sport 137
m a
s
Sfe,;
m
A
H
BH
4
4
4
A
H
0
I
schaken
dammen
bridge
N
W O
Z
door Cor Jansen
zaterdag 6 maart 2010
In een schaakpartij gaat het vaak zo:
Een speler is in de opening wat zorge
loos, let even niet goed op en verliest
een pion. Dan kunnen er twee din
gen gebeuren. Hij is boos op zichzelf en
neemt zich voor zich tot het uiterste te
verzetten of hij legt al bij voorbaat het
hoofd in de schoot. Er zijn veel gevallen
bekend, waarin ook topspelers op vaak on
benullige wijze een pion kwijtraken,
maar toch de partij weten te winnen. De
beroemdste partij waarin dit gebeurde
was Nimzowitsch-Capablanca uit 1914.
i.e4 es 2.Pfj Pc6 3.PC3 Pf6 4.Lbs d6 5.d4
Ld7 6.Lxc6 Lxc6 7.Dd3 exd4 8.Pxd4 g6
9.Pxc6 bxc6 io.Da6 Dd7 n.Db7 Tc8
i2.Dxa7 Lg7 13.0-0 0-0 i4.Da6 Tfe8 i5.Dd3
De6 i6.f3 Pd7 i7.Ld2 Pes i8-.De2 Pc4
i9.Tabi Ta8 20.a4 Pxd2 2t.Dxd2 Dc4
22.Tfdi Teb8 23,De3 Tb4 24.Dg5 Ld4+
25.Khi TabS 26.Txd4 Dxd4 27.Tdi Dc4
28.h4Txb2 29.Dd2 Des 30.Tei Dhs 3i.Tai
Dxh4+ 32.Kgt Dhs 33.35 Ta8 34.a6 Dcs+
35.Kht DC4 36.a7 Des 37-05 Dxe5 38.Ta4
Dh5+ 39.Kgi DC5+ 40.Kh2 ds 4t.Th4Txa7
42.Pdi 0-1
Capablanca heeft nooit willen toegeven
dat hij het pionverlies over het hoofd had
gezien. Het is één van de hoogtepunten
uit de schaakgeschiedenis. Een meester
werk, dat misschien bij toeval is ontstaan.
Het is een voorloper van moderne positio
nele gambieten zoals het Wolga-gambiet
i.d4 Pf6 2x4 es 3.d5 bs! Elke schaker, die
per ongeluk een pion verliest, maar als
nog weet te winnen, kan met Capablanca
zeggen: "Het was geen blunder, het was
een offer!"
In de wedstrijd Landau (Axel)-Souburg
(3e Klasse F, KNSB), door de Souburgers
met 4V2 -3V2gewonnen, deed zich een ge
val voor, waarbij de winnaar, Corné Boog
aard, in de voetsporen trad van de grote
Cubaanse wereldkampioen. Zijn opening
was een fiasco. Pionverlies was onvermij
delijk, niet omdat hij niet goed oplette,
maar meer omdat zijn tegenstander loop
Maas de opening bijzonder sterk speelde.
De wijze waarop Corné zich daarop te
weer stelde was voorbeeldig. Hij rechtte
zijn rug, drong zijn tegenstander steeds
verder achteruit en won tenslotte op
fraaie wijze. Corné Boogaard (Sou-
burg)-Joop Maas (Landau Axel)
i.e4 c6 2.d4 ds 3.exds cxds 4-Ld3 Pc6
5.C3 g6 6.Lf4 Lg7 7.Pd2 Ph6! 8.Pgf3 O-O
9.0-0 f6! Voorbeeldig gespeeld. Zwart ver
overt het centrum. ïo.Tei Pfjt! n.Lg3 es
I2.dxes fxes tj.Lbs e414.LXC6 bxc6
15.Pd4 Db6 i6.Db3 Nog het beste, want
16.P2b3 es 17.PC2 C4 i8.Pbd4 Dxb2 ziet er
nog slechter uit. i6...Lxd417.cxd4 Dxd4
18.DC2 Db619-Pb3 Lfs 20.Taci Tac8
21.DC5! Zeer goed, bijna Laskeriaans. De
dameruil verkleint de verlieskans. 2i...Tfe8
22.Pd4 Ld7 23.Te3 Dxcs 24.TXC5 Te7 25.Ta3
Le8 26.Ta6 Tb7 27.b3 Pd8 28.a3 gs 29.b4
Ta8 30.Kfi Tb6 3i.Tcas Tb7 Door fijn posi
tiespel heeft wit alle gevaren overwon
nen. De geweldige loper op g3 compen
seert meer dan voldoende de pion achter
stand. 32.Kei Ld7 33.Ld6 Kf7 34.LC5 De
pion op a7 is niet meer te redden. 34...Pe6
35.Pxe6 Kxe6 36.bs In de tijdnoodfase
probeert wit de zaak te forceren, maar
36.Lxa7 zou ook wel voldoende geweest
zijn. 36...Kes?! Na het verrassende
36...Tab8 moet zwart niet 37.bxc6 spelen,
wegens 37..Tbi+ en remise, maar 37.84!
