Scenario van
spectrum 2
Zaterdag 13 maart 2010
Recherche-onderzoek en gedeeld verdriet kleurden de afgelopen week het straatbeeld in de Oesterstraat en bij het condoleanceregister in het gemeentehuis.
Zierikzee rouwt om de moord op twee kinde
ren uit een van oorsprong Irakees gezin. Na
een periode van zeker zeven jaar mishandeling,
ontucht, verkrachting en geestelijke terreur
door vqder Abdel kwam vorige week zaterdaga
vond met pistoolschoten een einde aan het le
ven van de negentienjarige Zainab en haar tien
jaar jongere broertje Ali. De schreeuw om hulp
die moeder Amira en Zainab bij herhaling aan
de instanties hadden laten horen, was tever
geefs geweest.
door Marcel Modde en Ali Pankow
Alleen Amira zelf en haar andere zoon
Haydar (14) ontsprongen de dans. De
man sloeg daarna naar alle waarschijn
lijkheid de hand aan zichzelf Hij werd
nog geen twee uur later met een kogelwond in het
hoofd gevonden in een parkje vlakbij. -
Openbaar Ministerie, de rechtbank en de gemeente
buitelen over elkaar heen om vooral toch te bena
drukken dat ze gehandeld hebben volgens de ruim
te die de Nederlandse wet biedt in dit soort situa
ties. Een reconstructie van de opmaat naar een
nieuwe toekomst, die uitmondt in een verschrikke
lijke nachtmerrie.
1999: Amira, Abdel, Zainab en Haydar Z. vluchten
uit Irak voor het regime van Saddam Hoessein en
arriveren na omzwervingen in het asielzoekerscen
trum in Burgh-Haamstede. Ali wordt daar geboren.
De dan achtjarige Zainab komt in groep 3 van basis
school De Kirreweie bij juffrouw Mientje Bliek.
„Zainab was wat oud voor die groep, maar ze sprak
slechts een beetje Nederlands en moest nog leren
lezen." Ze herinnert haar als 'een leuk meisje, dat
aardig meedraaide'. Bliek sprak wel eens met Ami
ra, maar door de taalbarrière bleef dat contact op
pervlakkig. „Vader zag ik nooit." Wel wist ze dat
de man aan depressiviteit leed. „Dat werd verteld
door de kinderen." Van mogelijk huiselijk geweld
bleek op dat moment echter nog niets, zegt de on
derwijzeres. „Het is ook heel moeilijk om dat soort
signalen te herkennen. Dat is het al bij Nederland
se kinderen, laat staan bij kinderen met een vluch-
telingverleden, waarvan je de achtergrond eigenlijk
niet kent."
September 2003: In het bezit van een verblijfsver
gunning verhuist de familie Z. naar een huurhuis
in de Oesterstraat in Zierikzee. Zainab, Haydar en
Ali komen op basisschool 't Kofschip, aan de ande
re kant van de nieuwbouwwijk. Toenmalig directri
ce Joke van Anraad: „Als dertienjarige in groep zes
probeerde Zainab er van te maken wat ze kon. Een
hartstikke positieve meid, heel sprankelend, heel
open in de groep. Het was een mooi mens!"
Maar in dat jaar laat Zainab ook de donkere kant
van haar leven zien. Ze vertelt aan een juf dat ze
seksueel wordt misbruikt door haar vader en de
school komt in actie. De juf trekt de stoute schoe
nen aan en zoekt het gezin thuis op. „Op dat mo
ment wilde Amira helemaal niet geloven dat het
waar was wat haar dochter vertelde. Die vader lag
toen ziek op de bank met rugpijn. Ik ben in die tijd
ook best bang geweest. Hij leek me agressief Zai
nab bleef meestal tot 5 uur 's middags bij mij op
school, zodat ze niet met haar vader alleen thuis
zou zijn. Op een avond belde Zainab me om de
twee minuten op. Toen heb ik een heel impulsief
besluit genomen, ben in de auto gestapt en haar
gaan halen en die avond mee naar huis genomen."
De dagen dat Zainab bij haar onderwijzeres ver
blijft, belt Amira vaak en in tranen dat Zainab weer
naar huis moet komen. Achterafkan worden vast
gesteld dat ze die telefoontjes zeer vermoedelijk
pleegt onder druk van haar echtgenoot. In overleg
met de hulpinstanties wordt voor Zainab een plek
je gevonden in een opvanghuis in Middelburg.
Drie maanden later lijkt de situatie thuis 'gerepa
reerd' en trekt Zainab weer bij haar ouders en
broers in.
Dat blijkt uiterlijke schijn, zo valt nu op te maken
uit verslagen van de rechtbank. In de navolgende
zes jaar gaat vader Abdel door met het schoppen
en slaan van zijn vrouw en dreigt haar ook neer te
steken. Maar dan buiten' het zicht van de instanties.
Juli 2009 escaleert de situatie. De man grijpt Zai
nab vast en dreigt haar met een mes de keel door
te snijden. Moeder en kinderen besluiten dat het
zo niet langer kan en slaan alarm. Pas vanaf dat mo
ment is er (weer) aandacht voor de problemen, die
dan in een stroomversnelling belanden en eindi
gen in een tragische ontknoping.
8 sept. 2009: Burgemeester Gerard Rabelink legt
Abdel Z. een tijdelijk huisverbod op. Hij doet dat
op basis van een proces verbaal van de politie. De
man wordt op dezelfde dag aangehouden, nadat
zijn vrouw aangifte had gedaan van huiselijk ge
weld. Pal na het begin van het nieuwe schooljaar
laat dochter Zainab het ROC Zeeland in Goes we-
ten dat ze stopt met haar opleiding sociaal maat
schappelijke dienstverlening. Volgens teamleider
Harry Neger was het besluit ingegeven door haar
thuissituatie en wilde ze met haar moeder en broer
tjes verhuizen. Op 18 september wordt dat verbod
verlengd.
13 okt. 2009: Rabelink voert een persoonlijk ge
sprek met Amira en dochter Zainab. Hij adviseert
hen naar een blijf van mijn lijfhuis te gaan.
29 okt. 2009: Amira belt met de burgemeester en
vertelt hoe bang zij is voor de bedreigingen van
haar man vanuit de gevangenis. Rabelink dringt er
weer op aan naar een 'Blijf-huis' te gaan.
2 nov. 2009: De echtgenote vraagt en krijgt van Ra
belink een urgentieverklaring voor een ander huis.
