Victoria (38)
'Geen enkel onderzoek wijst uit dat hard optreden tegen zaterdag i°apnl2010
gedetineerden bijdraagt aan hun resocialisatie' 11
Gerard de Jonge, hoogleraar detentierecht
geen pretje'
Veel gedetineer
den moeten hun
ce! delen. 14.000 gevangenen
archieffoto
Jiri Buller/HH De Dienst Justitiële Inrichtingen
geeft namens het ministerie van
justitie jaarlijks aan zo'n 14.000 ge
vangenen onderdak, nog minder
dan 1 promille van de bevolking.
Ter vergelijking, in de VS zit jaar
lijks zo'n 3 procent kortere of lan
gere tijd in de cel.
In een huis van bewaring verblij
ven verdachten in afwachting van
de afloop van hun rechtszaak. Daar
na gaan ze om het restant van hun
straf uit te zitten in principe naar
een penitentiaire inrichting.
In een penitentiaire inrichting zijn
drugs verboden. Omdat er toch
veel drugs worden gebruikt, zijn er
toegangscontroles voor bezoekers,
fouilleringen en urinecontroles.
Gevangenen kunnen meedoen aan
dagprogramma's, die deels ver
plicht zijn: sport, lunch, bezoek, ar
beid, bibliotheekbezoek en geeste
lijke en medische verzorging. Ook
zijn er gedragstrainingen om gevan
gen voor te bereiden op hun vrijla
ting.
Er gelden allerlei regels: maximaal
10 minuten per week bellen, geen
internet en e-mail en één uur be
zoek per week dat wordt gescand
ën gefouilleerd, lichamelijk contact
is bij het bezoek verboden. Tv-kij-
ken is toegestaan, maar het bezit
van en kijken naar pornofilms is
verboden. Dat geldt ook voor por-
nolectuur.
ken dat gedetineerden het in Ne
derland zo goed hebben. Ze verge
lijken met het buitenland. Maar
wat wil men dan? Dat we hier ook
bedden hebben met tralies ervoor
en voedsel dat via een luik naar bin
nen wordt geschoven? Water en
brood? Die kant moeten we niet
op. Waarom zou je gevangenen
een koffiezetapparaat of een tv ont
nemen? De straf is vrijheidsbeper
king. Het is erg genoeg om afgeslo
ten te zijn van de buitenwereld. Ie
bent van de Staat, dat voel je.
Er wordt ook steeds meer bezui
nigd op justitie. De nadruk is ko
men te liggen op vergelding, niet
op resocialisatie. Ik vind dat een
slechte ontwikkeling. Het systeem
in Nederland, van gesloten inrich
ting tot thuis met een enkelband,
klinkt misschien wat soft als je
kijkt naar Amerika of Frankrijk.
Maar het is slechts humaan."
De gevangenis is echt wel
streng genoeg. Geloof
me. Vooral omdat er
veel vrouwen zitten die er niet ho
ren. Van de zestig vrouwen in mijn
inrichting waren er drie echt crimi
neel. Die probeerden in de gevange
nis nog vrouwen te ronselen voor
de prostitutie.
Ik kwam vanuit Zuid-Amerika
naar Nederland met drugs die een
vakantievriendje in mijn koffer
had gestopt. Ik heb tien maanden
in een vrouwengevangenis gezeten.
Je moest daar voor alle voorzienin
gen vechten. Een voorbeeld: omdat
we met z'n zestigen bij elkaar za
ten, werden we op hetzelfde mo
ment ongesteld. Zo gaat dat bij
vrouwen. Maar er was nooit ge
noeg wc-papier.
Als ik dan hoor dat zo'n Koos H.
porno kan kijken in de gevangenis,
terwijl wij geen wc-papier hadden,
dan vind ik dat heel vreemd. Wij
hadden allemaal wel naar zo'n ge
vangenis gewild. Ik vraag me ook
af hoe hij die porno kan bekijken.
Een tv huren kostte ons 3,50 euro
per week. Als je bedenkt dat we
12,80 euro per week verdienden en
'Ik heb geleerd
dat iedereen in
de cel kan belanden'
ook nog dingen als een koelkast
moesten huren en een tele
foonkaart moesten kopen, dan
snap je dat er meestal weinig over
blijft voor extra's. Maar ik heb wel
gezien dat in de gevangenis veel te
regelen is als je genoeg geld hebt.
Ik heb de gevangenis ervaren als
een enorme straf Het is heel erg
om als je midden in het leven staat
te worden opgesloten. Alles valt
stil. Als je een korte straf hebt, krijg
je ook geen opleiding aangeboden.
Weer terugkeren in de maatschap
pij is lastig. De eerste keer dat ik af
gezet werd op het station voor een
verlof dacht ik dat iedereen het
kon zien. Dat ik 'gedetineerde' op
mijn voorhoofd had staan.
Ik was ook bang voor de maat
schappij. In de penitentiaire
inrichting zit je veilig, de slechte
elementen worden weggehaald.
Maar wie vertrouw je nog in het
echte leven? Ik heb geleerd dat ie
dereen in de cel kan belanden. Wat
ik laf vind in Nederland is dat justi
tie degene in de cel gooit die ze
makkelijk kan pakken, maar dat de
grotere criminele organisaties bui
ten schot blijven. Dat moet echt
veranderen."
In tbs-klinieken zitten mensen
met een stoornis die hen geheel of
gedeeltelijk ontoerekeningsvatbaar
maakt en bij wie de kans op recidi
ve groot is. Aan hun behandeling is
geen maximale termijn gekoppeld.
Er gelden soms andere regels, af
hankelijk van de gedetineerde.
De namen van de geïnterview
den ex-gedetineerden zijn ge
fingeerd.
Met dank aan Delinkwentie
Samenleving.
Als er nog anderhalfjaar straf over
is, kan iemand naar een halfopen
gevangenis, die minder zwaar be
veiligd is. Wie nog vijf maanden te
gaan heeft, kan naar een open ge
vangenis en is daar alleen 's avonds
en 's nachts.
In een gesloten inrichting mag een
gevangene zes keer per jaar een
weekend met verlof, in een half
open gevangenis eenmaal per vier
weken en in een open gevangenis
ieder weekend.