met sterke positionele druk en goede
winstkansen. 37-bxc6 Tbi+ 38.Kd2 Tab8
39-Lb4! Le6 40.C7! Tc8 41.LC3+ Kfs
Diagram.
42.Txd5+ü Een verrassende matcombina-
tie besluit de partij. 42...Lxds 43.Tf6+
Kg4 44-h3+ Khs 4S-g4+ Kh4 46.Th6
Mat.
mm
door Daaf Kasse
Voor Ben Provoost is het even af
wachten hoe de protestcommis
sie van de KNDB omgaat met
de reglementaire nederlaag van
Pieter Steijlen. Het Culemborgse talent
was niet op de hoogte gebracht van het
feit dat zijn partij tegen Jan van Dijk niet
op zondag, maar al op vrijdagavond
moest worden gespeeld. Hij kwam niet
opdagen, kreeg een nul en nu is het
woord aan de protestcommissie. Als Steij
len gelijk krijgt en zijn partij tegen Van
Dijk alsnog wint komt hij in punten gelijk
met de Zeeuw. Een barrage met versneld
speeltempo zal dan uitsluitsel moeten
brengen over een plaats in de NK-finale.
Provoost en Steijlen zorgden al eerder in
dit toernooi voor spektakel. In hun onder
linge partij had Steijlen voor zijn laatste
zet nog één seconde over. De stand leek
op remise af te stevenen, waarop Provoost
besloot drie schijven te offeren. De actie
had succes: één seconde bleek te kort om
drie schijven te slaan, ze van het bord te
pakken en de klok in te drukken.
Pas in het laatste weekend van de halve fi
nales boekte Ben Provoost zijn eerste ech
te overwinning. Mike Koopmanschap, vo
rig jaar nog winnaar van het Brunssum
Open, had geen verweer tegen een ver
woestende aanval.
Mike Koopmanschap - Ben Provoost:
1.32-2819-23 2.28x19 14x23 3.37-3210-14
4-41-37 5-10 5.46-4117-216.31-26 21-27
7.32x2116x27 8.34-30 14-19 9.30-25 10-14
10.40-3411-1711.44-40 6-1112.50-441-6
13.33-29 20-2414.29x20 15x2415.38-33
14-2016.25x14 9x20 17.34-30 3-918.30-25
9-1419.42-38 Scherper lijkt me een op
bouw met 40-34,44-40 en vervolgens de
ruil 34-29 23x34 40x29. 4-10 20.40-34
10-15 21.34-30 In het NK van 2006 speelde
Cor van Dusseldorp tegen Kees Thijssen
34-29 en werd toen binnen de kortste ke
ren van het bord geveegd. 18-22 22.44-40
12-18 23.37-32 Wit heeft weinig vertrou
wen in zijn omsingeling. Aan deze afwik
keling houdt hij een zwakke randschijf
over. Daarnaast is de lange vleugelopslui
ting dankzij de schijven op 40 en 45 one
conomisch. 7-12 24.32x21 22-28 25.33x22
18x16 26.41-3712-18 27.37-32 8-12 28.48-42
2-8 29.36-3117-21! 30.26x17 11x22! 31.31-27
In plaats van deze ruil kon wit een gokje
wagen met 32-27?! Op het schijnbaar ster
ke 22-28 volgt namelijk een winnende
doorbraak met 27-22 18x36 38-32 28x48
43-38 48x34 40x7.22x3132.32-28 23x32
33-38x36 6-11 34-42-37 11-17 35-47-42 17-21
36.39-33 18-23 37-43-38 24-29! 38.33x24
20x29 39-40-34 29x40 40.45x3413-18
41.38-33 8-13 42.49-43 12-17 43-43-39?!
