spectrum 10
Wit-Rus in de VS
Zaterdag 6 maart 2010
e gelooft het nooit, maar ik kom
I hier gewoon klasgenoten, buren
I en oude vrienden tegen. Dan zit
V je in de bus en legt iemand plots
J een hand op je schouder. 'Hé, jij
ook hier?' Ik hoor het zo vaak."
Vassili heeft recent zijn Amerikaanse
'greencard' gekregen, een permanente
verblijfsvergunning. Nog geen anderhalf
jaar geleden zat hij een paar weken in
een Wit-Russische politiecel.
Dankzij het proactief immigratiebeleid
van de Amerikaanse overheid is het de
laatste jaren vooral voor jonge Wit-Rus-
sen steeds gemakkelijker zich in de VS te
vestigen. „Je moet uitleggen dat er bij
ons absoluut geen perspectief is, geen
kans tot zelfontplooiing en dat je ideali
ter ooit nog iets voor de oppositie hebt
gedaan. Er zijn speciale advocaten die al
les voor je regelen. Zelfs op Coney-
Island, deze verlaten buitenwijk, zag ik
laatst nog mijn oude leraar geschie
denis in een Bentley rijden!"
Toen ik deze winter een aantal
oude vrienden in Wit-Rusland op
wilde zoeken, bleek minstens de
helft in Californië te zitten. Dus
ging ik niet naar Minsk, maar naar
Los Angeles, op bezoek bij mijn
oude liefde Masja. Onze relatie
duurde destijds nog geen week.
Niet alleen omdat ze getrouwd
was, maar vooral omdat bleek dat
ze eigenlijk niet op mannen viel.
Ze is het type vrouw dat werkelijk
alles voor elkaar krijgt omdat ze
het hard genoeg wil. Ze groeide op
bij haar grootmoeder, verhuisde -
amper 17 jaar oud - naar Texas,
werkte in een sushibar, verkocht
hypotheken en studeerde tussen
door aan de filmacademie. Vijfjaar
later moest ze het land weer uit.
Als uitzondering werd Masja wél
afgewezen. Terug in Wit-Rusland
trok ze zich terug op een klein flatje in
de hoofdstad Minsk. Drie jaar lang ver
veelde ze zich stierlijk. Ze trok de haren
uit haar hoofd en knapte uit elkaar van
frustratie binnen de muren van haar
Sovjetflat, maar vooral binnen de ijzeren
landsgrenzen van het saaie, rustige en
vooral strak gecontroleerde Wit-Rus-
land. Ik wist haar over te halen bij mij in
Antwerpen in te trekken. Nog geen twee
dagen later lag er een briefje op de keu
kentafel. Ze had een e-mail van de consul
gekregen en zat alweer in het vliegtuig
om haar greencard op de ambassade af te
halen. De volgende dag kreeg ik een sms'
je: 'Sorry schat, kom naar Amerika!' Maar
ik verhuisde naar Moskou. Een aantal
keer per jaar belde ze me. In de winter
ging ik bij haar grootmoeder op bezoek
en af en toe kreeg ik per aangetekende
post brieven, kattebelletjes of boeken uit
Amerika. Ze waren allemaal openge
maakt en gelezen door de Russisch doua
ne. Een goede vriend bij de Wit-Russi
sche ambassade in Moskou liet me haar
vuistdikke dossier zien. Ze waren ervan
overtuigd dat ze voor de Amerikaanse ge
heime dienst werkte. Alleen ik wist be
ter.
Het duurde drie jaar voordat ik op het
vliegtuig naar Los Angeles stapte. De
vlucht zat vol Russische popsterretjes, ge
pensioneerde Amerikanen en Wit-Rus-
sen op weg naar een nieuw bestaan. Het
meisje dat drie jaar geleden nog verpie
terde in een flatje in Minsk regisseert nu
Hollywoodfilms. Ze heeft drie auto's,
een penthouse in Venice-Beach, een leu
ke vriendin, een miniatuurhondje en een
vliegbrevet. „Ik ga nooit meer terug naar
die gevangenis. Waarom kom jij eigen
lijk niet hier wonen?"
STANDPLAATS
door
Olaf Koens
De sojaboon, Glycine max (L.) Merill, is een
peulvrucht, verwant aan erwten, klaver en alfal
fa. De meeste sojabonen zijn geel, maar er zijn
ook bruine, zwarte en groene varianten.
Soja komt oorspronkelijk uit het verre oosten
en werd net als rijst, tarwe, gerst en gierst als
een heilig gewas gezien.
Bekende, in Azië gegeten sojaproducten zijn
onder andere sojasaus, miso, tempeh, natto,
sojamelk en tofu.
Het bevat 18 procent vet, 40 procent eiwit en
30 procent koolhydraten. Sojameel is de be
langrijkste bron van plantaardig eiwit voor dier
voeders.
In 1800 werd soja in de VS geïntroduceerd.
Henry Ford, oprichter van de Ford Motor Com
pany, was er enthousiast over. Hij ontwikkelde
een plastic op basis van soja dat nog steeds
gebruikt wordt in de auto-industrie. Ook pro
pageerde hij het gebruik als voedsel. Dat resul
teerde in onder meer soja-ijs, -melk en -slag
room. Wereldwijd bevatten circa 30.000 voe
dingsmiddelen soja.
In 2007 werd de meeste soja geproduceerd in
de VS: 72 miljoen ton. Brazilië en Argentinië
stonden op de tweede en derde plaats met
respectievelijk 58 en 47 miljoen ton. China be
zette de vierde plaats met 13 miljoen ton.
Foto 1: De sojapeul.
Foto 2: Vers geoogste sojabonen.
Foto 3: Een Argentijnse boer oogst zijn soja.
foto's Natacha Pisarenko/GPD/AP
