'Jeugd moet
vrijheid
vorm geven'
Een Franse handelsgeest
r 2Ö°/o KORTING j
PRAXIS
281
11 APRIL KOOPZONDAG
Duivenparachute
en richtkijker in
oorlogsmuseum
OPEN VAN 12 TOT 17 UUR
OP 1 ARTIKEL NAAR KEUZE
1 UIT HET GEHELE ASSORTIMENT 1
iilii pmw
zaterdag 10 april 2010
mmmmmmmmwmmMmmmmmmM
BOEKEN Gedeputeerde doet oproep
door Emile Calon
MIDDELBURG - „Jullie moeten de
vrijheid vorm geven." Gedeputeer
de George van Heukelom sprak
die woorden gisteren uit tegen een
groep leerlingen van de Middel
burgse basisschool De Cypressen-
hof tijdens de presentatie van zes
nieuwe jeugdboeken die over de
Tweede Wereldoorlog gaan.
Van Heukelom vertelde dat hij er
pas een aantal jaren geleden achter
kwam dat zijn vader tijdens die
oorlog in het verzet zat, naar Enge
land was gevlucht en vervolgens
als lid van de Irenebrigade ook
had gevochten tegen de Duitse
troepen. Hij had daar jarenlang
over gezwegen.
Van Heukelom senior waarschuw
de op hoge leeftijd zijn kleinkinde
ren dat vrijheid iets bijzonders is.
Een zoon van de gedeputeerde
weet dat maar al te goed sinds hij
als militair werd uitgezonden naar
Afghanistan. Van Heukelom vertel
de tegen de leerlingen dat zijn
zoon gezien heeft hoe het is om te
leven in een land dat gebukt gaat
onder oorlog en terreur. „Waar kin
deren elke dag angst hebben, waar
er honger heerst." Nadrukkelijk
zei hij tegen de leerlingen dat ze
met elkaar moeten praten over
wat vrijheid is. „Want de toekomst
van Nederland ligt in jullie han
den."
Op initiatief van een aantal schrij
vers zijn zes jeugdboeken versche
nen over de oorlog. Mensen die
uit de eerste hand over de Tweede
Wereldoorlog kunnen vertellen,
worden steeds zeldzamer, aldus El
len van Waerden van het Ministe
rie van WVC. Daarom vindt ze
het belangrijk dat scholieren toch
GEMEENTE
VEE
OPENBARE AFSCHEIDSRECEPTIE
Het gemeentebestuur van Veere nodigt u van harte uit voor de openbare receptie ter
gelegenheid van het afscheid van de wethouders Jan Bostelaar en Wim van Tatenhove,
op vrijdag 16 april 2010 van 16.30 uur tot 18.00 uur in het gemeentehuis aan de
Traverse te Domburg.
kennis kunnen nemen van wat er
toen gebeurd is. Ze stelde dat le
zen over de Tweede Wereldoorlog
er ook voor zorgt dat kinderen in
aanraking komen met universele
thema's als moed en wanhoop,
vrijheid en onvrijheid.
Wethouder Frank Streng van Mid
delburg stelde ook dat vrijheid
niet vanzelfsprekend is. Hij riep in
herinnering dat zeker zevendui
zend Zeeuwen tijdens de oorlog
gedwongen werkten in Duitsland.
„Onder zware omstandigheden,
slecht eten en steeds met het risico
dat ze gebombardeerd konden
worden."
Een van de boeken gaat over het
bombardement op Middelburg.
Schrijfster Martine Letterie be
schrijft in 'Bommen op ons huis'
hoe eerst het huis van de elfjarige
Fien in Rotterdam wordt gebom
bardeerd. Als ze vervolgens met
moeder en broertje vlucht naar
een Walcherse tante maakt ze op
17 mei 1940 in Middelburg weer
een bombardement mee.
Historicus Peter Sijnke van het
Zeeuws Archief is blij met het
boek. „Het verbindt de beide bom
bardementen met elkaar."
Letterie verwacht dat nu ook meer
mensen te weten komen dat tij
dens de eerste dagen van die oor
log ook Middelburg zwaar werd ge
troffen. Tot haar verbazing ont
moette ze zelfs mensen van het
Niod, het Nederlands Instituut
voor Oorlogsdocumentatie, die
niet wisten over het bombarde
ment van Middelburg.
De andere jeugdboeken gaan over
dwangarbeid, vervolging en colla
boratie. In het zesde boek staan
tien verhalen over kinderen die de
oorlog meemaakten in landen als
China, Polen, Marokko en Irak.
