io gezin en politiek
Het 'statement' van
Donderdag was het Camiel Eurlings (CDA), gisteren
PvdA-leider Wouter Bos die zijn vertrek uit de
politiek aankondigde. Hun gezin of partner krijgt
nu voorrang en daar past geen Haagse politieke
topfunctie bij.
zaterdag 13 maart 2010
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
Papa eet
Een mens kan niet alles in het le
ven, verzucht Wouter Bos-. De
Haagse hectiek en zijn glansrijke
carrière moeten wijken voor zijn
drie kinderen. „Je moet niet pro
beren alles tegelijk te doen, want
dan gaan dierbare dingen er onder lijden.
Dat heb ik er niet voor over." Hij wil wel
weer eens thuis eten 's avonds.
Demissionair minister Camiel Eurlings koos
afgelopen week eveneens voor zijn hart. Hij
wil meer tijd voor zijn vriendin; in de hoop
dat daar kleintjes van komen.
Voorzitter van de Eerste Kamer en oud
staatssecretaris René van der Linden (CDA)
moet er even aan wennen. Bij een politieke
carrière hoort nu eenmaal weinig tijd voor
het gezin, stelt hij: „Dat weet iedereen die er
aan begint."
De doorgewinterde politicus van 66 jaar
vindt het 'teleurstellend' dat jonge, talentvol
le politici 'waarin hun partij zoveel heeft
geïnvesteerd', nu afhaken; met hun gezin als
reden. „Een politieke carrière doe je met zijn
tweeën. Mijn vrouw heeft er een enorme
prijs voor betaald. Ik was weinig thuis maar
we accepteerden de consequenties en ston
den er allebei achter."
Zijn vrouw zat steevast in de zaal bij een
schooluitvoering van de kinderen, maar Van
der Linden zorgde er wel voor dat hij de
schoolvakanties vrij had. „Die waren heilig
en ik heb een fantastische gezinsband."
Toch is die houding niet meer van deze tijd,
zegt bedrijfssocioloog Rinus Feddes, verbon
den aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Volgens Feddes hoort
het bij de nieuwe gene
ratie politici en werkne
mers in het bedrijfsle
ven om niet meer blind
voor een carrière te kie
zen. „Mensen als Den
tegen de secretaresse: ik ga nu even wat an
ders doen. Natuurlijk nam ik dan wel wat
zwarte dikke tassen met werk mee." Hoe
ging dat tijdens de ouderavonden van de kin
deren? „Daar was ik gewoon bij." Ook sliep
hij iedere avond thuis: „Al is het maar omdat
ik een hekel heb aan hotelovernachtingen."
Volgens André Rouvoet, demissionair minis
ter voor Jeugd en Gezin, is het belangrijk
scherpe keuzes te maken. Hij zit al zestien
jaar in dq politiek, heeft vijf kinderen en een
werkende vrouw. Hij zegt het vol te houden
door duidelijk te kiezen en bijvoorbeeld zo
veel mogelijk vrijhouden van de weekeinden
voor zijn gezin. Het is ook geen taboe meer
het gezin boven werk te stellen. „Enkele ja
ren geleden werd nog schamper gereageerd
toen toenmalig minister Hans Wijers van
Economische Zaken niet bij een Tweede Ka
merdebat was wegens de verjaardag van een
dochter. Dat gaat nu wel anders."
Carla van Baaien, hoogleraar parlementaire
geschiedenis aan de Radboud Universiteit in
Nijmegen, was verbaasd toernze van de be
slissingen van Eurlings en Bos hoorde. „Er
zijn wel vaker politici gestopt vanwege pri-
vé-omstandigheden, maar dit vond ik toch
behoorlijk onverwacht. Het zijn beiden jon
ge mensen die nog best een tijd door had
den gekund."
Toch snapt ze het wel. Het leven van een po
liticus, en vooral van partijprominenten, is
zwaar, zegt ze. Een van de redenen daarvoor
is de toegenomen media-aandacht. „Eind ja
ren zestig liepen er zestig journalisten op het
Binnenhof, in 2000 waren het er al tweehon-
derd. Politici worden
continu gevolgd door
'We zullen zien of hij niet
over een half jaar een n«- Een misstap kan
grote gevolgen heb-
anaere drukke baan heeft ben."
Uyl werkten destijds in Met al die constante
een mannenwereld. Ze
wisten waaraan ze begonnen. Thuis wist
men dat ze vaak avonden weg zouden zijn,
hun vrouw zorgde dan voor de kinderen."
