pH valse vrienden*
der Tisch Tafelhet bord
doofstom
reden praten
schaduwri
Englisch?
der Farbgeruch verflucht vervloekt
fordern eisen het ijzer
'Natuurlijk helpt het als je de taal spreekt. Maar belangrijker is hoe donderdag 11 maan 2010
je kijkt naar eikaars mentaliteit en handelwijze' 11
Nationalsozialismus Nb Nederlandse bpoorwegen
Katja Schleicher, communicatiecoach
ïilderen
der Ofen Kachel de teqel
der Knöchel enkel het kleinkind k i i. K i r- k i l l i r
orden zijn valse vrienden ze komen in beide talen voor, maar hebben niet dezelfde betekenis.
volk van ruim 80 miljoen mensen.
Met het verdwijnen van het IJze
ren Gordijn klapte Duitsland open
naar Oost-Europa. Alleen al aan
de universiteit van Krakau stude
ren tso jongeren Duits. Er is een
enorme belangstelling in Oost-Eu
ropa voor Duitsland", stelt profes
sor Sars.
Kom daar in Nederland maar eens
om, wil hij maar zeggen. Want ter
wijl in de jaren zeventig nog dui
zenden studenten zich voor de stu
die Duitse taal- en letterkunde in
schreven, daalden de aantallen in
de jaren tachtig om in de jaren ne
gentig op een dieptepunt te belan
den. Momenteel zijn er niet meer
dan zo'n driehonderd studenten
Duits aan de Nederlandse universi
teiten te vinden. Sars: „Terwijl aan
de universiteit van Munster alleen
al driehonderd Duitsers Neder
lands studeren."
De gebrekkige kennis van het
Duits heeft zo zijn weerslag op de
handelsbetrekkingen tussen Neder
land en Duitsland. Volgens cijfers
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek komt van de totale Ne
derlandse invoer ongeveer een vijf
de uit Duitsland en gaat een kwart
van onze export daar naartoe.
Uit onderzoek dat de Neder
lands-Duitse Handelskamer in sa
menwerking met exportorganisa
tie Fenedex uitvoerde in 2007
bleek het belang van goede kennis
van het Duits in het handelsver
keer. Van de 1700 respondenten
(allemaal Nederlandse bedrijven)
gaf ruim 88 procent aan dat kennis
van het Duits noodzakelijk is voor
export. Bijna 45 procent merkte
dat bij de Duitse partners Engels
niet werd geaccepteerd als onder-
handelingstaal en slechts 16,7 pro
cent vond dat Engels voldoende
was om met Duitsland handel te
drijven. Bijna 92 procent gaf aan
meer omzet uit Duitsland te kun
nen behalen, als de werknemers
van het bedrijf beter het Duits zou
den beheersen.
Ie kunt het ook omdraaien, stelt
Lars Björn Gutheil van de Neder
lands-Duitse Handelskamer. „Uit
de enquête zou je kunnen opma
ken, dat het Nederlandse bedrijfsle
ven door het gebrek aan kennis
van het Duits inkomsten mis
loopt, alleen al vanwege het feit
dat Duitsland de grootste handels
partner is van Nederland", zegt
Gutheil. Volgens schattingen van
Fenedex zou de economische
'schade' mogelijk zo'n 8 miljard eu
ro per jaar belopen. Economisch
gezien kan een studie Duits aan
een universiteit of hogeschool dus
heel lonend zijn. Een aantal Neder
landse universiteiten (onder meer
de Rijksuniversiteit Groningen, de
Universiteit van Amsterdam en de
Radboud Universiteit in Nijme
gen) speelt daar ook al een aantal
jaren handig op in. Zij doceren
naast Duitse taal en literatuur ook
de geschiedenis, cultuur en econo
mie van Duitsland.
Want alleen de taal is niet zaligma
kend, vindt communicatiecoach
Katja Schleicher. Ze geeft trainin
gen aan Nederlanders die in Duits
land zaken willen doen, Duitsers
die in Nederland willen opereren
en aan beide groepen tegelijk. „Na
tuurlijk helpt het als je de taal
spreekt. Maar belangrijker is hoe je
kijkt naar eikaars mentaliteit en
handelwijze. Nederlanders zijn
procesgericht, terwijl Duitsers
meer het uiteindelijke resultaat in
de gaten houden. Dat kan in geza
menlijke vergaderingen proble
men opleveren."
Juist het feit dat de Nederlandse
en Duitse culturen relatief dicht
Handel met Duitsland
100
90
miljard euro
80
70
60
60
40
Vcwoer
30
70
10
0
'98 '00 '02 '04 '06 '08
infographic: AA bron: CBS
bij elkaar liggen, is erg verraderlijk,
vindt Schleicher. „Vergelijk je de
beschavingen met Mexico of Chi
na, dan lijken ze inderdaad erg op
elkaar. Maar het zijn juist de fijne
kneepjes die er toe doen", zegt de
communicatietrainer. „Bijvoor
beeld: als een Nederlander ergens
geen zin in heeft, doet hij het niet.
Een Duitsers gaat gewoon door,
omdat het nu eenmaal moet, uit
een sterk gevoel voor discipline."
Maar dat Duitsers het erg op prijs
stellen wanneer Nederlanders hun
taal spreken, blijft volgens Schlei
cher buiten kijf staan. „Het komt
sympathiek over, juist als het
Duits met een accent wordt gespro
ken. Ik noem dat altijd de Rudi Ca-
rell-bonus."
Duitse studenten in Nederland
In Nederland staan in totaal 637.400 studenten ingeschreven aan het hoger
onderwijs. Grofweg studeert eenderde aan een universiteit, en tweederde
aan een hogeschool.
In het studiejaar 2008/2009 kwamen 45.000 studenten uit het buitenland.
De meeste buitenlandse studenten (42 procent) komen uit Duitsland.
De populairste studie bij Duitse studenten is psychologie. Bijna een kwart
van de Duitse studenten studeert dat. Ook bedrijfskunde is populair. Van de
hbo-studies is sociaal-pedagogische hulpverlening het populairst.
