd2 Pxd4ü
Een Shirov-offerü 9.Pxd4 cs to.Pdbs o-oü
n.a3 Las 12X4 cxb4 i3.Pe2 bxa3 14x3 a6
i5.Pbd4 f6 i6.exf6 Dxf6 17.0-0 es i8.Pb3
Lb6 19-Pg3 Le6 20.Txa3 Tac8 21.PCI Les
22.Tb3 bs 23.HJ2 Lb6 24.Pa2 e4 25.Lbi
door Daaf Kasse
Des 26.KI11 hs 27X4 Df6! 28.Pe2 Of
28.Pxh5 Dh4 29.Pg3 Tf6! 28...h4 29.Pd4
Lxd4 30.Dxd4 Dxd4 3i.cxd4 3i...h3
32.PC1 Beter was 32.g3 gs 33,Kgt gxf4
34.Txf4 Txf4 35.gxf4 Kfr met aanhouden
de strijd. 32...g5 33-Pb3 Tc4 34-gxh3 gxf4
35-Tg2+ Kh8 3ö.Tfgi Tc7 37-Tg6 Lxh3
38.PC5 f3 39-T6g3 Th7 40.Txh3 Txh3
4i.Pd7 Tf4 42.TCI f2 43.Kg2 flD+ 44.TXÜ
Txfi 45.Kxfi Txh2 Wit gaf het op.
Simon Alapin-Max Lange. Correspon
dentiepartij, plm. 1900
1x4 es 2.Pe2 De Alapin-openingü 2...PC6
3-d4 Dh4 4-d5 Les 5-Pg3 Pce7 6.Pd2 Df6
7X3 Dh4 8.Pb3 Lb6 9.d6 Pc6 10x4 cxd6
n.Dxd6 Pf6 i2.Kdt Phs 13-Pfs Dd8 l4-g4
g6 15-Pe3 Df6 i6.Dxf6 Pxf6 17x5 Ld8
18.PC4 ds 19-Pd6+ Ke7 20.g5 Pd7 2i.exds
Pb4 22.LC4 Pxc5 23.PXC5 Kxd6 24.Pe4+
KX7 25.Ld2 as 26.83 Pa6 27.d6+ KfS 28.LC3
h6 2g.Lxes Th7 30.Pf6 Lxf6 3i.gxf6 Ld7
32.TCI Pb8 33.Lb5 Pc6 34-Tei Th8 35.LXC6
Lxc6 Zie diagram. 36.TXC6Ü bxc6 37.d7
Td8 38.Ld6+ Kg8 39-Te7 gs 40.KC2Ü Een
verbluffende koningsmars die wit al met
de 36e zet moet hebben gezien. 40...Kh7
41.KC3 Kg6 42.KC4 Kxf6 43.KC5 hs
44-Kxc6 Zwart gaf het op wegens 44...g4
45.Te3 Kg6 46.LC7 enz.
Voor de twee spelers die Alexan
der Baljakin voorgingen als Ne
derlands kampioen viel er tij
dens het afgelopen titeltoernooi
in Emmen weinig eer te behalen. Ron
Heusdens begon met een nederlaag tegen
zijn clubgenoot Sven Winkel en die klap
kwam hij niet meer te boven. Zijn attrac
tieve spel, dat hem in 2008 nog de Neder
landse titel opleverde, werkte dit jaar in
verschillende partijen averechts. Typerend
is de nederlaag die hij in de achtste ronde
opliep.
Ron Heusdens-Jasper Lemmen:
1.32-28 18-23 2.33-29 23x32 3.37x28 17-21
4.39-33 20-25 5-44-39 15-20 6.41-37 19-24
7.37-32 21-26 8.29-23! Zo zien we het
graag! Wit speelt de onvoltooide hekstel
ling zo scherp mogelijk tegen. 26x37
9.42x3113-19 10.46-4110-15 H-41-37 n-17
12.34-29 16-21! Zwart kan schijf 16 ontwik
kelen, omdat 31-26 faalt door 21-27 en
17-22 met altijd schijfwinst voor zwart.
