io luit
Waarin goed
r-n
Juliette Eckel
Ernest Joachim
Mirjam Hagoort
Henk Kooger
Johnny Beerens
donderdag 1 april 2010
-door Nico Out
Op zoek naar het beste wat Zeeland
op kunstgebied te bieden heeft be
zocht ik de exposities van
Phil Bloom en Jack Vreeke in deWil-
lem3, Vlissingen.
Een bezoek aan de tentoon
stelling van Phil Bloom is
een overweldigende erva
ring. Vanaf de donkergrijs
geschilderde wanden trekt een
stoet vreemde figuren je oog voor
bij. Je waant je eerder in vervlogen
tijden dan in 2010, door de barok
ke monumentaliteit van de schilde
rijen en tekeningen en de bonte al
legorische verzameling van vaak
naakte gestalten en dieren die de
composities bevolken. Bloom
heeft in de jaren '80 besloten de
draad van het schilderen op te pak
ken bij El Greco, Caravaggio, Frans
Hals en Goya en werkt sindsdien
aan een oeuvre dat er móet ko
men, dat zich met bravoure en vak
manschap de 20e en 21e eeuw in
worstelt. Haar persoonlijke demo
nen en iconen verschijnen in
beeld, waarbij levensliefde, lust, ge
weld en dood in heftige, soms
zelfs confronterende voorstellin
gen passeren. Niet van elkaar te
scheiden en zonder sentiment
plaatst Bloom hen in een tijdloos
decor.
Er zijn verwijzingen naar mythen.
Zoals die van Hubertus, de edel
man uit de 7e eeuw die zo graag
joeg dat hij zelfs op Goede Vrijdag
de bossen in trok, op zoek naar
een prooi. Hij vond een impone
rend hert dat hij na een lange
jacht dacht te kunnen afschieten.
Het hert wendde zich naar hem
toe met een lichtend kruis tussen
de takken van zijn gewei. Toen be
sefte Hubertus dat hij heilige wet
ten had overtreden en wijdde hij
zich verder aan een spiritueel be
staan. Het hert wordt trouwens
ook in niet-christelijke culturen ge
zien als verbinding tussen het aard
se en het eeuwige. Naast westerse
treden ook oosterse helden en go
den op, zoals Ganesha, de hindoe
Jack Vreeke: Royal Art Car
god met de olifantskop, die hij
kreeg nadat zijn vader Shiva hem
per ongeluk het hoofd had afge
hakt. Ganesha staat voor wijsheid,
vrede, rust, liefde en het overwinr
nen van hindernissen. Ik zie hem
in één van de werken raad geven
aan Mickey Mouse, de Disney-per-
sonificatie van de hardwerkende,
slimme burgerman. In een andere
compositie staat Mickey verbaasd
te kijken hoe Kali, godin van ver
nietiging, een heilige koe afmaakt.
Bloom gaat vrij om met de my
then. Zo plaatst zij Aphrodite, de
Griekse godin van liefde, schoon
heid en seksualiteit liggend op de
rug van een hert, klaar om be
vrucht te worden door een man
met een tijgermasker. Zij heeft
nog net tijd om een appel in de
hand te laten vallen van een
schriel meisje. Het zal gaan om de
twistappel die een rol speelt in de
verkiezing van Aphrodite als mooi
ste van drie godinnen, wat uitein
delijk tot de Trojaanse oorlog zou
leiden.
Wat is de zin van dit alles? Bloom
presenteert knap en inspirerend
haar persoonlijke interpretatie van
het wonder, het spektakel, het dra
ma en het avontuur van het men
selijk bestaan, waarin goed en
kwaad elkaar spiegelen, net als le
ven en dood. Die laatste doemt
vaak op, ook in kleine studies die
Bloom op anatomische snijzalen
maakte. Door het combineren van
iconen uit alle tijden en culturen
maakt zij de gebeurtenissen univer
seel. Ik tref geen boodschap aan,
geen moreel appèl. Als toeschou
wer bepaal je zelf je positie. Wel
proefik een positieve acceptatie
van het bestaan, zoals Bloom zich
ook met hart en ziel en zonder gê
ne stort op de schilderkunst, gretig
om wat in haar verbeelding ver
schijnt aan doek of papier toe te
vertrouwen. Hoewel: er staat een
rolstoel waarop een aantal nogal
verweerde en beschadigde, opge
zette hertenkoppen ligt. Erboven
hangen oranje stokjes. 'My old
friends on fire' is de titel. Toch een
verbeelding van het verdwijnen
van gevoel voor oerkracht en van
spiritualiteit?