Tegenwoordig maken mensen met drukke
banen, waarbij parttime werken geen optie
is, hun carrièrekeuzes veel vaker in overleg
met hun partner, zo legt Feddes uit. „Je hebt
te maken met twee carrières en de zorg voor
kinderen. Hoe gezinnen dat doen, bepalen
ze tegenwoordig samen."
Precies zoals Eurlings en Bos hun opties afge
wogen hebben, dus. Een geëmancipeerde
keuze lijkt het, al twijfelt oud-hoofdredactri
ce van Opzij, Cisca Dresselhuys, aan de mo
tieven van Bos. „Een paar jaar geleden, toen
hij net vader was, vertelde hij mij dat maan
dag altijd zijn papa-dag zou worden. Dat
heeft hij een halfjaar volgehouden. De afge
lopen jaren heb ik hem daarover niet meer
gehoord." Zijn gezin zou wel eens een rook
gordijn kunnen zijn.
Volgens Dresselhuys kan de matige positie
van de PvdA in de peilingen een grote rol
hebben gespeeld bij zijn besluit. „We zullen
zien of hij niet over een halfjaar een andere
drukke baan heeft."
Het ligt ook aan de persoon zelf, of de poli
tiek als zwaar of zelfs te zwaar wordt erva
ren, zegt WD-coryfee en oud-vicepremier
Hans Wiegel. „Het is maar hoe je er mee om
gaat. Ik zei om vier uur 's middags gewoon
aandacht is het erg
moeilijk tijd te maken voor het gezin, zegt
Van Baaien. „Daar komt nog bij dat er niet al
leen interesse is voor de politicus, maar ook
voor de mens achter de politicus. De pers
wil een inkijkje in dat privéleven. Het is ver
moeiend continu in de aandacht te staan."
De omloopsnelheid van politici is daardoor
veel groter dan vroeger. „Kijk naar Agnes
Kant, die al na twee jaar het bijltje erbij neer
gooit als partijleider van de SP. Het afbreukri
sico is groot. Vroeger kregen politici de kans
te groeien in hun baan, in de luwte. Dat is er
niet meer bij. Het komt ook niet vaak meer
voor dat politici het twintig, dertig jaar vol
houden."
De politiek is de laatste jaren wel veel hyperi-
ger geworden, moet ook Wiegel toegeven.
„Maar de problemen van nu zijn niet groter
dan die van toen. Je moet politiek gewoon
ontspannen bedrijven. En niet iedere week
in een televisieprogramma willen zitten. Het
is volgens mij echt prima te combineren."
Demissionair minister Piet Hein Donner'
van Sociale Zaken waarschuwt juist wel voor
de almaar toenemende druk op politici.
„Ook als je er zelf tegen kan, is het nog de
vraag of mensen achter je dat ook kunnen.
Het ministerschap dreigt inmiddels zo zwaar
te worden, dat straks alleen nog mensen die
hun kinderen al hebben opgevoed, dit vak
kunnen doen."
Wouter Bos en Camiel
Eurlings kiezen openlijk
voor het gezin boven hun
baan. Misschien worden
zij nu rolmodellen.
Ze kunnen zo lid worden
van Papa Plus, grapt Rut-
ger Groot Wassink. De
beleidsmedewerker bij
de FNV Vakcentrale was vorig jaar
een van de initiatiefnemers van
het manifest met die naam, om
aandacht te vragen voor het pro
bleem waar veel jonge vaders te
genaan lopen: hoe moeten ze
werk en zorg combineren?
Mannen die minder willen wer
ken lopen het risico dat hun car
rièrekansen verdampen. „Ten on
rechte, want ambitie en zorg zijn
een schijntegenstelling. Er zijn tal
loze instrumenten om beide goed
te kunnen combineren, zoals tele
werken en zelf je werk inrooste
ren. Maar werkgevers hebben
koudwatervrees en de overheid
brengt te weinig haar beleid in de
praktijk."
Groot Wassink, zelf vader van
twee jonge kinderen, heeft dan
ook dubbele gevoelens over het te
rugtreden van de twee vooraan
staande politici.
„Aan de ene kant is het moedig.
Het zijn niet de minsten die hier
een statement maken. Maar het
laat tegelijkertijd zien dat de eman
cipatie nog niet is afgerond. Het
zijn weliswaar twee mannen in
topfuncties, maar ook zij zouden
