81 buitenland
Op de markt is
iedereen bevriend
KRA5.NL
Woorden als 'spijt'
en 'pijn' maximaal
haalbare voor paus
Westelijke Balkan wil Europese
Unie in, maar maakt enkel ruzie
GENOCIDE Turkse premier dreigt Armeniërs uit te zetten
Vangst blauwvintonijn mag doorgaan
waarom zou je meer betalen
BOEK ONLINE of bel 0900-9697 i5cPm
vrijdag 19 maart 2010
door onze correspondent
Eelco van der Linden
ROME - „Laten we ons geen illusies
maken", verzucht een Nederland
se pater in Rome. „Het probleem
is Ratzinger. Binnen de kerk, maar
ook binnen het Vaticaan zelf,
snakt men naar het opengooien
van de ramen, modernisering, een
einde aan het celibaat. Maar onder
deze paus zal het niet gebeuren."
Het Noord-Europese pessimisme
wordt niet gedeeld door Italiaanse
media en 'Vaticaan-watchers'. Zij
benadrukken dat de brief die paus
Benedictus XVI vandaag zal verstu
ren aan het Ierse episcopaat, revo
lutionair zal zijn. Behalve excuses
en betuigingen van spijt, zal een
beleid van 'zero tolerance' worden
geëist.
Het begrip nul-tolerantie is erg in
de mode in Rome, maar wat er
precies onder wordt verstaan,
blijft vaag. De hoop dat Ratzinger
de brief aan het Ierse episcopaat
zou aangrijpen om een universele
richtlijn te geven voor het voorko
men en afstraffen van kindermis
bruik, lijkt al vervlogen. Binnen
het Vaticaan is een groeiende
groep die daarop aandringt, maar
de paus maakte zelf bekend dat de
brief alleen gericht zal zijn aan de
DOHA - De deelnemers aan de drie
jaarlijkse Cites-conferentie in Do
ha (Qatar) hebben gisteren een ver
bod op de internationale handel
in blauwvin tonijn met ruime
meerderheid afgewezen. Dat heeft
de woordvoerster van het Wereld
Natuur Fonds (WNF) laten weten.
De extreme overbevissing van de
vis bedreigt de soort in zijn voort
bestaan. De EU en de VS steun
den een verbod, Japan was fel te
gen.
De Zuid-Europese vissers verko
pen de vangsten voor 8o procent
Ieren, met veel woorden als spijt,
pijn en boetedoening.
Ratzinger zal oproepen tot 'samen
werking' met justitie en misschien
nieuwe regels bekendmaken voor
de selectie van seminaristen en
hun vorming. Dat lijkt het maxi
maal haalbare voor een man als Jo
seph Ratzinger, die daarmee wel
riskeert het kritische (Noord-) Eu
ropa definitief te vervreemden van
de katholieke kerk.
Het is een botsing van twee werel
den. Voor het Vaticaan en de mees
te Italiaanse media, doet deze paus
al 'heel veel'. Voor critici in andere
landen is het lang niet genoeg.
De befaamde Zwitserse theoloog
Hans Kling eiste gisteren bijvoor
beeld dat bisschoppen, kardinalen,
maar ook de paus zelf, persoonlij
ke verantwoordelijkheid erken
nen, en de 'consequenties' aanvaar
den van misstappen, door af te tre
den of rigoureuze veranderingen
door te voeren. „Als docent in Re
gensburg en bisschop in Mün-
chen, wist Ratzinger van het ge
weld", aldus de theoloog. Maar er
ger voor hem is het feit dat Ratzin
ger in Rome '24 jaar een congrega
tie leidde die elk geval van sek
sueel misbruik uit heel de wereld
moest behandelen ofwel toedek
ken'.
aan Japan voor verwerking in de
meest luxe en dure sushi's.
Het WNF is enorm teleurgesteld.
Volgens adviseur Lonneke Bakker,
die aanwezig is bij de conferentie,
komt het verbod 'er niet om econo
mische en politieke belangen. Het
afwijzen van het verbod zal vol
gens Bakker 'effecten hebben op
de kleinschalige visserij in
Zuid-Europa, omdat de blauwvin-
tonijn een belangrijke soort is
voor andere vissen. Dit besluit kan
leiden tot een verlies aan andere
vissoorten'.