Jack Vreeke is naast hyperrealis
tisch schilder van ondermeer men
sen in feestelijke uitmonsteringen
ook een begenadigd knutselaar die
1
Phil Bloom: Installatie en schilderij Bambies en Torso
zich sinds enkele jaren op de pro
ductie van 'Art Cars' heeft gestort.
Op het formaat trapauto bouwt
hij auto's en verwante voertuigen.
Zo staan er in de showroom in de-
Willem3 acht vehikels die elk een
speels commentaar zijn op aspec
ten van de hedendaagse samenle
ving en cultuur. Inventief gebruikt
Vreeke vormen, materialen, sym
bolen, taal en tekens. Het denk- en
maakplezier straalt er vanaf De pa
rodie op de hightech ruimtevaart
voertuigen relativeert het mense
lijk streven naar superioriteit over
de natuur, de wielklem op de Euro
Car de regelzucht die inherent is
aan een overbevolkte stadssamen
leving en de combinatie kamelen-
zadel en wielen in de Berber Car
verwijst subtiel naar de cultuur-
clash die in onze tijd zoveel onrust
teweeg brengt. Hoogtepunt is in
mijn ogen de Royal Art Car, een
antiek model, voorzien van cliché-
beelden in borduurwerk, inclusief
wijlen Juliana en Bernhard, een
milde, maar onmiskenbare verwij-
Juliette Eckel is één van de deelne
mers aan 'Text en textiel'. Zij
drukt tekst en beeld op textiel en
bindt de 'bladen' samen tot boe
ken. Haar liefde voor literatuur ver
werkt zij in gelaagde composities
waarin heden en verleden samen
smelten en zij haar visie geeft op
de betekenis van grote schrijvers.
T/m 17/4. 'Text en textiel',
Boerderijgalerie de Osseberg,
Singelweg 11, Crijpskerke.
Ernest Joachim wijdt zijn loop
baan als beeldhouwer en tekenaar
aan het verbeelden van de schoon
heid en kracht van natuur en na
tuurverschijnselen.
Hij concentreert zich op de essen
tie. Dat leidt tot fraaie, geconcen
treerde abstracte sculpturen en te
keningen.
T/m 2/5. Raadskelder, Groote Markt 1,
Sluis. Za. t/m wo. 14.00-17.00 uur
Mirjam Hagoort zoekt de leegte
die wordt ontsloten door de spo
ren van mensen in de ruimte. Zij
beziet met verwondering de eigen
tijdse stad en het verstedelijkte
landschap en verwerkt haar waar
nemingen in tekeningen, schilde
rijen, vaak in combinatie met foto
grafische en druktechnieken.
T/m 9/5. Galerie van den Berge,
Westwal 45, Goes. Do. t/m za 12.00 -
17.00 uur en op afspraak.
Henk Kooger (1927) verdiende zijn
brood als biologiedocent, maar
schildert en tekent al decennia op
professioneel niveau in klassiek
moderne trant. Expressionisme,
constructivisme en een beheerst
tachisme kenmerken zijn schilder
stijl. Overzichtsexpositie van ta
lentvol en bescheiden kunstenaar.
T/m 13/6. Museum de Schotse Huizen,
Kaai 25/27, Veere. Dagelijks
13.00-17.00 uur.
Johnny Beerens bouwt zijn wer
ken minutieus op uit stukken zelf-
geschept papier, roept een sterke il
lusie van werkelijkheid op, maar
laat steeds zien dat het hem gaat
om de verbeelding van de relatie
van mens en natuur. Hij bereikt
daarin een subliem niveau.
T/m 13/6. Zeeuwse Bibliotheek
Middelburg; Marie Tak van Poortvliet
Museum, Ooststraat 10a, Domburg.
Dj. t/m zo. 13-17 uur.