werken in het onderwijs 13
Extra investering
nodig voor
ondfi
7/10/11/15
- T
woensdag 17 maart 2010
tLT J»
De kwaliteit van het onderwijspersoneel en de beschikbaarheid
van leerkrachten. Dat zijn de twee grootste problemen waarmee
de onderwijsarbeidsmarkt op dit moment kampt. Volgens Freddy
Weima, directeur van de Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt
(SBO), dreigt de situatie op de lange termijn nog veel zorgelijker
te worden. Hij pleit dan ook voor forse investeringen.
door Ina Kuik
KENNISECONOMIE
Het SBO is een kennis - en expertise
centrum voor de onderwijsarbeids
markt, midden jaren negentig opge
richt door werkgevers en werknemers
in de sector. Het SBO geeft gevraagd
en ongevraagd advies en brengt het
belang van onderwijs regelmatig on
der de aandacht van de politiek. Het
geeft signalen af en draagt oplossin
gen aan. Het heeft waardering voor
de motie Hamer, waarin de Tweede
Kamer in het najaar 2009 het doel
heeft vastgelegd om Nederland in de
top 5 van kenniseconomieën te krij
gen. „Dat betekent bij de basis begin-
Werkgelegenheid onderwijs
Aantal personen werkzaam in
het primair onderswijs
Aantal personen werkzaam in
het primair onderswijs
mu
Percentage werkzaam in
het primair onderwijs
19,7%
80,3%
Percentage werkzaam in
het voorgezet onderwijs
151,2%
48,8%
Mannen Vrouwen
bron www stamos nl (2008)
nen, die moet op or
de. Daarvoor zijn extra
investeringen nodig. Maar het cfoel
blijft, als de politiek het onderwijs se
rieus neemt, ook in een tijd van bezui
nigingen overeind staan."
VERGRIJZING HOOFDOORZAAK
Onderwijs is de pijler van de samenle
ving en vereist een hogere kwaliteit.
Die kun je bewerkstelligen door aan
trekkelijker te zijn voor academici,
een hogere kwaliteit van de lerarenop
leidingen, door onbevoegde en an-
dersbevoegde leraren hun bevoegd
heid te laten halen en door continue
professionalisering van het onderwijs
personeel. Naast de noodzakelijke aan
dacht voor kwaliteit dreigt er ook
kwantitatief, vooral in het voortgezet
onderwijs, een groot lerarentekort.
De vergrijzing is de hoofdoorzaak. De
behoefte aan leerkrachten op de basis
scholen is in de Randstad veel groter
dan in regio's als West-Brabant en
Zeeland. Onderwijzend personeel
blijft liever in de regio wonen en wer
ken. In Zeeland is zelfs een krimp te
zien in het aantal leerlingen, zodat
daar geen personeelstekort is. Het le
rarentekort in het voortgezet onder-*
wijs is het grootst in de exacte vak
ken, Duits en economie. De eerste
twee vakken leiden aan een imagopro
bleem. Mensen met economische ta
lenten kiezen bij een beroepskeuze
eerder voor het bedrijfsleven.
LANGE ADEM
Het roer moet om, aldus Weima: „We
willen niet zo maar
iemand voor de klas.
We willen goede lera
ren. Niet alleen inhoudelijk goed,
maar ook inspirerend en pedagogisch.
Het is hoog tijd dat de politiek het
vak nog serieuzer neemt. De aan
dacht voor meer kwaliteit van onder
wijzers, leraren en per definitie dus
ook van de opleidingen, moet vooral
doorgaan. Misschien moet je ook wat
met de beloningen doen, hoewel de
startsalarissen helemaal niet beroerd
zijn. Excellent onderwijs, daar moeten
we voor gaan. Daarvoor is een lange
adem nodig, in één kabinetsperiode
gaat dat niet lukken."
