Zeker maor 'n 'alve
steke diepe gesput?
Hulp voor de
D
Onderzoek biobase
301 - jid
ZLT
NATUURRAMP MADEIRA
Madeira is na de modderstromen klaar
voor het toeristenseizoen. Maar buiten
de hotspots is de schade nog altijd groot.
zaterdag 10 april 2010
door Rinus Willemsen
Of m'n 'of al gesput
was? Alli, dat wisten
ze ommerst 'êêl goed.
Die twi mannen, die
ook bie de wienkel stoengen te
wachten vorige weeke zaoterdag. 't
Was nog gêên 'alf negene, dan pas
zou de supermarkt open gaon. Ma
me dochten alle drieë: Me kunnen
ons brood nie vroeg genoegt 'èn,
zö de zaoterdag voo Paosen.
Nou is 't altied wè stille bie ons op
't durp, mao deze morgen val me
da toch 'êêl goed op. An 'k m'n
fiets uut 't schuurtje 'aolen, loopt
'r net 'n katte over de schuttienk.
Verzichtig bluuf tie even zitten en
kiek nao me 'oe 'k m'n fiets tegen
de muur zetten en de deure van 't
schuurtje dichte doen. 'n Zacht
klikje en die valt in 't slot. 'Klik' en
't is gepiept. In 'n troenke, die ei
genlijk wel 's gekapt zou moeten
worren, komt 'n duumpje angevlo-
gen en begint uut alle macht de
takken t'inspecteren of t 'r nog
wat te vinnen is om op t'eten. 'An-
dige draoit die langst de dikke en
dunne takjes nao boven en benee-
jen. Net 'n kurkentrekker. Mee stu
die staon da kleine, pienter veugel-
tje te kieken. Nie dan 'k da noe
voo d'êêste kêêr zien: bel nêê. Bie-
nao iederen dag kom t'r 'n duum
pje of'n röödbosje langst m'n keu-
kenraom gevlogen, roetsjj, recht in
de troenke. Daorom 'èn 'k die
boom van de winter, toen de
grond nog 'ard was, nie gekort.
Kiek, a de grond bevroozen is, dan
is het lekker wérken om de takken
af te voeren en te knippen. Dan
kunnen de stikje makkelijk in de
groene container, mao noe de
grond los is, is da toch anders. En
noe de grond a gesput is, dan is
het eigenlijk zonde om weer deur
't gesputte te dêêfelen. Daorom
zan 'k dit jaor nog mao 't gewaoi
op de troenke laoten staon, mao
volgende winter moet ie d'r toch
an glööven. „Dan zan 'k joe 's
flienk kortzetten, mee de stokzao-
ge," zeg 'k in m'n eigen binst an 'k
nao de twêê duumpjes staot te kie
ken (jao, d'r is net nog d'r êêne an
kommen vliegen). Noe za 't nie 't
lange mêêr duren of ze binnen ge
vlogen, want mee z'n twêên is na
tuurlijk dat boompje rap gekuust.
Mao 't was anders, want de katte
sproeng van de schuttieng en
sloop mee z'n buuk dichte tegen
de gesputte grond, over .de natte
stikken klei in de richtieng van de
struuken die langs m'n 'ofje staon.
Richtieng... jao je kan 't a raojen al
licht. Die troenke. Dat 'aon 'm tou-
wens wel 's mêêr zien doen, as t 'r
veugeljes in m'n toenke zaoten,
mao deze kêêr deed ie 'êêl goed
z'n best. Zeker om te laoten zien:
„Mannetje, kiek 's 'oe 'of ik dat
kan."
Of die twêê duumpjes het ook in
de gaoten 'aon? 'k Kan nie zeggen,
mao ze verlegden bots udder jacht
gebied en goengen nao boven, nao
de dunne takje. Nie om deu te zoe
ken. Nêê, om nao die katte te kie
ken, die dao deu de rozenbottels
kroop, richtieng den ouwe troen
ke. Toen die bienao bie de stam
was, vlogen ze nao d'overkant van
de weg, doken daor in de
liesterbesbööm van de buurman
en begonnen weer opnieuw te zoe
ken naor insecten. De katte droop
af. Bie wieze van spreken: Mee z'n
stèèrt tussen z'n pööten.
