We noemen het spelen,
maar het is hier wel
écht keihard werken
29
Vandaag is het feest in kinderrevalidatiecentrum Reigerbos
in Goes. Daarmee wordt honderd jaar kinderrevalidatie in
Zeeland gevierd. Een dag in het revalidatiecentrum.
woensdag 31 maart 2010
KINDERREVALIDATIE
door Nadia Berkelder
Ilse protesteert. „Het kan
niet, het kan niet" Harder:
„Ik zeg toch: het kan niet."
Fysiotherapeute Annemieke
Wijn dringt vriendelijk aan;
Ilse moet even haar benen strek
ken om ze voor te bereiden op een
paar minuten staan. Staan, dat
doet Ilse aan het klimrek, met
hulp van Annemieke. „Wat heb je
gisteren gedaan?", vraagt die.
„Nieuwe schoenen gekocht." -
„Welke kleur?" - „Grijs, met parel
tjes erop." - „Waar heb je ze ge
kocht?" - „Goes." - „Hou vol hè!"
En voordat Ilse het weet, heeft ze
een minuut gestaan. „Hé", zegt An
nemieke. „Dat is netjes."
Op Reigerbos kan het zomaar ge
beuren dat je een badmintonnend
meisje en een mevrouw in de hal
tegen komt. Alles is hier oefenter
rein. Ook voor Ilse, die dwars door
de gang van Reigerbos rondjes
mag rijden. Grote rondjes en klei
ne rondjes. En dat is nog best
moeilijk met die drukte in de gang
- vooral als de kleine Job luidruch
tig zijn elektrisch aangedreven
landbouwvoertuig demonstreert.
„Het is belangrijk om haar alleen
te laten", vertelt Annemieke ter
wijl ze Ilse nakijkt. „Ze vindt het
nog moeilijk om zoiets zelfstandig
te doen. Daarom spreek ik met
haar af dat ze moet bellen als er
iets is." Ilse belt niet. Vandaag kan
ze alles.
Alle kinderen die onder schooltijd
bij Reigerbos worden behandeld,
volgen lessen bij mytylschool De
Sprienke, één pand verderop: de
twee gebouwen zijn gescheiden
door schuifdeuren. Marly Blok
haalt Magdalena uit de klas voor
ergotherapie. Precies op tijd, want
school is net afgelopen: juf Keety
is 25 jaar in dienst. Dat is de reden
dat Magdalena vandaag haar roze
jurk heeft aan heeft.
Magdalena knipt. „Vormen", ver
telt ze op serieuze toon. „Rondjes.
En ik kan ook rondjes kleuren." Ze
pakt een schaar. „Altijd van je af
knippen", zegt Marly. „Anders
knip je in je neus." Knippen is
goed voor de ontwikkeling van de
motoriek, legt de ergotherapeute
uit. „Want je doet met elke hand
twee verschillende dingen als je
knipt." Tegen Magdalena: „Weet je
Van Zonneveld naar Reigerbos
De meeste kinderen die bij Reiger
bos komen, hebben een aangebo
ren aandoening of handicap. Bij
het kinderrevalidatiecentrum leren
ze zo zelfstandig mogelijk te wor
den. De behandeling beperkt zich
niet tot de aandoening of de handi
cap zelf. „Wij zijn vooral bezig met
de gevolgen van een ziekte", zegt
revalidatiearts Ruud Keijser. „En we
kijken naar alle gebieden: naar de
motoriek, naar de zintuigen, de
cognitie en naar sociale vaardighe
den. We bepalen wat het belang
rijkste is om te behandelen: wat ie
mand het meest tegenhoudt in de
ontwikkelirvg. Dat kan een lichame
lijk probleem zijn, maar ook een
emotioneel probleem."
Bij Reigerbos werken fysiotherapeu
ten, ergotherapeuten, logopedis
ten, psychologen, muziektherapeu-
ten en maatschappelijk werkers.
Jonge kinderen blijven zoveel mo
gelijk bij hun ouders. Vanaf een
jaar of twee komen kinderen bij
Reigerbos; dan wordt vooral geke
ken wat het probleem is en hoe
dat het beste aangepakt kan wor
den. De behandeling loopt door
tot de ontwikkeling van een kind
ophoudt en het maximale is be
reikt.
Reigerbos is - net als De Wielin
gen, de poliklinische tak in Terneu-
zen, gezinsvervangend tehuis de
Tiende en mytylschool De Sprien
ke - ontstaan uit het Zeehospitium
Zonneveld in Oostkapelle, het insti
tuut waar Zeeuwse kinderen met li
chamelijke beperkingen woonden
en naar school gingen. Zonneveld
bestond tot in de jaren negentig.
