61 binnenland
'Logische' coalitie niet in zicht
Balkenende kritisch
over PvdA-programma
zaterdag 10 april 2010
In alle verkiezingsprogram
ma's staan bezuinigingen.
Maar waarop, wanneer, hoe
veel, daarover zijn de menin
gen verdeeld. Het schieten,
loven en bieden begint.
De inleidende beschie
tingen zijn begonnen.
De WD haalt geld weg
bij de gewone mensen
en geeft het aan de rijken, sneert
PvdA'er Ronald Plasterk richting li
beralen. De PvdA schuift de bezui
nigingen vooruit en zadelt onze
kinderen op met een hoge schuld,
verwijt CDA-voorman Jan Peter
Balkenende de sociaal-democra
ten. Het CDA zet aan tot neokolo-
nialistische spilzucht, briest de
WD over het programma van de
christendemocraten.
Het moge duidelijk zijn, de cam
pagne staat op het punt om los te
barsten. Op de PW en SGP na
hebben alle partijen hun verkie
zingsprogramma gepresenteerd.
Gisteren was het de beurt aan de
WD. De liberalen kondigden
voor de volgende kabinetsperiode
twintig miljard euro aan bezuinig
ingen aan. De WD staat te pope
len om het 'puin te ruimen' dat
het kabinet-Balkenende IV heeft
achtergelaten, verklaarde Rutte
goedgemutst.
De contouren van de strijd om de
Tweede Kamerzetels worden zicht
baar. Over één ding zijn de par
tijen het eens: er zal ongekend
veel bezuinigd moeten worden.
Meer dan ooit gaan de verkiezing
en over centen, over de portemo-
nee van de burger: de hypotheek
renteaftrek, verhoging of verlaging
van belastingen, de sociale voorzie
ningen (de WW), de eigen bijdra
ge in de zorg.
Eén makkelijk doelwit hebben alle
partijen al gevonden: de ambtena
ren. Er moet gesnoeid worden in
het woud aan overheidsdienaren.
Ministeries, waterschappen, onder
steunende diensten, het kan effi
ciënter en er valt een hoop geld te
halen, denken de partijen. Dat het
in de praktijk al jaren lastig is ge
bleken om hun aantal daadwerke
lijk terug te dringen, is een relative
ring die alleen bij de PvdA te be
luisteren valt.
Na dat thema houdt het aardig op
met de eensgezindheid.
Getalsmatig wordt het, gezien de
huidige peilingen, al moeilijk om
met drie partijen een meerder
heidskabinet te smeden. Nu de ver
kiezingsprogramma's bekend zijn,
blijken er ook inhoudelijk veel ob
stakels te zijn die samenwerking
tussen verschillende partijen in de
weg staan.
De PvdA heeft gekozen voor een
duidelijk 'rood' profiel, waardoor
samenwerking met bijvoorbeeld
de WD onwaarschijnlijk is.
Paars-III (PvdA, WD en D66)
komt in de peilingen nog dichtbij
!W
Hypotheek
Geen aanpassingen aan
het systeem van de hypo
theekrenteaftrek.
Afbouw vanaf 2014 in der
tig jaar tot 30 procent.
De maximale schuld
waarover renteaftrek be
staat is in 2014
1 miljoen en gaat in
dertig jaar naar de
gemiddelde huizenprijs.
Geleidelijke beperking
van aftrek tot 42 procent,
maximale aftrekbare
hypotheeksom wordt
350.000 euro.
Geen aanpassingen.
Geen aanpassingen.
In 22 jaar aftrek verlagen
tot 30 procent.
Volledige afschaffing
renteaftrek in 2040. Vanaf
2015 geen aftrek meer
voor schulden boven 1
miljoen. Plafond jaarlijks
verlagen met 33.333 eu
ro, vanaf 2030 jaarlijks
met 50.000 euro.
Aftrek tot een schuld van
maximaal 750.000 euro.
Komende jaren aftrek
voor nieuwe woning
bezitters beperken tot
42 procent, voor bestaan
de gevallen verlaging van
1 procent per jaar.
AOW-leeftijd
Verhoging van de
AOW-leeftijd
in 2015 naar 65,5 jaar,
in 2020 naar 66 jaar
en in 2025 naar 67 jaar.
Verhogen AOW-leeftijd
naar 66 jaar in 2020,
naar 67 jaar in 2025.
Vervroegd pensioen ook
voor lagere inkomens mo
gelijk.
AOW-leeftijd blijft
op 65 jaar.
Verhogen naar 67 jaar,
mensen ontzien die 40
tot 45 jaar hebben
gewerkt.
AOW-leeftijd blijft 65.
In twaalf jaar verhogen
naar 67 jaar.