En ik reej nao de wienkel, wao die
twêê mannen me vroegen of d'n
'of al gesput wa. Toen 'k lcnikende
en zei dat 't in twêê daogen gelapt
was en dan dan 'k d'r vroeger drie-
je over dee, zei d'n êênen: „Dan ei
je vast van 't jaor maor 'n 'alve ste
ke diepe gesput."
Oproep kandidaatstelling geborgde zetels
ongebouwd Waterschap Scheldestromen i.o.
In de periode van 11 t/m 23 november 2010 vinden in de provincie Zeeland
waterschapsverkiezingen plaats in verband met de fusie van waterschap Zeeuwse
Eilanden en waterschap Zeeuws-Vlaanderen. Met ingang van 1 januari 2011 is er
één waterschap in Zeeland: Scheldestromen.
Op grond van artikel 14 lid 1 van de Wet Modernisering Waterschapsbestel is de ZLTO
door de provincie Zeeland aangewezen voor de benoeming van de vier geborgde zetels
ongebouwd in het nieuwe waterschap. Dit zijn de zetels van de categorie van belang
hebbenden in het bestuur, die krachtens eigendom, bezit of beperkt recht het genot
hebben van onbebouwde zaken, niet zijnde natuurterreinen.
De benoeming voor deze zetels gebeurt via een open kandidaatstelling. Ieder die zich
verbonden voelt met de land- en tuinbouw, de sector een warm hart toedraagt en in
het waterschap wil opkomen voor de belangen van agrarische ondernemers, kan zich
kandidaat stellen. In een profielschets is een afbakening opgenomen.
Deze profielschets en de benoemingsprocedure kunnen worden ingezien op www.zlto.
nl/waterschapsverkiezingen. Tevens is deze informatie beschikbaar bij de ZLTO en de
waterschappen.
Kandidaten die belangstelling hebben en voldoen aan de profielschets, kunnen
tot 7 mei 2010 een volledig ingevuld sollicitatieformulier inleveren bij de ZLTO
o.v.v. waterschapsverkiezingen, Postbus 46, 4460 BA Goes.
Een vertrouwenscommissie zal de sollicitaties in behandeling nemen.
Meer informatie:
ZLTO secretariaat belangenbehartiging
in Goes 0113-247711.
www.zlto.nl/waterschapsverkiezingen.
door Ondine van der Vleuten
Porto Moniz
rie dorpen zijn van de
aarde verdwenen. „Het
was of de wereld ver
ging", zegt Elly Wijn
man uit Sas van Gent. Ze keerde
onlangs terug van Madeira, het Por
tugese vakantie-eiland dat op 20 fe
bruari door een natuurramp getrof
fen werd. „De verschrikking staat
de mensen op het gezicht geschre
ven. De een heeft een kind verlo
ren, de ander zijn moeder, weer
een ander zijn vrouw. Ik rook over
al lijkenlucht. Toen ik daar was, vis
ten ze nog een been op uit zee."
Acht jaar geleden kocht Wijnman
een woning in de hoofdstad
Funchal. Sindsdien woont ze er
permanent; ze beschouwt het als
haar tweede vaderland. Dat ze zelf
ontsnapte aan de ramp, noemt ze
een wonder: „Ik was in Frankrijk,
zaken regelen, vanwege het overlij
den van een tante. Zelf zeg ik: de
Heer heeft mij gered. Twee weken
later ben ik teruggegaan om te zien
wat er van mijn huis over was. Ik
heb tegen de Heer gezegd: als mijn
huis gespaard is gebleven, zal ik
het aan de slachtoffers van de
ramp geven. Nou, er was nog geen
dakpan kapot."