Nu is het afgebroken.
nog hoe je het papiertje moet vast
houden? Heel goed! Met je duim
naar boven!" Magdalena heeft een
serieuze taakopvatting; ook als het
papier nog met een draadje aan el
kaar zit, gebruikt ze de schaar. Er
gotherapie is erop gericht om de
zelfredzaamheid van de kinderen
te vergroten, vertelt Marly. Aankle
den is bijvoorbeeld een belangrijk
onderdeel van de behandeling.
Voor Magdalena is de tijd alweer
om. „Zal ik je naam op de achter
kant van het papier zetten?",
vraagt Marly. „Voor de volgende
keer?" Magdalena knikt: „Maar
wel met roze."
Een paar deuren verderop laat Bi-
Magdalena knipt tijdens ergotherapie.
lal de magic flute loeien. Bilal vglgt
muziektherapie bij Renske Bree-
man, samen met Bob en Stefan -
die vandaag ziek is. De drie jon
gens hebben een spierziekte. „De
functie van hun spieren gaat
steeds verder achteruit. Instrumen
ten zijn voor hun een middel om
zo veel mogelijk te bewegen", ver
telt Breeman. De magic flute is een
kastje op een standaard met een
rietje eraan. Bilal kan de toonhoog
te regelen door zijn hoofd naar bo
ven en naar beneden te bewegen:
hij maakt muziek zonder handen.
Even later zit Ilse in de klas achter
de computer. Op een toetsenbord
met grote gekleurde letters typt ze
de namen van bloemen voor haar
bloemenboek. „Waar ben je 'a'?",
vraagt ze, meer aan zichzelf, ter
wijl ze aan 'hyacint' bezig is. „Het
kost haarveel tijd en energie om te
schrijven", vertelt logopediste Isa
bella van Damme. „Vandaar dat ze
het op de computer mag tikken."
Siep pakt de knieën van fysiothera
peute Elly Michielsen, die op een
verrijdbare kruk zit; samen lopen
ze door het lokaal. „Zijn ouders
hebben gevraagd of we willen oefe
nen", vertelt Elly. „Want Siep
loopt nog niet zelf" Het lokaal is
net een peuterspeelzaal, compleet
met poppenhoekjes en een glij
baan. „We noemen het spelen",
grapt leidster Petra Geus. „Maar
het is hier wel écht keihard wer
ken." Elly: „We breiden hier spe
lenderwijs zijn vaardigheden uit."
Want terwijl Siep verft, oefent hij
tegelijkertijd zijn benen, leunend
tegen de wand. En hij leert met
een om zijn evenwicht te bewa
ren, zijn ene hand tegen de muur,
foto's Nadia Berkelder
zijn andere hand als kwast. De te
kening die nog wat kleur nodig
heeft, hangt met opzet op stahoog-
te. En dan kan het zomaar gebeu
ren dat je ineens moe wordt. Siep
heeft er genoeg van. „Ik probeer
van alles met hem te doen", zegt
Elly. „Van de glijbaan bijvoorbeeld.
Dat vindt hij heel spannend. Siep
moet leren op zijn lijf te vertrou
wen: ik denk dat hij meer kan dan
hij nu laat zien."
„We proberen alles te stimuleren",
vertelt Petra de Geus. „Taal bijvoor
beeld, maar ook sociale vaardighe
den, alles wat andere kindjes van
die leeftijd ook moeten leren: op
hun beurt wachten, delen-met an
deren, dat soort dingen. Daarbij is
plezier heel belangrijk. Als een
kind het niet naar zijn zin heeft,
dan bereik je minder." Ze heeft
nog net even tijd om een puzzel
met Siep te maken voordat Renske
haar piano, trommels en gitaar
naar binnen rijdt.
„Kom maar in de kring - kring -
kring", zingt Renske. „En luister
hoe ik zing - zing - zing." Vier klei
ne mannetjes stralen op hun stoe
len. Siep tikt de maat mee met
zijn voet. „Wie wil er tromme
len?", vraag Renske naar de beken
de weg. Ze mogen allemaal, om de
beurt. En dan staat ineens de taxi
chauffeur voor de deur: de mor
gen zit erop. Petra loopt nog even
met Siep mee naar buiten; hij gaat
nog niet zo lang helemaal in z;ijn
eentje naar huis. Het is een aan
doenlijk zicht, zo'n klein manne
tje in zo'n gróte taxibus, maar Siep
lijkt er geen last van te hebben.
Breed glimlachend zwaait hij naar
Petra. Tot de volgende keer.
Ilse fietst een rondje door de gang.
Siep trommelt met Petra de Geus.
