versierselen met een verhaal
18
O»
woensdag 31 maart 2010
Ornamenten zijn
versieringsele
menten die in
weelderige vormen
aan het plafond
worden bevestigd.
De term
ornamentsnijder
dateert uit de
negentiende eeuw.
Maar ook in onze
tijd zorgen deze
versierselen voor
sfeer én een blik
omhoog, waardoor
de hoogte van een
ruimte wordt
geaccentueerd.
door Folly van Dijk
foto's CPD en PR
De hang naar romantiek
doet de vraag naar ornamen
ten, zoals plafondlijst, herle-
Een ornament
specialist in actie.
Naar sierlijsten
uit standaardcollecties is
de meeste vraag.
Ornamenten
A .«.a A kJLê.
v
Niet alleen gebouwen, ook schepen, schilderijlijsten
en meubels werden voorzien van vaak weelderige
ornamenten, vervaardigd uit steen, hout, been en
ivoor. In de zeventiende eeuw werden ze dan ook
'vercierselen' genoemd.
Ornamenten hadden en hebben behalve een bouwkundige fun-
cie vaak nog andere functies: een symbolische, esthetische of
maatschappelijke functie, zoals bijvoorbeeld de weergave van een
familiewapen. De vorm van het ornament wordt doorgaans ge
kenmerkt door stilering, symmetrie en herhaling van het motief
Dat laatste-is vaak ontleend aan de
geometrie, vormen uit de natuur
of uit de kunst en nijverheid.
Ornamentiek is er altijd geweest.
Elke stroming in de geschiedenis
had zijn eigen ornamentiek. De
voorliefde voor strak design van
de laatste decennia deed de popu
lariteit ervan geen goed, maar er is
momenteel een opleving waar
neembaar. De hang naar roman
tiek, sfeer en warmte doet de
vraag naar ornamenten herleven.
Makers en leveranciers van orna
menten benadrukken dat ook in
een modern interieur deze vorm
van decoreren kan bijdragen aan
de sfeer, zoals een plafondlijst die
zorgt voor een mooie overgang
van muur naar plafond.
Gips en cement zijn traditioneel de basismaterialen voor orna
menten en de liefhebber van klassiek zal niet anders willen. Toch
is er een toename van producten van kunststof ornamenten. Je
vindt ze in beperkte mate zelfs bij bouwmarkten. De voordelen la
ten zich raden: het materiaal is licht van gewicht, er kan geen be
schadiging plaatsvinden bij transport, bijwerken is niet nodig en
wie handig is, monteert het zelf
ORNAMENTEN VAN POLYURETHAAN
De site van het Belgische
Orac DECOR®
(www.oracdecor.com)
laat zien dat ornamenten
in alle interieurstijlen
passen. Orac-producten
worden in Nederland
gebruikt door de betere
verf- en behangspeciaal-
zaak, de woninginrichter
en de professionele
schilder/stukadoor.
Bij Bodeco in Westerhoven
wordt uitsluitend gewerkt met
polyurethaan dat voldoet aan de
milieu-eisen en is afgewerkt met
een primerlaag. De collectie, bij
zonder uitgebreid en te zien in
de showroom, bestaat uit alle
denkbare ornamenten, zoals
plafondlijsten, inbouwkoepels,
rozetten en zuilen. Prijzen lopen
erg uiteen. Voor een plafondlijst
bijvoorbeeld varieert de prijs van
7 tot ruim 50 euro per strek
kende meter. Via de webshop
kunnen de artikelen besteld
worden. „Ze zijn net zo mooi
als traditionele ornamenten",
benadrukt een woordvoerder
van Bodeco. „De kunststof
ornamenten kunnen gemak
kelijk zelf worden aange
bracht." Een filmpje op de
site demonstreert het klusje.
www.bodeco.nl
ORNAMENTEN IN TRADITIONELE STIJL
„Gipsen sierlijsten, rozetten, zui
len, balustraden, plafondversierin
gen: we hebben het allemaal.
Ook kunnen we aan de slag met
eigen ontwerpen van klanten en
architecten." Johan van den Broek
van Arte Decor in Eindhoven is
één van de weinige specialisten
op het gebied van ornamenten.
„Ornamenten kunnen in elk type
huis worden toegepast", zegt hij.
„In nieuwbouw, bij renovatie en
in bestaande woningen, variërend
van tussenwoning tot kasteel."
Arte Decor levert ook gevellijst
werk en ornamenten met als ba
sismateriaal piepschuim, dat aan
de buitenzijde is voorzien van
een 6 millimeter dunne cement-
laag. „Dat materiaal is nieuw op
de Nederlandse afbouwmarkt,
licht van gewicht en gemakkelij
ker te monteren. Een kwestie van
zagen en plakken. Om de orna
menten te beschermen tegen in
vloeden van buitenaf worden ze
geïmpregneerd met een primer
en geschilderd met een goede
kwaliteit verf voor buiten. We krij
gen daarom ook aanvragen voor
restauratieprojecten van oude,
klassieke panden."
Naar sierlijsten uit de standaard
collectie is de meeste vraag. De
meer uitbundige, klassieke ran
den met reliëf zijn vooral geliefd
in kasteeltjes, landhuizen en hore
cagelegenheden. De ontwerpen
worden in Eindhoven door Van
den Broek gemaakt, waarna de
productie in het buitenland plaats
vindt. Aan elke opdracht werkt
hij minutieus, maar natuurlijk zijn
er uitschieters, zoals het nieuwe
Eftelingtheater en gevellijstwerk
van het Museumhotel naast het
•Rijksmuseum in Amsterdam. Alle
klassieke, gladde sierlijsten wor
den volledig met de hand getrok
ken en vervaardigd. Het monte
ren ervan is eenvoudig voor wie
handig en geduldig is. „Bij een pla
fondlijst wordt eerst uitgebreid
gemeten, waarna een zogenaam
de smetlijn op de wanden wordt
getekend. Daarna is het een kwes
tie van plakken en de gipslijm la
ten uitharden en na anderhalf uur
afschrapen. Dan is alleen nog nap-
lamuren en schuren noodzake-
nik."
„Er zijn mensen die denken dat
ornamenten duur zijn", vervolgt
Van den Broek. „Zij nemen hun
toevlucht tot doe-het-zelfzaken,
waar je vaak kunststoffen orna
menten vindt. Maar die zijn niet
altijd goedkoper dan gipsen sier
lijsten en minder mooi af te wer
ken. Voor fraaie ornamenten advi
seer ik de traditionele gipsvorm."
www.artedecor.nl
