24 (zeeland
Restauratie Slot Haamstede
OP UW PAASBEST
Niet stoppen maar innoveren is devies
Woontoren uit vroege middeleeuwen
Q^i bij DELSCHER
Een nieuwe outfit,
LU" schoenen of een tas?
1 Het voorjaar is
"T"3 begonnen bij DELSCHER.
OI Voor iedere kopende klant
een Paasattentie!
Hinder door
asfalteren in Goes
Man met wapen
aangehouden
Veel van de vroegste geschiedenis ligt in de bodem van Schou-
wen-Duiveland verstopt. In een serie belicht de PZC de bo
demschatten die hier ooit tevoorschijn kwamen.
zaterdag 20 maart 2010
co
U bent van harte welkom.
DELSCHER Grote Markt 11-13 4461 AH Goes www.delscher.nl
door Melita Lanting
RENESSE - Met de opening van het
tweede deel van het centrumge
bouw is camping Julianahoeve he
lemaal klaar voor de toekomst. Al
thans voorlopig, want er staan al
weer nieuwe plannen op stapel.
„Stoppen kan niet, innoveren en
kwaliteitsverbetering is een must
om te overleven", zegt Ed Troost
namens eigenaren families Troost
en Van Oeveren. Elf jaar geleden is
S
GOES - Verkeer in Goes moet van
woensdag 24 tot en met 26 maart
rekening houden met oponthoud
door asfalteringswerkzaamheden.
Zo wordt in de 's-Heer Elsdorp-
weg een stuk asfalt opengebroken,
de fundering aangepast en vervol
gens weer opnieuw geasfalteerd.
Het gaat slechts om een stuk van
tien meter in het deel tussen de
Zomerweg en de Oranjeweg. Tij
dens dat karwei is de 's-Heer Els-
dorpweg niet bereikbaar. Verkeer
wordt omgeleid via de Patijnweg.
Vooral Kloetingenaren moeten
daar dus rekening mee houden.
Ook een klein deel van de Verbar-
telweg gaat op de schop. Dat is het
fietspad tussen het fietstunneltje
aan de noordkant van bedrijventer
rein Poel II en Hotel Goes. Tien
meter asfalt wordt verwijderd om
de fundering aan te passen. Vervol
gens wordt de strook weer voor
zien van asfalt. De gemeente zorgt
ervoor dat fietsers via stalen rijpla
ten het werk kunnen passeren.
Het karwei duurt drie dagen.
Vrijdag 26 maart wordt ook een
stukje Oranjeweg tussen de Vogel-
zangseweg en de 's-Heer Elsdorp-
weg. Verder wordt de Noordhoek-
laan vrijdag 26 maart geasfalteerd.
MIDDELBURG - De politie heeft don
derdagnacht om half drie in Mid
delburg een man aangehouden die
een fiets had gestolen en een
stoomstootwapen bij zich had.
Agenten zagen de 23-jarige man
uit Baarle-Nassau op de Poelendae-
lesingel rijden zonder achterlicht
en ze wilden hem bekeuren. De
man sloeg echter te voet op de
vlucht.
In de brandgang van de Tromp
straat gooide de man iets over een
heg, naar later bleek een etui met
een stroomstootwapen.
Toen hij uiteindelijk staande werd
gehouden kon hij zich niet legiti
meren.
De fiets bleek op de Stromenweg
te zijn gestolen.
de vernieuwing van de toenmalige
Julianahoeve begonnen. „Het was
toen een camping die acht weken
per jaar open was. Vier weken
kwamen de Nederlanders en vier
weken kwamen de Duitsers", me
moreert Troost. Het was ook de
tijd dat gasten drie aaneengesloten
ARCHEOLOGIE
door Inge Heuff
De restauratie van een
oud gebouw kan
soms meer nieuwe
inzichten opleveren
dan verwacht. Dat
bleek bij restauratie van Slot
Haamstede die in 1963 begon en
die tien jaar zou gaan duren. Er is
veel gesleuteld aan het kasteel. Het
huidige uiterlijk dateert uit de eer
ste helft van de 18e eeuw toen
waarschijnlijk Rutger Mogge de
westelijke vleugel liet aanbouwen.
Het slot had zijn oorspronkelijke
uiterlijk al verloren na de enorme
brand van 1525 die het gebouw ge
heel verwoestte.
