Voordeelweek DUITSLAND
81 nland
Sachsenhausen
daders centraal
zet
President Polen in
BOEK ONLINE of bel 0900-9697
Kamp 65 jaar geleden bevrijd
Oplossing kwestie
Belgisch kiesdistrict
zaak van lange adem
KORTING1,
oc aoril'
bij KRAS.NL boekt u uw autovakantie
naar Duitsland nu met extra korting!
0 maak bijvoorbeeld een stedentrip naar
Berlijn, Wellness in het Sauerland, ontdek
Saksen, Movie Park Germany of verblijf
in een bungalow, hotel of vakantiepark
nog nooit waren busvakanties naar
Duitsland zo voordelig bij KRAS.NL!
kiest u voor een boeiende stedenreis of
voor een complete excusrsiereis?
u bezoekt o.a. Berlijn, het Sauerland,
Thüringen of het Zwarte Woud! jj
Zie www.kras.nl/duitslandvoordeelweek
Prijzen zijn per persoon, tenzij anders vermeld. Prijzen zijn exclusief reserveringskostên en Calamiteitenfonds.
maandag 19 april 2010
waarom zou je meer betalen
Voormalig concentratie
kamp Sachsenhausen zoekt
65 jaar na de bevrijding een
nieuwe rol. De directeur:
„We moeten ons meer bezig
houden met de daders."
door onze correspondent
Oene van der Wal
Peter Josef Snep was een
sportieve jongen van twin
tig met een ijzeren condi
tie. Daarom moest hij iede
re dag tientallen kilometers rond
rennen. De bodem van het concen
tratiekamp - asfalt, gras, kiezels -
was een ideale ondergrond om de
slijt vastheid van schoenen te tes
ten. Want dat deed Snep, als on
vrijwillig lid van het 'Schuhkom-
mando'. Duitse schoenfabrikanten
gebruikten gevangen van concen
tratiekamp Sachsenhausen als
proefkonijn. Toen verzetsstrijder
Snep in 1942 in Sachsenhausen
aankwam woog hij 72 kilo, na een
paar weken nog maar 49.
„Het Schuhkommando was een
verkapt doodvonnis", zegt de 88-ja-
rige Amsterdammer op een zonni
ge aprilochtend in Sachsenhausen,
dat nu een museum en herinne
ringsoord is. Toeristenbussen
staan op het parkeerterrein, op de
grasvelden tussen de barakken lig
gen Italiaanse scholieren. Sachsen
hausen trekt veel bezoekers en ie
der jaar meer. Van 168.000 in 1992
naar 400.000 afgelopen jaar. Al
leen Dachau, bij München, ont
vangt meer toeristen. Van de be
zoekers komt 60 procent uit Duits
land, onder wie veel scholieren.
Ook de nabijheid van toeristen
magneet Berlijn, ruim dertig kilo
meter naar het zuiden, speelt een
BRUSSEL - De Belgische oud-pre
mier Jean-Luc Dehaene heeft op
nieuw meer tijd nodig om het poli
tiek probleem over het kiesdistrict
rond Brussel op te lossen. Hij zou
gisteren zijn oplossing presente
ren, maar mikt nu op donderdag.
Eigenlijk had hij voor Pasen klaar
moeten zijn, op verzoek van ko
ning Albert II.
Het kiesdistrict Brussel-Halle-Vil-
voorde is al jaren het grootste strui
kelblok in de Belgische politiek.
Het is nog het enige district waar
kiezers zowel op Vlaamse als op
Waalse partijen kunnen stemmen.
De Vlamingen eisen een splitsing,
maar de Walen verzetten zich.
Hoogleraar politicologie Carl De-
vos uit Gent stelt dat een kabinets
crisis dreigt bij mislukking van de
missie van Dehaene. Nieuwe ver
kiezingen zijn dan erg lastig, om
dat het Grondwettelijk Hof de hui
dige regeling heeft afgekeurd.
rol. Spanjaarden, in de Duitse
hoofdstad ook al opvallend veel
vuldig aanwezig, weten Sachsen
hausen ook te vinden. Morsch:
„Sinds de komst van premier Zapa-
tero is Spanje erg met de verwer
king van het Franco-verleden be
zig. Daardoor is de belangstelling
voor concentratiekampen groot."