De Turkse premier Erdogan
dreigde deze week 100.000
illegale Armeniërs het land
uit te zetten. In Kumkapi,
een oude wijk in Istanbul
waar veel Armeense illega
len wonen, is het dreige
ment luid en duidelijk over
gekomen. „Natuurlijk zijn
we bang."
door onze correspondent
Jessica Maas
In een klein winkeltje in Kum
kapi, een oude wijk van Istan
bul zit de 35-jarige Lilya ham
te snijden. De nauwe ruimte
staat vol met spulletjes uit Arme
nië, Georgië en Rusland. Al tien
jaar werkt ze in Turkije. Illegaal.
De familie in Jerevan, de Armeen
se hoofdstad, is afhankelijk van
haar geld. „In Armenië is helemaal
niets. Niemand wil terug."
Uit woede over het feit dat zowel
de Amerikanen als de Zweden de
moord op honderdduizenden Ar
meniërs in 1915 in wat nu Turkije
is, hebben erkend als genocide,
dreigde de Turkse premier Tayyip
Erdogan deze week honderddui
zend Armeense illegalen als Lilya
het land uit te zetten.
Het dreigement van de premier
maakt de illegale Armeniërs, voor
het overgrote deel vrouwen, ang
stig. Ze werken voor een honger-
loontje op de markt, als schoon
maakster of als kinderoppas. „Na
tuurlijk zijn we bang. Je weet
nooit wat er kan gebeuren", zegt
Lilya. Ze weet maar al te goed hoe
gevoelig de genocidekwestie ligt.
De Armeense Silva werkt op de
markt in Istanbul.
Volgens de officiële Turkse lezing
zijn er in de Eerste Wereldoorlog
in wat toen het Ottomaanse Rijk
was, aan beide zijden slachtoffers
gevallen, maar was er geen sprake
van volkerenmoord. Vandaar de
woede in Ankara over de resolu
ties in Zweden en de VS. Direct
werden de ambassadeurs uit Was
hington en Stockholm teruggeroe
pen.
„Hier op de markt is geen plaats
voor politiek", zegt Lilya. „Ik weet
wat er in het verleden is gebeurd,
maar we moeten naar de toekomst
kijken. Erkenning of niet, dat le
vert me geen cent op."
Vriendin Karina knikt. „We wor
den de dupe van de politiek van
die hoge heren." Ze werkt al jaren
in Istanbul, zes dagen per week
zorgt ze voor een oude Turkse
vrouw. „Dag en nacht ben ik in de
weer voor nog geen 300 euro per
maand."
Ze woont, zoals de meeste vrou
wen, in een oud huis in Kumkapi.
Haar kamer deelt ze met nog drie
andere vrouwen. „Zo is het leven
hier."
Verderop staat de 35-jarige Mirjam
achter haar kraam met pakjes soep
uit Rusland en koffie uit Armenië.
Het genocidedebat brengt hen
niets dan ellende, zegt ze. „Laat
het verleden rusten. Dat was toen,
wij leven nu. Hier op de markt
ben ik bevriend met iedereen. Tur
ken, Koerden, iedereen."
Voor de Armeniërs in het Westen,
die blijven lobbyen voor een inter
nationale erkenning van de genoci
de, is weinig sympathie. „Zij heb
ben makkelijk praten vanuit hun
luxe stoel, met veel geld op zak.
Wij proberen te overleven", zegt
de 53-jarige Silva.
Een oudere politieagent komt
even buurten. Hij kent de Armeen
se vrouwen in zijn wijk goed. „Er
dogan kan ze terugsturen, maar
dan moet hij eerst de grenzen ope
nen en de. economie in Armenië
opbouwen. Wat moeten deze men
sen anders? Veel van deze vrou
wen hebben meer dan tien mon
den te voeden." Mirjam slaat haar
arm om de agent en lacht. „Zie je,
wij zijn als familie."
De opening van de grenzen tussen
beide landen, lijkt door het op
laaiende genocidedebat, verder
weg dan ooit. Afgelopen najaar te
kenden de voormalige aartsvijan
den een historische overeenkomst
om diplomatieke relaties aan te
gaan en de grens - al sinds 1993 op
slot - te openen. De protocollen
moeten nog door beide parlemen
ten worden bekrachtigd.
