421 gezondheid
Lij
nen
zonder
V
lijden
Diëten en hun grondslagen
Genieten van géén speculaasje bij de thee
maandag 12 april 2010
'Vanavond ben ik alleen thuis. De
kamer is knus, kaarsjes, de lam
pen in dim-stand, verse kop thee
op de tafel en ik zit met mijn lap
top op de bank. Zo'n moment als
dit vraagt gewoon om een pak
amandelspeculaasjesja toch?
Vlak voor ik naar de keuken loop
om de lekkernij te halen bedenk
ik nog net op tijd: Is het nou echt
waar dat het mét die speculaasjes
nóg fijner, nog gezelliger wordt?
Heb ik dat geknabbel nou écht
NODIG om mij fijn genoeg te
voelen? En hier zit ik dan te zit
ten, nippend aan mijn thee en
met volle, teugen genietend van
géén speculaasjes bij de thee!'
Mirjam, op het forum van Denk je
slank.
foto EPA
beeldbewerking
Gemma Kessels
Dr. Atkins
Nu bezig met een revi
val, maar het koolhy-
draatarme dieet van
Dr. Atkins was begin ja
ren zeventig populair.
Het schrijft veel vet en
eiwit voor en geen of
weinig koolhydraten.
De theorie: bij gebrek
aan koolhydraten gaat
het lichaam zijn eigen
vet verbranden.
Bloedgroependieet
Mensen met bloed
groep O: veel eiwitten
en weinig koolhydra
ten eten. Bloedgroep
A: vegetarisch met
veel koolhydraten. B:
gevarieerd, verdraagt
zuivel. De theorie:
sommige voeding
roept afweerreacties
op, andere voeding
ontlast het systeem.
Dat hangt van de
bloedgroep af.
Sonja Bakker
Complete handleiding
met recepten en week-
menu's. Volgens veel
deskundigen, onder
wie Tatjana van Strien,
levert het dieet te wei
nig calorieën voor ver
antwoord afvallen. De
theorie: minder eten
afvallen.
Het hikini-dieet
Afvallen met
caloriënvernietigers,
vetverbranders en veel
oefeningen. Het
schrijft veel koolhydra
ten, ballaststoffen en
eiwitten voor en wei
nig vet. De theorie:
koolhydraten en bal
laststoffen zorgen voor
verzadiging en leveren
weinig caloriën. Eiwit
ten kosten energie bij
afbraak.
olgens Tatjana van Strien,
hoofddocent Gender Stu
dies aan de Radboud .Uni
versiteit, werkt ieder dieet.
Een tijdje. „Want je bent bewust
met voedsel bezig. Maar als je te
weinig caloriën binnenkrijgt door
een crashdieet, gaat het lichaam op
de spaarstand. Dat is evolutionair
bepaald. In tijden van hongersnood
moest je lang kunnen leven op een
klein beetje voedsel."
Dat verdedigingsmechanisme van
het lichaam is een bron van veel
■■'ijnfrustratie. Zondig je een keer,
dan komen de caloriën veel harder
binnen in het lijnende lijf. Als je
lange periodes achter elkaar het lijf
in de spaarstand dwingt, is het ook
heel moeilijk weer een gezonde
stofwisseling op gang te brengen.
En dan wordt het nóg moeilijker
om af te vallen. „Mensen die een
paar kilo kwijt willen, raad ik aan
dit niet te snel te doen. Val niet
meer af dan een pond per week. Als je daar nu
mee begint, ben je binnen een paar maanden biki
nislank en klaar voor de zomer."
Redelijk lichtvoetige taal, maar dr. Van Strien
houdt zich al sinds 1982 serieus bezig met vrou
wen en lijnen. Waarom vrouwen lijnen, terwijl
mannen veel zwaarder zijn bijvoorbeeld. Ze deed
veel onderzoek naar de psychologische factoren
van lijnen en overeten. Ze zag veel mensen lijnen
en lijden, ging zich bezighouden met de psycholo
gische kant van overgewicht, schreef de boeken De
afslankmythe en Afvallen op Maat en ontwikkelde
met Psychologie Magazine de internettraining
Denk je slank. Hieraan deden inmiddels zo'n vier
duizend mensen mee. In deze dieetcursus geen re
ceptjes met Hütten-Kase en cajorieëntabellen. „Ga
bij gewichtsproblemen niet automatisch lijnen, ga
eerst na waarom je te veel eet. Ben je een emotio
nele eter of een externe eter? Emotionele eters
eten bij stress en emoties, dat is onnatuurlijk ge
drag. Van oudsher maakt stress ons klaar om te
vluchten of te vechten en dan ga je niet eerst een
boterhammetje eten. Externe eters eten niet om
honger te stillen of verzadiging te bereiken, zij
eten als er eten is. Dat is evolutionair veel logi
scher, maar ook af te leren."
