meningen 117
'Necrologieën liggen op de plank'
Acties slaan
aan om lezen
te stimuleren
'De gedachte dat de ander van jou is, is fout'
Even Edith
Postvak In
Cor
&6KECHT mvveimpe
pat viewwzó
&eVANZUjKWXS
HEB IK ECHTNER&EHf
Kunnen LezeN!
zaterdag 13 maart 2010
EDITH RAMAKERS
De lezersredacteur is bereikbaar per
post op het adres van de
Centrale Redactie van de PZC,
Park Veldzigt35,
Postbus 91
4330 AB Middelburg.
Telefoon: 0118-434005
E-mail: Lezersredacteur@pzc.nl
Het forum waarop lezers zich kunnen
uiten over actuele zaken is bereikbaar
via internet; www.pzc.nl
Er zijn veel acties te beden
ken om lezen te stimuleren.
Bijvoorbeeld die van het
Boekenweekgeschenk, waarbij een
boek wordt geschonken bij de aan
koop van een ander boek. Die logi
sche formule hoort al 75 jaar bij de
Boekenweek.
Nog zo'n geslaagde actie is het dag
je vrij reizen, waarvoor het Boe
kenweekgeschenk de vrijbrief is.
Zondag mag je daarmee door heel
Nederland gratis met de trein rei
zen. Dat kan een reden zijn om
nog snel naar de boekhandel te
gaan.
Maar er zijn creatievere manieren
om Nederland aan het lezen te
krijgen. Geef een half boek weg.
Bevalt het, dan moet je de andere
helft wel kopen. Een aardig idee,
dat afkomstig is van het Cultureel
longeren Platform. Leden van het
CJP kregen onlangs een half boek
en kunnen de tweede helft voor
8,25 euro kopen. Het halve boek
moet doen verlangen naar meer.
Woensdag, bij de start van de Boe
kenweek, legde Marco van Loenen
van YouBeDo.com zijn bijzondere
actie uit. Hij stond vanaf 4.00 uur
's ochtends op het station in
Utrecht te vernikkelen van de kou.
Hij was desondanks blijmoedig,
want hij zag dat zijn ideële bood
schap aansloeg. Hij wilde een bij
drage leveren aan een betere we
reld én aandacht geven aan lezen.
Daarvoor had YouBeDo van twee
dehands en nieuwe boeken een
kunstwerk gemaakt van 80 vier-
kante meter groot. Om half vijf
werd het kunstwerk afgebroken
en werden alle boeken uitgedeeld
aan de treinreizigers.
In elk boek zat een verrassing, een
vredesboodschap, geschreven door
vooral kinderen, die gereageerd
hadden op de oproep van YouBe
Do om hun ideale wereld te be
schrijven. Sommigen boodschap
pen waren verheven, andere zeer
praktisch. Een goede wereld, is
een wereld zonder geweld, schreef
Rtjy, 8 jaar. Van Loenen pakte een
willekeurig boek en las voor: 'De
wereld wordt pas beter als nie
mand meer luizen heeft.'
Kranten hebben zeker
veel necrologieën 'op
de plank liggen'. Die
opmerking hoor je
vaak en dat is ook hele
maal het geval.
De necrologie van Prins Bernhard
bijvoorbeeld was allang voor zijn
dood geschreven. Het overlijdens
bericht werd telkens aangepast, tot
de dag van zijn sterven. Op dat mo
ment hoefde de redactie alleen
nog de datum aan te passen.
Dat gold ook voor de necrologieën
van Henk Vredeling, Bart Tromp,
Relus ter Beek, Herman Kuiphof,
Norbert Schmelzer, Henk van Ul-
sen, Ton Lutz. Ze zijn allen in am
per drie jaar tijd geschreven door
Dick van Rietschoten, van de Geas
socieerde Pers Diensten (GPD) en
specialist in necrologieën. Ook de
necrologie van de donderdag
avond overleden Hans van Mierlo
was al ruim voor zijn dood door
Van Rietschoten geschreven.