Ook oud-gevangene Snep merkt
veel interesse: „Leerlingen zijn nor
maal nauwelijks stil te krijgen,
maar als ik een uur voor een groep
praat, zwijgt iedereen." Vaak krijgt
hij ontroerende bedankbriefjes.
Op 22 april is het 65 jaar geleden
dat het kamp van de nazi's werd
bevrijd. Directeur Morsch ziet daar
in de kans extra aandacht op Sach
senhausen te vestigen. Vijfjaar ge
leden waren er nog zo'n duizend
overlevenden bij de jaarlijkse her
denking, dit jaar verwacht Morsch
er nog slechts tweehonderd. Het
kamp wordt zo steeds minder een
herinneringsplek van de slachtof
fers. Daarom wil Morsch een, wat
hij noemt, 'nieuwe emotionaliteit'
Peter Josef Snep (m) bij een model
van Sachsenhausen. foto GPD
creëren. „Als we de slagzin 'nie wie-
der' serieus nemen, is het heel be
langrijk dat we ons meer bezighou
den met de daders en wat hen
dreef', zegt Morsch. Ook wil hij
meer aandacht voor de 'omstan
ders', de mensen die bij misdaden
toekeken. Op die manier kunnen
lessen worden getrokken ten gun
ste van democratie en tolerantie,
denkt Morsch. Van de ruim
200.000 gevangenen, vooral bui
tenlanders, kwamen er tussen
1936 en 1945 naar schatting 40.000
om. Onder de bijna 4.000 Neder
landse geïnterneerden vielen circa
1.400 doden. Maar schokkende ber
gen van menselijke lijken zullen in
Sachsenhausen steeds minder pro
minent te zien zijn. Des te meer
zet Morsch in op historische uitleg
en 'context': „We gaan geen gru-
welconcurrentie aan met inter
net."
Overlevende Snep bracht een jaar
door in Sachsenhausen en satelliet
kamp Lichterfelde in Berlijn. Daar
na wist hij onder te duiken. Gere
geld schiet hij vol als hij over zijn
kampverleden praat. Toch zegt hij
dat het kamp hem niet veel meer
doet. Hij vertelt hier al tien jaar
zijn verhaal. Zakelijk: „Jongeren be
grijpen nu ook dat niet alleen Jo
den vervolgd werden, maar wij
ook."
Proef met gaskamer
Vanuit Sachsenhausen werden alle
concentratie- en vernietigingskam
pen van Hitiers Derde Rijk aange
stuurd. SS'ers werden er opgeleid.
De-eerste proeven met een mobie
le gaskamer waren hier.
4§ Vanuit Sachsenhausen werd het
gifgas Zyklon-B gedistribueerd. Ner
gens werden meer medische expe
rimenten uitgevoerd, aldus direc
teur Günter Morsch.
Zeeuwse Polen herdenken zaterdag hun omgekomen president in de katho
lieke Onze Lieve Vrouwekerk in Vlissingen. Ook burgemeester Wim Dijks-
door Miriam van den Broek
VLISSINGEN - De familie Cioch uit
Vlissingen knielt zaterdag in de
Onze Lieve Vrouwekerk in Vlissin
gen neer voor het portret van hun
overleden president Kaczynski.
De kerk stelde de deuren open
voor Polen die in Zeeland wonen
en die hun eer wilden betuigen
aan de verongelukte president.
Kaczynski én zijn vrouw Maria zijn
gisteren in de Poolse stad Krakau
bijgezet in de crypte van de Wawel-
kathedraal.
Ze kwamen vorige week om bij
een vliegramp in het westen van
Rusland. De lichamen waren giste
ren overgevlogen van Warschau
naar het zuidelijk gelegen Krakau.
De staatsbegrafenis begon met een
mis in de Mariabasilielc. Hierna gin
gen de kisten in een processie door
de stad naar de kathedraal. Vele
tienduizenden Polen stonden langs
de weg om afscheid te nemen van
het echtpaar.
In de crypte waren ajleen naaste fa
milieleden aanwezig om afscheid te
nemen. Veel buitenlandse hoog
waardigheidsbekleders konden niet
bij de plechtigheid aanwezig zijn
Van natuur tot attractieparken!
2 f/m 15 dagen
Aankomst: april t/m oktober
Per Comfort:Glassbus
5 t/m 12 dagen
Vertrek: april t/m oktober
