Keerzijde van 5 mei: Oranje Bitter
II
vandaag
uitgelicht
'Bij de geallieerden was er geen sprake van een bevel of een
systematische rooftocht. Zij deden het voor hun eigen gewin'
Naast grote vreugde en
blijdschap, zit de periode
na de bevrijding ook vol
verdriet, verwarring en
angst voor afrekening.
'In the mood'
Martin Bossenbroek, historicus
zaterdag 1 mei 2010
EP
De tentoonstelling
Oranje Bitter in de Ko
ninklijke Bibliotheek
in Den Haag laat be
halve het feest ook de schaduw
kanten zien van de bevrijding.
Overlevenden uit de Duitse con
centratiekampen, maar ook ge
dwongen tewerkgestelden, krijgs
gevangenen en onderduikers ke
ren na afloop van de oorlog naar
huis. Velen keren ook niet terug,
bijvoorbeeld 106.000 Nederland
se joden die in de kampen om
kwamen. Er is weinig aandacht
voor de thuiskomers. Alle ogen
zijn gericht op herstel van de ma
teriële oorlogschade.
Veel steden en dorpen, vooral in
het frontgebied in het midden
van het land, zijn verwoest en
moeten worden opgebouwd. De
Duitsers hebben Nederland in
sterke mate leeggeroofd.
En dan is er nog de afrekening
met de 'foute' Nederlanders.
Vrouwen die het in de oorlog
hadden aangelegd met een Duit
ser worden met kaalgeschoren
hoofden publiekelijk te schande
gemaakt. Ongeveer 130.000 land
verraders worden in verschillen
de kampen gezet onder vaak
slechte omstandigheden.
De expositie in de Koninklijke Bi
bliotheek laat naast documenten,
foto's en voorwerpen ook veel
filmmateriaal zien.
Daarbij komen zes uiteenlopen
de thema's aan bod: Vrijheid,
Foute keus, Verwoest land, Naar
huis, Machtsstrijd en Soldaten
volk.
Iedereen kent wel de beelden
van de zwaaiende menigte langs
de straten. In de periode net na
de bevrijding zijn er veel affi
ches, rijmprenten en kaarten ge
drukt. Een deel van deze docu
menten is te zien in de tentoon
stelling.
Bij de expositie is ook een boek
verschenen, geschreven door his
toricus en directeur van de Ko
ninklijke Bibliotheek Martin Bos
senbroek, met dezelfde onderver
deling in thema's.
Daarin staan ook zijn onder
zoeksresultaten naar plunderen
de geallieerden.
De expositie Oranje Bitter in de Ko
ninklijke Bibliotheek in Den Haag
duurt nog tot en met 4 juli.
Het boek Oranje Bitter, Nederland be
vrijd door Martin Bossenbroek, Ger
ard Nijssen en Erik Willems is uitgege
ven door Waanders, prijs 14,95 euro.
Ervaar de stemming waarin B. van
de Waag was vlak na de de bevrij
ding en bekijk een van de laatste
optredens van oorlogsidool zanger
Eddy Christiani op:
www.pzc.nl/uitgelicht