Hierna gaat de kaars langzaam uit voor de
witspeler. Iets meer tegenspel geeft de te-
rugruil 34-29.21-26 44.42-38 17-22
45-33-2916-2146.38-32 21-27! Een terug-
ruil om de aanval gaande te houden, of zo
als de Fransen dat zo mooi zeggen: rent
ier pour mieux sauter. 47.32x2126x17
48.29-24 17-2149.39-33 (zie diagram)
23-28? Nauwkeuriger is 21-27, vooral om
dat wit nu 25-20! kan spelen, met twee va
rianten: A. 14x25 36-3128x39 34X43 25x34
31-26 19x30 26x28 met remise; B. 28x39
20x913x4 34x43 21-27 24x13 18x9 43-38
22-28 37-3128-32 31x22 32x43 22-17 43-48
17-12 48x2512-7 met remisekansen voor
wit. In tijdnood ziet de witspeler deze ont
snapping over het hoofd en komt er niet
meer aan te pas. 50.37-31 28x39 51-34X43
21-27 52.43-38 18-23 53-38-3313-18!
54-24x13 18x9 55-33-29 23x34 56.30x39
14-19 57-35-30 19-23 58.30-24 23-28
59.31-26 28-32 60.36-3127x36 61.26-21
32-37 62.21-16 37-42 63.39-34 9-14 64.16-11
42-47 65.25-2014x25 66.24-19 47-20
67.19-13 20-3 68.11-7 36-41 69.7-1 41-47
70.34-30 25x34 71.1x40? Een fout die het
onvermijdelijke einde versnelt. 3-9!
72.13x4 47-36 en wit gaf het op.
•^smmsmammm^aasa,
door Ruud van den Bergh
In de komende weken kan men zich
in de club plaatsen voor deelname
aan de halve finale van het ruiten-
boertoernooi. Het is interessant hier
aan deel te nemen omdat men bridgers
ontmoet van ongeveer gelijke speelsterk-
te. Daarnaast is het ontmoeten van brid
gers uit andere clubs en als je in de finale
komt uit andere regio's natuurlijk ook een
belevenis die lang blijft hangen.
De clubs hebben bericht gehad en de pa
ren die zich hebben geplaatst voor die hal
ve finale kunnen zich via hun club bij de
Bridge Bond aanmelden. Op vijftien plaat
sen in Nederland zal op 11 april voor een
plaats in de finale worden gespeeld. Voor
de deelnemers uit Zeeland is voor de hal
ve finaleplaats Bergen op Zoom gekozen.
Het is al een aantal jaren geleden dat dit
spel (zie diagram uiterst rechts) bij een
ruitenboer finale op tafel kwam. De op
merkingen die een oostspeler achteraf
maakte werden niet serieus genomen,
maar hij had wel gelijk.
Zuid opende het bieden met iSA en na
pas van west bood noord 4Rui (transfer
voor harten). Oost paste en zuid bood
4Ha dat door west gretig werd gedou
bleerd. Daarbij bleef het.
West kwam uit met ruitendrie en in oost
werd met het aas genomen. Als oost nu
een klavertje had gespeeld, zou het con
tract onherroepelijk down gaan. Naast die
ene ruitenslag zou er nog een klaveren
slag en twee hartenslagen door west ge
maakt worden. Maar oost kwam terug
met een schoppentje en in zuid werd met
het aas genomen. Een ruiten werd in
noord getroefd en troefzes ging naar de
negen. West dook die slag, maar de vol
gende harten nam hij met de heer. Hij
speelde zijn laatste schoppen in de hoop
nog een schoppen te kunnen troeven. In
noord werd met de boer genomen en har
tenvrouw was een prooi voor het aas van
west.
OW hadden drie slagen en met west aan
slag was dit het eindspel (zie diagram in
de tekst).
Het lijkt erop dat zuid zijn contract gaat
maken en dat gebeurde ook. West speelde
ruitenvrouw die in zuid genomen werd
met de heer. Uit noord ging een klaveren
weg. Een ruiten werd in de dummy ge
troefd en met de andere troef van de dum
my werd de laatste troef van west getrok
ken. Daarop verdween uit zuid klaveren
tien. Met klaverenaas en zijn twee schop-
penhonneurs maakte zuid zijn contract
vol.
Toch kan 4Ha down beweerde oost later.
Weliswaar had hij in de tweede slag klave
ren moeten brengen, maar nu hij dat niet
gedaan had, had west in plaats van ruiten
vrouw zijn klaverenheer moeten spelen.
Zuid zou met het aas aan slag zijn geko
men en zou een ruiten in de dummy troe
ven en de laatste troef kunnen trekken.
Hij zou dan geen mogelijkheid meer heb
ben gehad in zijn hand terug te komen en
het contract zou down zijn.
4 B6
y VB10762
e
#V962
109
y AH84
V103
#>H543
y 87543
*5
AB95
B87
AHV2
¥93
H8742
^A10
Oost gever, noord en zuid kwetsbaar