Donderdagavond, om twee minu
ten over tien, werd bekendge
maakt dat Van Mierlo op 78-jarige
leeftijd was overleden. De redactie
van de GPD stuurde drie minuten
later zijn uitgebreide necrologie
naar de kranten, die bij de pers
dienst zijn aangesloten, waaronder
de PZC. De volgende dag kon de
PZC de levensbeschrijving van de
charmismatische Hans van Mierlo
publiceren. Het schrijven van een
necrologie of overlijdensbericht
vergt tijd, vooral als het om een
publiek persoon gaat. De vermel
de omstandigheden moeten cor
rect zijn en omdat het stuk bij
voorkeur de dag na het overlijden
gepubliceerd moet worden, moet
het wel 'op de plank liggen'.
Met nog anderhalf uur te gaan
voor de sluitingstijd van de vrijdag
krant, had geen enkele journalist
een doorwrochte necrologie over
Van Mierlo kunnen schrijven. En
dat is wel wat we aan Mr. D66 ver
plicht waren, zoals Van Rietscho
ten hem typeerde. Het was een
mooie, waardige terugblik, met
veel citaten van Van Mierlo in de
loop der jaren.
Het schrijven van een overlijdens
bericht vraagt om uiterste zorgvul
digheid. Alle vermelde omstandig
heden moeten correct zijn en als
zich nieuwe feiten voordoen, zal
de tekst moeten worden aange
past. Het lijkt een wat lugubere
handelwijze, maar het is niet meer
dan praktisch. Van Rietschoten
zelf was gisteren niet bereikbaar
voor commentaar, omdat hij ziek
was. Ook in dat geval is het zinvol
dat necrologieën van publieke per
sonen praktisch klaar voor publica
ties zijn.
Zierikzee, afgelopen weekend. Een man
met een straatverbod schiet zijn dochter
en zoon dood en pleegt daarna zelf
moord. Hij laat een vrouw en zoon achter. Over
deze rampzalige gebeurtenis heeft de krant veel
artikelen gepubliceerd. Ook lezers wilden over
deze onbegrijpelijke daad schrijven. Bijna tien
mails werden naar de lezersredacteur gestuurd
en legio reacties werden aan artikelen op inter
net toegevoegd. De ruimte is te beperkt om vol
ledige brieven te publiceren. De opvattingen
overlapten elkaar, enkele zijn hierna samenge
voegd: A. de Waele uit Koewacht: „Deze moord
staat niet op zichzelf. In de zorg en bij de politie
en ook in het onderwijs moet bezuinigd wor
den, alleen waar ga je dat geld vandaan halen?
Laten we in Nederland en Europa het aantal ka
merleden halveren. Vervolgens laten we de hy
potheekrenteaftrek vanaf 500.000 euro verval
len. We verkopen diverse banken en brengen-
meer blauw op straat, we verkleinen de school
klassen en breiden de zorg uit." R W. L. de Rui-
ter-van As: „Schrijnend vind ik, dat er nu een
groot team rechercheurs op de zaak gezet is en
er een uitgebreid sporenonderzoek heeft plaats
gevonden. Na de moorden worden kosten noch
moeite gespaard om alle bewijslast sluitend te
krijgen en een compleet beeld van de gang van
zaken te krijgen. Terwijl het een stuk efficiënter
en misschien wel levensreddend was geweest,
wanneer men Amira en haar kinderen een of
twee man persoonlijke beveiliging aan huis had
gegeven. Amira is een geëmancipeerde en ver
standige vrouw, die niet zichzelf en haar kinde
ren wilde opsluiten, terwijl haar (bijna) ex-man
vrijuit kon gaan. Het is onterecht dat dit stand
punt van haar, dat zeer te begrijpen is, nu tegen
haar wordt gebruikt." F. Westerbeek uit Clinge:
„Zwijgen, je onmachtig voelen, wetend dat de fa
milie ontroostbaar leed draagt, is de eérste ge
dachte. Dit drama vindt zijn wortels in de cul
tuur, in overdracht van waarden. De jeugd moet
geleerd worden dat liefde nooit tot bezit van de
ander kan leiden. Het leidt anders tot grote
ego's. Hier is een dader ook slachtoffer. Als ie
mand een gevaar is voor zichzelf of zijn omge
ving, dan kennen wij .inbewaringstelling. De ge
dachte dat de ander van jou is, is fout."