Pas ruim tachtig jaar later liet Ja
cob van den Eynde (Eyndius,
schrijver van de geschiedenis van
Zeeland in het Latijn) de ruïne her
bouwen tot een wat romantisch
kasteel met twee torens, kantelen
en een poortgebouw.
Mogelijk als eerbetoon aan de
meest beroemde bewoner van Slot
Haamstede, de 14de eeuwse Witte
van Haamstede, liet Van den Eyn
de het wapen van Witte van
Haamstede boven het poortge
bouw inmetselen. Bovendien kre
gen de beide torens als windvaan
de leeuw van deze krijgsheer. De
restauratie van de jaren zestig
werd grondig aangepakt. Prof dr.
J. Renaud, verbonden aan de Rijks
dienst voor Oudheidkundig Bode
monderzoek (ROB), schrijft in het
Bulletin van de Koninklijke Neder
landse Oudheidkundige Bond
over de bouwkundige ontdekkin
gen die tijdens de restauratie ge
daan zijn.
Er is ook archeologisch onderzoek
verricht, onder andere naar de
vraag of de stenen woontoren die
tijdens de restauratie ontdekt
Heer Costijn
De eerst bekende heer van Haam
stede, midden 12de eeuw, was
Costijn.
Slot Haamstede heeft veel prijs ge
geven maar er is nooit een spoor
gevonden van afvoerkokers of
een privaat (wc).
Brandende teertonnen waarmee
de overwinning van Karei V in de
slag bij Pavia werd gevierd, leidden
tot de brand in 1525.
werd, oorspronkelijk met zijn mu
ren in het water had gestaan. Een
sleuf die haaks op de noordzijde
van de woontoren werd gegraven,
bood uitkomst. Er heeft altijd land
om de donjon gelegen dat in de
loop der eeuwen zelfs met meer
dan een meter is opgehoogd. De
brandlaag uit 1525 ligt zo'n 80 cm
onder het huidige niveau.
Verrassend was de vondst van een
stuk tufstenen muur op zo'n 2,5
meter diepte. Deze werd als moge
lijk Romeins gedateerd. Renaud
acht een Romeinse nederzetting
basis voor het kasteel onwaar
schijnlijk.
Ook werden er meerdere skeletten
gevonden. Omdat deze oost-west
lagen en niet voorzien waren van
bijgaven, zijn het hoogstwaar
schijnlijk christelijke graven en
geen Romeinse doden.
De laatste archeologische verras
sing waren de resten van een fors
kasteel of woonvleugel dat in de
tweede helft van 15de eeuw aan de
westelijke zijde is gebouwd, waar
schijnlijk door Lodewijk van
Gruuthuse. Het heeft er maar kort
gestaan, er zijn dan ook geen af
beeldingen van bekend.
Gasten kijken rond in het zwembad.
Het bouwkundig onderzoek van Slot Haamstede
heeft veel details opgeleverd die weer bruikbaar
zijn geweest voor onderzoek naar Nederlandse kaste
len uit diezelfde periode. De vondst van de donjon,
de vroegmiddeleeuwse, verdedigbare woontoren,
werd al verondersteld. Deze rechthoekige, stenen don
jon lag aan de oorsprong van het huidige slot en
vormt nog steeds de kern van het kasteel. Wellicht
dat er nog een houten voorganger is geweest. In een
ruiltransactie tussen graaf Floris IV en de heren van
Zierikzee in 1229 zou er sprake zijn van een burcht
van Haamstede. Maar het formaat stenen van de don
jon en de bouwmethode, Vlaams verband, laten sa
men met nog enkele aanwijzingen zien dat deze don
jon waarschijnlijk aan het eind van de 13e eeuw ge
bouwd is. De woontoren bestond uit een grote 'rid
derzaal' met een kelder er onder en een of twee ver
diepingen er boven. Er zijn nog oorspronkelijke licht-
nissen en vensters teruggevonden. De grote zaal is op
enig moment opgedeeld in twee kamers en een gang
waardoor het statige van het vertrek verloren ging.
De donjon bleek aan de oostgevel een smalle poort
uitbouw te hebben, iets wat voor Nederland bijzon
der is. Nader onderzoek toonde aan dat hierin het
middeleeuwse trappenhuis was ondergebracht, deze
is in oorspronkelijke staat hersteld.
Er is in de loop van de tijden veel
foto Ronald den Dekker