Op 17 mei 1940 werd een
groot deel van Middelburg
door oorlogsgeweld ver
woest. De serie Middelburg
1940 en de website op
www.pzc.nl laten de voor
oorlogse stad herleven.
door Theo Giele
Een moeder met haar kin
deren tussen de puinho
pen. Het is juli 1940.
Achter op de foto is te le
zen dat hier ooit de
spoelinrichting was. Op de plaats
waar nu de parkeerplaats is aan de
voet van de Lange Jan, zo tussen
café Desafinado en het Hofje On
der de Toren, stond voor de oorlog
de likeurstokerij en wijnopslag
van Denevers aan het Koorkerk
hof
De jonge vrouw op de foto is
Julienne (1922), dochter van direc
teur Germain Denevers en Clara
Mattelé. De jongen is haar broer
Gérard.
Germain Denevers was een van de
drie zonen van een Frans echtpaar
dat in 1879 vanuit Roufftac in de
Auvergne naar Nederland emi
greerde en in Middelburg terecht
kwam. Eerst begonnen ze een win
keltje in paraplu's, maar al snel
schakelden ze over op de import
van wijn. In 1917 nam de firma
Denevers de gebouwen over van
de brouwerij De Vijfhoek. Die
Het pand van de firma Denevers in de jaren dertig. Links de Reigerstraat.
www.veere.nl
Vlnr. moeder Clara, Gérard
Juliënne Denevers in 1940.
NIEUWDORP - Het Bevrijdingsmu
seum in Nieuwdorp heeft twee bij
zondere stukken gekregen: een dui-
vendroppingsparachute en een
richtkijker. De parachute komt
van de familie Scheele, die in de
oorlog in Zaamslag het Engelse le
ger met postduiven informeerde.
De duiven werden in een korfje
aan een stuk textiel boven Zaam
slag gedropt, waarna de familie
Scheele ze met gevoelige informa
tie weer losliet. De richtkijker
komt van een Duits antitankka-
non dat na de bevrijding in Ril
land door de straten gesleept. Een
granaat, die nog in het wapen zat,
ging af en doodde een Rillander.
brouwerij had er sinds 1595 gebrou
wen en was aan de voet van de
Lange Jan gevestigd. Net als de
brouwerij gebruikte Denevers gefil
terd regenwater voor maken van
de drank. Wanneer exact weet
Juliënne niet meer, maar rond
1930 zette haar vader er een nieuw
gebouw neer. De gebroeders Den
evers, Juliënnes vader Germain en
zijn broers Ernest en Joseph, had
den de ondernemingsgeest van
hun ouders geërfd. Joseph huwde
een Fran^aise en ging in Frankrijk
wonen. In het bedevaartsoord
Lourdes boerde hij goed in de toe
ristenindustrie. Ernest bleef in de
zaak in Middelburg.
Het gezin Denevers woonde in de
Nieuwstraat, in het pand Orliens,
dichtbij hun winkel aan de Lange
Delft. De kinderen van de katholie
ke familie Denevers bezochten ui
teraard de katholieke lagere
school. „Ik ging naar de Wal. Naar
de school van de nonnen. Of ze
streng waren die nonnen? Nee,
hoor. Later kwam er ook nog een
gewone onderwijzeres werken.
Eentje die geen non was."
Juliënnes moeder Clara kwam van
de overkant. Ze was de dochter
van de burgemeester van Overslag.
Vader was haar tegengekomen op
een van zijn reizen door Zeeuws-
Vlaanderen. Want het gedestil
leerd en de wijnen bracht hij zelf
aan de man. „Mijn vader reisde
veel. We leverden aan zaken in
heel Zeeland, West-Brabant en
Zuid-Holland. En natuurlijk naar
Frankrijk om wijn in te kopen."
Erg verfranst waren ze niet in hui
ze Denevers. „Mijn oma sprak
bijna geen Nederlands. Maar wij
werden uitsluitend in het Neder
lands opgevoed. Frans heb ik pas
later geleerd op kostschool."
Want zoals gebruikelijk in die da
gen, stuurden mensen die het zich
konden veroorloven hun kinderen
na de lagere schoolperiode en naar
een internaat. Haar jongere broer
ging naar Saint Louis, een jongens-
I 0e kciirrg getecen inlevering dese tonvoc een artikel roii keu'e m.u.v.Basefme artikelen. Niet geldig «I#
.0: .ne'. andere .oitHiQsbonr.en oi Aifrrües korting en niet geldig bi; les'.eitingen vu de Praxis webshop.' v/
I 6 t/m londag 11 april 2010. flUTi Mn jffil tfili Ub^b^bMldl I
MIDDELBURG
Mortiereboulevard 6,
0118 - 63 58 44
