reizen 4
Oude schoenen
rc?
I
Ze proberen hun reisge
noot te waarschuwen. Die
zwaait lachend terug.
Ghana is een democratische parel op een continent vol ellende.
Maar Ghana heeft meer te bieden. Rob de Vries bezocht een land
vol kleur en vrolijkheid, muziek en dans en flora en fauna.
Zaterdag 20 maart 2010
reizen@wegener.nl
p 024-3650360
1 - '"i
I r zijn maar weinig plaatsen in de wereld waar je zo
- rH lekker wakker wordt als aan de Copacabana van Rio
i de Janeiro. De zon strijkt langs de Avenida Atlantica,
joggers trippelen over de stoep die zo kenmerkend is be
straat in wit-zwart golvende kinderkopjes. Het strand is
nog min of meer verlaten. Een schone nieuwe dag begint
opdeCopa.
Aan het ene einde van de Avenida ligt die typische berg,
'het suikerbrood'. Aan het andere eind is weinig spectacu
lairs te zien. Of het moet het gedenkteken zijn dat de men-
sen eert die betrokken waren bij de aanleg van het huidige
O strand. Want de Copa was ooit een tweebaansweg aan zee.
5 Dat dat nu anders is, komt niet in de laatste plaats door een
ondernemende baggeraar uit Nederland. Zijn naam staat
op een bescheiden plaatsje gebeiteld in dat gedenkteken.
Hij valt mij meteen op. De man heet Boltje. Baggeraar Bol-
tje. Het moet een machtig gevoel zijn de aanleg van het be
roemdste strand van de wereld op je palmares te hebben.
Het onzichtbare, magnetische veld dat rond de Copacabana
hangt, begint te trekken. Het strand, het strand, kom naar
het strand. Verzet is zinloos. De voorbereidingen beginnen.
Het strand van Rio kan namelijk niet zomaar, onbevangen
worden bezocht. Wie er een lekker dagje op z'n Zandvoorts
van wil maken, krijgt zonder twijfel rap de kous op de kop.
Een rugzakje met strandspulletjes, zonnebril, portemon-
naie en mobiele telefoon? Vergeet het maar. Rio is naast
adembenemend, magisch en oogverblindend immers ook
misdadig, onbetrouwbaar en genadeloos. De sloppenwijken
waar de armsten der armen onderdak hebben gevonden
schuren tegen de rijke Copacabana aan als twee tieners op
een schoolfeest. Dat moet wel regelmatig misgaan. Kapitaal
krachtige bezoekers mogen zich in de regel overal in de we
reld verheugen op de belangstelling van lokale onvermogen-
den, maar in Rio is de kans op een confrontatie wel erg
groot. Dit dient de bezoeker altijd in het achter
hoofd te houden, ook op het strand. De maximale
uitrusting van de badgast moet zich dan ook beper
ken tot zwembroek en handdoek. Het is inderdaad
gênant. In badkostuum de lift naar beneden, de
drukke lobby door en dan blootsvoets de vierbaans
boulevard over. Alsof je naakt op een terras zit.
Maar het is niet anders.
Voor de lunch gaat alles goed, maar als ik 's mid
dags nog een uurtje wil bakken, hou ik per ongeluk
mijn schoenen aan. Fout. Ik besef het pas wanneer
ik al lekker aan de waterkant lig. Nou ja, oude
sneakers, maat 46, wie wil die nou?
Er is veel te zien op het strand. Bijzonder vermakelijk zijn
de confrontaties tussen mens en branding. De golven varië
ren erg in formaat. Vaak zijn het middelgrote krullen die
schuimend het strand oprollen. Fijn om doorheen te dui
ken. Om de paar minuten verschijnt er een kwaadaardiger
variant. Een mini-tsunami die niet geheel gevaarloos is. De
zwemmer die dit niet in de gaten heeft, kan onaangenaam
worden verrast. Een man op leeftijd geniet van het frisse
water. Met zijn rug naar de golven beschouwt hij tevreden
het strand. Zich onbewust van de killerwave die achter
hem komt aanrollen. Zijn vrienden op het veilige strand
zien het wel. Druk gebarend proberen zij hun reisgenoot te
waarschuwen. Die zwaait lachend terug. Om meteen daar
na verzwolgen te worden door het beukende water. Als hij
bovenkomt, heeft hij geen zwembroek meer aan en ook de
zonnebril is verdwenen. Wankelend probeert hij zijn waar
digheid te hervinden. Dit valt niet mee in z'n blote kont.