DIVERSITEIT
Het primair onderwijs heeft minder
problemen bij het invullen van onder-
wijsvacatures. Daar is het echter weer
moeilijk om voldoende directieleden
te vinden. Ook de scheefgroei in het
verhouding tussen vrouwen en man
nen, de zogenaamde feminisering, is
een zorg. „Voor de klas staan bijna
alleen juffen, de directeur is bijna zon
der uitzondering een man." De
verwachting is, volgens Weima, dat
de feminisering ook doorzet in het
voortgezet onderwijs,
waar de verhouding
nu nog ongeveer
fifty-fifty is. „Het
brengt nieuwe proble
men met zich mee, bijvoorbeeld het
feit dat dames vaker in deeltijd willen
werken." Weima breekt een gepassio
neerde lans voor een grotere diversi
teit in het onderwijs. „In schoolbestu
ren en schooldirecties is het percenta
ge vrouw laag, in het onderwijs in het
algemeen zijn allochtone directeuren
en leraren ondervertegenwoordigd. Er
is voldoende allochtoon talent, maar
het wordt onvoldoende aangeboord.
Jammer, want de groep allochtone
leerlingen heeft eigen rolmodellen no
dig."
Beroepsrendementen
Hoeveel afgestudeerden aan PABO
en lerarenopleiding hebben na een
halfjaar een baan van 12 uur of
meer in het onderwijs?
Basisonderwijs
84%
84%
77%
Voortgezet onderwijs
75%
I 69%
87%
I Landelijk
Zeeland
I West- en midden Brabant
bron www.stamos.nl en loopbaanmonitor (2009)
COLOFON
Werken in het
Onderwijs is een
commerciële
uitgave van het
advertentiebedrijf
van BN/DeStem|PZC
Vormgeving/graphics:
Angela van Eek
Fotografie:
Kees Bennema
Productcoördinatie:
Dennis Willems
Herbert Kats
Sales: 076-531 22 77
segmentteam®
bndestem.nl
Vanaf 1 april tot en met 13 mei
kunnen bevoegde leraren in het pri
mair en voortgezet onderwijs, de
bve en het hoger beroepsonderwijs
weer een lerarenbeurs voor scho
ling aanvragen. OCW start op 1
maart 2010 de communicatiecam
pagne voor deze nieuwe aanvraag-
termijn. De campagne is van 1
maart tot 13 mei.
Met de Lerarenbeurs kunnen lera
ren en docenten hun professionele
Lerarenbeurs aanvragen?
niveau verhogen, hun vakkennis ver
breden of zich specialiseren. Hier
door wordt de kwaliteit van de les
sen verder verbeterd en worden le
raren breder inzetbaar. Bovendien
vergroot het hun loopbaanmogelijk
heden en draagt het bij aan een be
ter imago van het leraarsberoep. El
ke leraar kan gedurende zijn loop
baan één keer in aanmerking ko
men voor de lerarenbeurs. Met de
beurs kan een korte opleiding (van
maximaal één jaar) of een bache
lor- of masteropleiding gevolgd
worden. Er zijn voor deze nieuwe
aanvraagtermijn geen wijzigingen in
de regeling doorgevoerd. Dit jaar is
er voor de lerarenbeurs 23 miljoen
gereserveerd.
Dienst Uitvoering Onderwijs(DUO)
De uitvoerder van de regeling, de
Informatie Beheer Groep (IBG), is
met ingang van 1 januari 2010 met
Cfi samengaan in DUO, de Dienst
Uitvoering Onderwijs. DUO is de
nieuwe uitvoeringsorganisatie voor
het onderwijs. Dit heeft in 2010
geen gevolgen voor de indiening
en behandeling van aanvragen: dit
blijft hetzelfde als vorig jaar.
DUO/IBG zorgt op zijn website
voor een goede informatievoorzie
ning over de regeling en de nieuwe
aanvraagtermijn voor de leraren
beurs. Hier kunnen leraren ook de
voorwaarden vinden.
Meer informatie over DUO? Kijk op
de website: www.ocwduo.nl.
5 - -