Ze heeft woord gehouden. „Ik heb
mijn huis voor drie jaar beschik
baar gesteld aan een gezin van zes
personen. Ik ga zelf voorlopig in
Sas van Gent wonen. Over drie
jaar ga ik definitief terug. In de tus
sentijd wil ik proberen de hulpver
lening vanuit Nederland op gang
te krijgen." Ze wijst op een foto
van een huis, waar bovenop een
huis ligt, met daar weer bovenop
een auto, met de neus in het dak
geboord. Een andere foto toont
een verzameling zwaar beschadig
de auto's. „Ergens stonden veertig,
vijftig auto's te wachten tot de eige
naren ze kwamen ophalen. Nou,
die komen nooit meer. Die zijn
weggespoeld, naar zee. Het kwam
met drie meter hoog van boven af
naar beneden gerold, een muur
van slik vermengd met water. De
mensen moesten rennen voor hun
leven. Vrijdagnacht begon de
storm, met windstoten van meer
dan 150 kilometer per uur. Acht
uur lang kwam de regen naar bene
den stromen. Om 9 uur 's morgens
heeft de berg het begeven en kwa
men de modderstromen. Stenen
van een meter doorsnede vielen
ita Cruz
Funchal
recht door huizen heen." Toeristen
brengen geld, en dat heeft Madeira
hard nodig. De toeristische hot
spots zijn daarom als eerste opge
ruimd.
De dorpen, buiten het zicht
van de toeristen, zijn een
ander verhaal, zegt de
71-jarige Zeeuwse. Daar verrichtte
ze de afgelopen jaren liefdewerk.
Uit eigen beurs verstrekte ze Voed
sel onder de armsten. „Er zijn daar
mensen die zelfs geen aardappels
kunnen betalen. Die eten macaro
ni met tomatenpuree, of in spek
vet gebakken maïzenapudding met
snippertjes peterselie erdoor als
groente. En dan een banaan erbij.
Daar moet een man dan een hele
dag op werken."
Toen ze in het ziekenhuis van
Madeira zag dat er gebrek aan rol
stoelen was, kreeg het hospitaal er
een paar cadeau. Ook kocht ze was
machines en koelkasten voor be
hoeftige Madurezen. „Ik heb geluk
gehad dat ik huizen bezat die ik
met winst kon verkopen. Maar dat
geld is voor een groot deel al op",
zegt Wijnman. „Dit is te groot
voor mij. De armoede was al
enorm. De armsten wonen in
koeienkotjes, zo noem ik het maar.
Daarvan zijn er wonder boven
wonder veel blijven staan, maar
wel zwaar beschadigd. Ze slapen
onder plastic omdat de daken ka
pot zijn. Ik wil helpen, maar dit
kan ik niet alleen. Ik hoop dat een
Nederlandse hulporganisatie het
oppakt en zorgt dat de armste
mensen materialen krijgen om
hun huizen weer op te bouwen:
geen geld, maar stenen, sanitair, ce
ment. Want het is vreselijk, wat
die storm daar heeft aangericht."
DEN HAAG - Zeeland kan, samen
met West-Brabant en Oost-Vlaan-
deren (België) de leidende regio
worden in Europa als het gaat om
biobased economie.
Dat blijkt uit een onderzoek dat
de provincie Zeeland heeft laten
uitvoeren.
De provincie wil weten of er kan
sen zijn voor een zogenaamde Bio
based Economy, oftewel een eco
nomie op basis van groene grond
stoffen.
Naar aanleiding van dat onder
zoek is een rapport geschreven.
Dat biedt gedeputeerde Marten
Wiersma donderdag aan demissio
nair minister Gerda Verburg aan.
De Provincie Zeeland timmert
aan de weg om de omschakeling
te maken naar een biobased eco
nomie waarin geleidelijk fossiele
grondstoffen worden vervangen
door groene brandstoffen.
In Zeeland zijn al veel voorbeel
den te vinden van bedrijven of
projecten die werken volgens de
biobased economie.