Het hilarische gelach van de vrienden helpt ook niet.
Door al die afleiding heb ook ik niets in de gaten. Ineens
klinkt gerinkel van sleutels, heel dichtbij. Na een paar secon
den dringt het tot me door. Te dichtbij. Ik draai me om en
zie twintig meter verderop een man rennen. Een keurige
man die net nog rustig achter me zat. Waarom heeft die
man zo'n haast, vraag ik me af? Even later zie ik het. Waar
zijn mijn schoenen? Als ik verwonderd naar een buurman
kijk, knikt deze mij vriendelijk toe en wijst naar de bijna
verdwenen hardloper. De dief! Tja, ik had het kunnen we
ten. Teveel spullen meegenomen naar het strand. Berus
tend in mijn tegenslag drink ik eerst een caipirinha, de op
maat naar de aanschaf van nieuwe schoenen. Alleen weet
ik dan nog niet hoe moeilijk het is om hier iets in maat 46
te vinden.
Er staan kleine zweetdrup
peltjes op haar voor
hoofd en neus. Essie Ala-
jere Mensch, een door
gaans opgewekte studen
te uit Accra, is licht in paniek. Ze
bevindt zich op een klein, houten
platformpje hoog boven de grond.
Boven de boomtoppen van het Ka-
kum National Park, dat op enkele
tientallen kilometers van de Gha-
nese hoofdstad Accra ligt.
De attractie van het park (350 vier
kante kilometer groot) is de Cano
py Walkway, een wandeling over
7 touwbruggen hoog boven het tro
pisch woud. Zo'n touwbrug wie
belt. Essie heeft er één achter de
Leden van het Centrum voor Nationale Cultuur dansen in Kumasi.
BURKINA FASO
rug, maar nog zes te gaan.
Wandelen boven het regenwoud is
een populaire toeristische attractie
in Ghana. Dit West-Afrikaanse
land heette ooit Goudkust. Het
land werd aanvankelijk gezien als
een leverancier van goud. Maar de
Nederlandse koopvaarders ontdek
ten in de zeventiende eeuw een
nog veel kostbaarder product: de
slavenhandel. Toen die lucratieve
activiteit in de negentiende eeuw
werd verboden, raakte het land in
de vergetelheid. Vandaag de dag
kennen veel Nederlanders Ghana
een klein beetje dankzij Arthur
Japins roman De zwarte met het
witte hart. Daarin worden de lotge
vallen beschreven van twee Ghane-
se prinsjes die in 1837 aan de Ne
derlandse koning Willem I wer
den geschonken.
Ghana is een land dat al op het eer
ste gezicht bijzondere trekjes
heeft. Zo wordt er praktisch niet
gerookt. Niet omdat daar strenge
regels voor bestaan, maar gewoon
omdat de gemiddelde Ghanees ro
ken not done vindt. In een stad als
Accra, met zo'n twee miljoen in
woners een mierennest waarin het
verkeer om de haverklap stilstaat,
zijn er opvallend weinig fietsen. Ie
dereen neemt de Trotro, het busje
dat je voor weinig geld naar een
volgend station brengt. Maar de
Trotro vertrekt pas als hij vol, góed
vol, is.
De Ghanees leeft op straat. Vrou
wen, maar ook mannen gaan in
kleurige gewaden gekleed. Het be
zoek aan de grote markt in Accra
of Kumasi is een spannend, onver
getelijk avontuur. De Kejetia Mar
ket in Kumasi is het grootst, met
een totale oppervlakte van zo'n
vijftien voetbalvelden. Onder de
met al dan niet verroeste golfpla
ten bedekte daken van de kraam
pjes is van alles te koop: fruit,
groente, kleding, vis, vlees, spullen
voor het huishouden, geitjes. Je
kunt het zo gek niet bedenken of
het wordt aangeboden. Ie hebt
Ghana niet echt bezocht als je niet
een paar uurtjes op zo'n markt,
waar afdingen volstrekt gebruike
lijk is, hebt doorgebracht.
Kumasi is de hoofdstad van de re
gio Ashanti, het land van het trot-
AFRIKA