13.40-34 9-13 14-50-44 21-26 15.31-27 7-11
16.36-31?! Een scherpe zet, waarmee wit
de ruil naar veld 18 voorbereidt. Aan 13-18
heeft zwart nu niets, omdat wit met
34-30 25x34 29x40 18x29 28-22 etc. kan ver
eenvoudigen. 4-9 17.23-18?! 12x23 18.29x18
13x22 19.27x18 5-10 20.44-40 17-21 21.31-27
11-16 22.47-42?! Volgens de computer lig
gen de beste kansen voor wit in de ruil
28-23 19x28 33x22 (14-19? 18-12!). 6-11
23.37-3126x37 24.42x31 21-26 25.49-44?
Wit loopt in een diepe combinatie. Na
34-30 of zelfs 27-22?! blijft het ongemeen
spannend. 26x37 26.32x41 9-13! 27.18x9
8-13 28.9x18 16-2129.27x7 1x32 30.38x27
24-30 31.35x13 14-19 32.13x24 20x49
33.27-22 49-38 34-41-36 3-8 35-22-17 2-7
36.36-3138-20 37.31-26 20-3 38.34-29
10-14 39-29-23 25-30! 40.23-18 Wit dreigt
met 18-13, terwijl hij op 3-9 de dam vangt
met 48-42. Maar zwart heeft dit onge
twijfeld zien aankomen: 30-34! 41.39x30
8-13! 42.18x20 3x6 en zwart won het
eindspel.
Kees Thijssen, die van 2003 tot en met
2007 met groot machtsvertoon Neder
lands kampioen werd, kon zich net als
Heusdens niet mengen in de strijd om de
podiumplaatsen. Verliezen doet hij nog
steeds zelden (in Emmen alleen tegen Au-
ke Scholma) maar het niveau is tegen
woordig zo hoog dat het winnen van par
tijen ook voor hem een uitzondering is.
Als de Amsterdammer wint, is het vaak
bijzonder stijlvol. In de diagramstand lijkt
er voor de met wit spelende Jasper Lem
men nog niet zo veel aan de hand, maar
4
door Ruud van den Bergh
In het late voorjaar en in de zomer
maanden worden er om veel kam
pioenschappen gespeeld. Het gaat
dan voornamelijk om de veldsporten
zoals voetbal, atletiek, hockey enzovoort.
Europese titels en wereldtitels staan dan
op het spel.
Maar het valt een beetje uit de toon als er
om een Europees bridgekampioenschap
voor landenteams in hartje zomer wordt
gespeeld. Dit zal plaatsvinden in Oos
tende van 23 juni tot 3 juli. We mogen
niet verwachten dat er aan het strand zal
worden gespeeld, maar makkelijk voor
spelbaar is dat er weinig of geen publieke
belangstelling zal zijn. Dat is jammer,
want enige waarde voor het propageren
van bridge zal dit kampioenschap waar
schijnlijk niet hebben, voornamelijk om
dat de sportpers het te druk heeft met
veel andere sporten.
Bridge is een denksport die in een geslo
ten ruimte wordt gespeeld en de winter
maanden lenen zich daarvoor uitstekend.
Dat nagenoeg alle clubs een zogenaamde
zomerstop hebben, is geen toeval, maar
ligt in de aard van de sport.
Een voorspelling doen over de afloop van
dit kampioenschap is een slag in de ruim
te. Landen als Italië en Polen zijn natuur
lijk kanshebbers, maar de Nederlanders
zijn niet bij voorbaat kansloos. Nederland
zal vertegenwoordigd zijn door Brink-Drij
ver, Jansma-Paulissen en Muller-de Wijs
en we hopen vanzelfsprekend dat zij suc
ces zullen hebben.