AOW koppelen aan het ar
beidsverleden.
Wie 45 jaar heeft
gewerkt, krijgt AOW.
Wie jong begint met
werken, kan met 65 met
pensioen, wie later begint
heeft later AOW.
Verhogen naar 67 jaar.
Vanaf 2015 steeds verho
ging met een maand, daar
na ieder jaar met twee
maanden.
Bezuinigingen
Tot 2015 18 miljard euro
netto bezuinigen,
in 2015 is er naar
verwachting begrotings
evenwicht.
Tot 2015 10 miljard euro
netto bezuinigen,
in 2015 verwacht
begrotingstekort 1,5 tot
1,8 procent.
Tot 2015 10 miljard euro
netto bezuinigen,
in 2015 verwacht
begrotingstekort
1,25 procent.
20 miljard netto,
in 2015 naar verwachting
begrotingsevenwicht.
Nog niet bekend.
15 miljard netto
bezuinigen,
begrotingstekort in 2015
naar verwachting in de
buurt van nul.
9 miljard netto
bezuinigen,
in 2015 verwacht
begrotingstekort
1 procent.
16 miljard netto
bezuinigen,
in 2015 verwacht
begrotingstekort
ongeveer 0,3 procent.
WW
Werkgevers krijgen een
loondoorbetalingsverplich
ting bij ontslag personeel.
De duur hangt af van
dienstverband werkne
mer. Na de
loondoorbetaling geldt
nog maximaal 1 jaar WW.
Werkgevers en
vakbonden worden
verantwoordelijk voor de
uitvoering van de eerste
periode WW.
Hoogte en duur van de
uitkering blijven
onveranderd.
Geen aanpassingen.
Uitkering beperken tot
één jaar.
Nog niet bekend.
foto's ANP
een meerderheid, maar de opvat
tingen van deze partijen over on
der meer hypotheekrenteaftrek, be
lastingverhoging voor hoge inko
mens, de WW, en het aflossen
van de staatsschuld lopen mijlen
ver uiteen.
Inhoudelijk iets dichter bij elkaar
liggen de voorstellen van CDA en
WD. Beide pleiten voor handha
ving van de hypotheekrenteaftrek,
een onderwerp dat hoog op de po
litieke agenda staat, en ingrepen in
de sociale zekerheid en de zorg.
Op gebied van veiligheid en immi
gratie komen ze er eveneens wel
uit. Maar verschillen zijn er ook:
de liberalen komen met een flink
pakket aan belastingverlagingen
(inkomstenbelasting, overdrachts
belasting, erfenisbelasting), terwijl
de christen-democraten nog niets
in die richting hebben voorgesteld.
Het eigen risico in de zorg mag
van Mark Rutte omhoog naar 300
euro, terwijl Balkenende daar niet
aan wil tornen.
D66 kan met zowel links als rechts
regeren. Probleem voor een combi
natie met CDA en WD is dat de
democraten de hypotheekrenteaf
trek willen beperken. Een bezwaar
voor samenwerking met links is
dat D66 een eigen zorgbijdrage
van 400 euro wil, wat onbespreek
baar is voor de linkse partijen.
Een linkse samenwerking lijkt niet
alleen getalsmatig, maar ook in
houdelijk nog ver weg. Groen-
Links wil de inkomstenbelasting
omlaag waar de PvdA een nieuw
toptarief wil. Femke Halsema
voelt, net als veel andere partijen,
voor een kortere maar hogere
werkloosheidsuitkering, terwijl SP
en PvdA daarvan af willen blijven.
Om te bezuinigen op de miljarden
uitgaven in de zorg willen Groen-
Links en PvdA de premies en het
eigen risico inkomensafhankelijk
maken, terwijl de SP het liefst hele
maal af wil van de eigen bijdrage.
Een 'logische' coalitie is nog niet
in zicht.
WW inkorten tot één jaar,
maar wel met hogere uit
kering.
WW bekorten tot
maximaal één jaar, maar
wel met hogere uitkering.
Werkgevers en vakbon
den worden voor eerste
halfjaar WW verantwoor
delijk. Werkgevers
moeten werknemers
afhankelijk van hun
arbeidsverleden deze
periode doorbetalen.
DEN HAAG - Demissionair premier
Jan Péter Balkenende is kritisch
over de financiële gevolgen van het
PvdA-verkiezingsprogramma. „Van
uit financieel oogpunt zou ik liever
iets anders zien", zei Balkenende
gisteren na de wekelijkse minister
raad. Volgens hem moeten de over
heidsfinanciën niet 'op z'n beloop'
gelaten worden. Hij zei dat hij als
premier de PvdA-voorstellen niet
politiek wilde duiden, maar 'puur
financieel' gaf hij een vernietigend
oordeel.