Maar we zijn al lang geen holbewoners meer. Van
Strien: „We leven in een tijd van ongekende span
ning en stress. Eenoudergezinnen, scheidingen,
steeds losser wordende sociale verbanden, terroris-
medreiging, milieu, glazen plafond: echt ontwikke
lingen van de laatste veertig jaar, die grote druk op
ons leggen. Natuurlijk speelt te weinig bewegen en
een groot voedselaanbod ook mee in het feit dat
Wie kilo's kwijt wil
voor het mooie weer
begint, heeft het al
moeilijk vóór er met
lijnen wordt gestart.
Want: welk dieet te
kiezen? Bikini, Sonja
Bakker, Dr. Frank? Of
moet je stoppen met
diëten en de strijd
met negatieve emoties
aangaan?
door Eva Wassenburg
we steeds dikker worden, maar ik
geef spanning en stress in onze
maatschappij de schuld."
De meeste mensen met ernstige
zwaarlijvigheid zijn dan ook emo
tionele eters volgens Van Strien.
Voor hen is het belangrijk het ver
band tussen eten en troost te ver
breken. Het zure is dat emotionele
eters niet eens gelukkig worden van
eten, ze voelen zich er alleen maar
ellendiger door, waardoor ze weer
meer gaan eten. Om die vicieuze
circel te doorbreken, heeft de inter-
netcursus oefeningen waarbij de
deelnemers op zoek moeten naar
andere beloningen in het leven.4
„Het is belangrijk dat je probeert je
geluk niet uit eten of materie te ha
len. Een heel goede tip is: iets
goeds voor anderen doen. Dat besef
fen mensen vaak niet, maar daar
door word je zelf ook gelukkiger."
Emotionele eters hebben door
gaans niet meer ellende of verdriet
in hun leven dan andere mensen. „Er gebeuren
niet zozeer vervelende dingen, maar er gebeuren
te weinig positieve dingen in hun leven. In de trai
ning proberen we mensen meer geluk te laten voe
len in de kleine dingen zodat ze per dag meer posi
tieve emoties beleven."
Ook stimuleert de cursus tot zinvoller leven, door
bijvoorbeeld oude dromen waar te maken. „Heb je
altijd al Spaans willen leren, ga dat dan nu ook
werkelijk doen", geeft Van Strien als voorbeeld.
Volgens Van Strien moeten deelnemers langzaam
afvallen. Met 500 caloriën minder dan je volgens
het Voedingscentrum nodig hebt, val je geleidelijk
af zonder de stofwisseling te frustreren. Voor een
volwassen vrouw komt dat op 1.500 caloriën, voor
een man op 1.800. Van Strien propageert geenszins
het tellen van caloriën, het gaat om het doorbre
ken van slechte eetgewoonten.
Uit het gebruikersforum van Denk je slank blijkt
dat veel deelnemers - tot hun vreugde - meer afval
len dan een pond per week. Zo schrijft Liz dat ze
1,5 kilo is afgevallen in 2 weken, m@rli is 4 kilo
kwijt in 5 weken en Corrie verloor in 3 maanden
11 kilo. 'Deze training heeft mijn leven echt veel
gQeds gebracht', schrijft ze. Van Strien: „Dit geen
wonderdieet, die bestaan niet. Maar wel een
eye-opener. Het gaat niet alleen over afvallen,
maar ook over gelukkig worden. Dat heeft alles
met elkaar te maken."
Denk je slank: www.psychologiemagazine.nl
reageren?
gezondheid@wegener.nl
Brooddieet
In de jaren tachtig en
negentig populair, zou
als brood-wisseldieet
aan opmars bezig zijn.
Om de dag een dag
lang alleen kale boter
hammen. De theorie:
de alvleesklier maakt
geen overtollige insuli
ne meer aan.
Dr. Frank
Een eiwitdieet waar
mee je een kilo per
week zou afvallen. De
theorie: je verbrandt
vet zonder je spiermas
sa aan te tasten, terwijl
eiwitten het hongerge
voel onderdrukken.
South-beach dieet
Een dieet met veel goe
de vetten en koolhy
draten en onbewerkte
voedingsmiddelen,
met drie dieetfases.
De theorie: dieet door
breekt insulineresisten-
tie, waardoor lichaam
vetten en koolhydra
ten beter verwerkt en
niet meer klakkeloos
opslaat als vet.