Polen heeft een speler in de gelederen
met een opvallende naam: Martens. Enke
le jaren geleden speelde hij dit spel (zie
diagram) en we mogen verwachten dat
zijn spelpeil er komende zomer niet op
achteruit is gegaan.
Oost opende het bieden met 3Rui. Mar
tens (zuid) bood 3Sch, west paste en
noord bood 5Sch.
Na pas van oost was dat voor Martens re
den 6Sch te bieden.
West kwam uit met klaverenaas; dus de
leider mocht geen slag meer verliezen.
Toen west met klaveren vervolgde was
het duidelijk dat uit zuid een harten en
een ruiten op de klaverenhonneurs van
de dummy weg zouden kunnen, maar
dan zou er toch nog een ruitenslag verlo
ren gaan. Hij speelde zijn contract heel
goed af
De tweede slag werd met klaverenheer
van de dummy genomen en daarna wer
dat verandert snel. Lemmen speelde
30.42-37 waarop Thijssen antwoordde
met 14-20! Zwart dreigt de witte rechter
vleugel uit te dunnen met 24-30. Lemmen
wil dit voorkomen, maar zoals zo vaak is
het middel erger dan de kwaal. 31.45-40?
18-23! De inleiding tot een waterdichte for
cing. 32.27-22 Het enige alternatief, 37-32,
is nauwelijks beter. Zwart kan op diverse
manieren winnen, bijvoorbeeld met 11-16
28-22 13-18! 22x13 19x8 en omdat op 33-28
steeds de doorbraak 24-29 28x19 3-9 34x23
20-2419x30 25x45 volgt verliest wit kans
loos. 23x32 33.37x28 13-18! 34.22x13 19x8
35-34-29 Wit doet geen poging schijf 21 te
redden. Begrijpelijk, want zowel na 41-37
11-16 37:32 16x27 32x2112-18 21-17 8-12 17x8
3x12 als na 21-16 12-18 41-37 11-17 37-31 8-12
is schijfverlies onafwendbaar. 11-16
36.40-3416x27 37.28-23 3-9 38.41-37 9-13!
Ook 7-11 is speelbaar, maar dit tijdelijke of
fer is natuurlijk veel eleganter. 39.23-19
24-30 40.35x2413-18! 41.19-14 20x9
42.24-19 18-22 43.29-23 12-17 44.34-30
25x34 45.39x30 7-12 46.43-39 8-13 47.19x8
12x3 48.30-24 9-14 49.24-19 3-9 50.19x10
15x4 51-33-29 17-21 52.29-24 4-10 53-39-34
21-26 54-23-19 10-15 55-34-30 9-14
56.19x10 15x4 57.37-32 27-31 en wit gaf het
op.
den schoppenheer en -vrouw geïncas
seerd. Hij stak over naar schoppenaas om
ook de tien, de negen en de acht van
schoppen te spelen. Zowel oost als west
hadden zorgvuldig bijgespeeld en dit was
toen de situatie:
De oosthand is niet belangrijk meer en
ruitenvijf zou op klaverenvrouw weg kun
nen. Toen Martens ruitenaas speelde zat
west in de knel. Als hij een klaveren weg
zou doen, zou de dummy goed zijn voor
twee kalverenslagen. Als hij een harten
zou afgooien zou de zuidhand goed zijn
voor drie hartenslagen. Heel goed ge
peeld. Hopelijk zien we in Oostende meer
van dit soort spellen, maar het blijft jam
mer dat dit dan midden in de zomer is.
■ja h
H
,üf:
B O
ut
Ijfrj
0
Wm
L J LJ JB
1
fuüü
'0Ê&Ê
P dl
lljpi
951 99f'BH
VVB6543
l03
#A9863
HV74
A82
86
#»HV52
B62
10
HVB974
B107
A109853
H97
A52
i 4
Oost gever, noord en zuid kwetsbaar