De dreigementen van Erdogan
doen de relatie tussen Jerevan en
Ankara geen goed, zo liet de Ar
meense president Serzj Sarkisian
gisteren gepikeerd weten. „Met dit
soort uitlatingen komen de herin
neringen aan de vijandigheden in
1915 weer terug en daar zit nie
mand op te wachten."
door Carel Goseling
Vertrekdata: maandag van 24/4 t/m 13/9
UW REISPROGRAMMA
Dag 1: via verschillende opstapplaatsen
naar Calais voor de bootovertocht naar Do
ver. Via de White Cliffs en Dover Castle, naar
onze vakantieplaats Folkestone. Dag 2: be
zoek aan Sissinghurst Castle en het middel
eeuwse Canterbury. Dag 3: vandaag staan
Leeds Castle en de Historic Dockyard in
Chatham op het programma. Dag 4: we vol
gen vandaag een mooie route naar Rye,
Hastings en Battle. Dag 5: Goodbye Kent!
Terugreis naar Nederland. Einde van een
heerlijke reis!
Zie www.kras.nl/35599
DEN HAAG - Het motto van het
overleg klinkt overtuigend: 'Sa
men voor de EU' bijdrage van de
westelijke Balkan aan de Europese
toekomst'. De lokatie is er ook
naar: het uit de 16de eeuw stam
mende kasteel in het Sloveense
Brdo ten noorden van hoofdstad
Ljubljana. Morgen komen hier
voor het eerst in achttien jaar de
leiders bijeen van de landen die
vroeger deel uitmaakten van Joego
slavië.
De organisatoren, Slovenië en
Kroatië, hebben alles uit de kast ge
haald om het overleg succesvol te
laten verlopen. Aanwezig zijn on
der anderen de EU-president, de
EU-minister van Buitenlandse Za
ken, de EU-commissaris voor de
uitbreiding van de Unie en de
Spaanse premier Zapatero (als tij
delijk voorzitter van de Europese
Unie).
Maar onenigheid over de status
van Kosovo werpt een schaduw
over de bijeenkomst. De Kosovaar-
se premier Thaci wil namens zijn
land deelnemen. Maar Servië er
kent de eenzijdige onafhankelijk
heidsverklaring van de provincie
niet. Dus kan het zijn dat presi
dent Tadic van Servië niet naar
Brdo wil komen. Slovenië en Kroa
tië hebben voorgesteld de Ko-
sovaarse delegatie onder de vlag
van Unmik-Kosovo (het oude
VN-bestuur van Kosovo) te laten
aanschuiven. Een andere optie: de
top wordt informeel.
Het gesteggel leidt de aandacht af
van het eigenlijke onderwerp: de
westelijke Balkanlanden in de EU.
In Brussel wordt stabiliteit op de
Balkan van cruciaal belang geacht.
Integratie van de betrokken lan
den in de EU is daarom noodzake
lijk. De unie eist echter wel eerst
hervormingen, regionale samen
werking, opbouw van een rechts
staat en een einde aan corruptie.
Feitelijk staan alleen EU-lid Slove
nië en Kroatië op vriendschappelij
ke voet met elkaar. Bosnië-Herzeg-
ovina is een puinhoop waarbin
nen de Serviërs zich afzetten te
gen Kroaten en moslims.
Servië en Kosovo gaan niet samen
en de positie van moslimland Al
banië - vriend van Kosovo - is pro
blematisch. En Griekenland houdt
Macedonië buiten de Navo en de
EU omdat de landsnaam het be
wind in Athene niet aanstaat van
wege een gelijknamige provincie.
Mocht Brdo mislukken dan is er in
mei of juni een herkansing. Dan
willen EU-voorzitter Spanje en Ita
lië een nieuwe conferentie over de
westelijke Balkan organiseren.
ft/ reis per Comfort
Class bus
ft/ overtocht v.v.
ontbijt en diner
excursie
programma
5-daagse bus-/excursiereis Groot-Brittannië
Comfort Class
"anaf
perso nen
Prijzen zijn per persoon tenzij anders vermeld. Prijzen zijn exclusief reserveringskosten en Calamiteitenfonds.
