binnenland 17
Stemmen met potlood niet waterdicht
Verdonk breekt met
'te rechtse kandidaat'
Bankdirecteur gegijzeld
MINISTER ïi
ALS IK HIV-I
LNfVORDEN,
IEB ZOU ZIJN?
Aids
Fonds
ROERDALEN - Een bankdirecteur in
het Limburgse Melick is zater
dagochtend tussen twee uur en
half vier in zijn eigen huis overval
len door twee mannen met bivak
mutsen. Hij werd onder bedrei
ging met een vuurwapen gedwon
gen naar de bank te rijden en de
kluis te openen, meldde de politie.
Een van de overvallers ging met
de directeur naar de bank. Daar
moest het slachtoffer een nog on
bekend bedrag uit de kluis halen.
Daarna liet de overvaller de man
terugrijden naar diens huis. Daar
namen beiden de benen.
De vrouw van de bankdirecteur
was ook thuis op het moment van
de overval. Terwijl een van de
overvallers met de man naar de
bank reed, bleef de andere bij
haar.
maandag 1 maart 2010
VERKIEZINGEN Kritiek nu stemcomputer niet meer toegestaan is
Een medewerker in de fabriek van Bruynzeel in Bergen op Zoom waar stempotloden worden gemaakt.
foto Stephanie Versteeg/GPD
door Mayke Calis en
Annemieke Kooper
"W" "W" enri de Groof kan
l__l woensdag achterover
I leunen. Hij hoeft zich
-A. JL niet meer bezig te hou
den met het tellen van alle stem
men voor de gemeenteraadsverkie
zingen, want zijn gemeente Horst
aan de Maas heeft dat kunstje al in
november vertoond bij de ver
vroegde stembusgang.
Hij is blij toe, want het handmatig
tellen van de zestienduizend stem-
men kostte uren werk. Veel meer
f dan wanneer die stemcomputer
had mogen worden gebruikt. Als
het aan hem ligt, had de stemcom-
puter in ruste weer zijn intrede ge
maakt. Maar het kabinet wil daar
niets van weten. Twee commissies
concludeerden dat stemmen met
het rode potlood betrouwbaarder
en beter te controleren is.
De commissies bevorderden daar
mee de commotie die werd gevoed
door de actiegroep Wij vertrou
wen stemcomputers niet. Stem
computers zijn makkelijk te mani
puleren en een uitgebrachte stem
is achteraf niet meer te controle
ren, stelde de groep. Ook kon het
apparaat worden 'afgeluisterd' en
bleef er geen papieren versie van
de uitgebrachte stemmen in het
stemlokaal achter. Handmatig con
troleren om bijvoorbeeld fraude
aan te tonen, was onmogelijk.
Dat we de apparaten eerder accep
teerden, komt doordat we lange
tijd een redelijk vertrouwen heb
ben gehad in de overheid, zegt
Erik Poll, hoogleraar digitale veilig
heid aan de Radboud Universiteit
Nijmegen. „Maar we weten nu dat
een digitaal stemsysteem moeilijk
veilig te krijgen is. Lukt het wel,
dan wordt het stemmen ingewik
keld en duur."
Andere digitale systemen, zoals
pinnen, zijn ook kwetsbaar, en die
schaffen we toch ook niet af? „Een
foutje bij het internetbankieren
valt al snel op", zegt Poll. „Als jij
opeens tooo euro mist, trek je wel
aan de bel. Maar als bij het stem
men iets verkeerd gaat, valt dat
niet op terwijl de uitslag wel be
paalt wie het land leidt."
Het grote probleem is dat aan een
stemcomputer twee tegenstrijdige
eisen worden gesteld, meent Rop
Gonggrijp, oprichter van Wij ver
trouwen stemcomputers niet. Zo
moet het apparaat 'open' zijn om
dat we alles moeten kunnen con
troleren, terwijl tegelijkertijd het
apparaat afgesloten moet zijn, om
dat een stem geheim is. Er bestaat
volgens hem geen enkele machine
die aan deze eisen kan voldoen.
„Alleen zeurende ambtenaren kla
gen dat ze wat langer moeten over
werken en Nedap, de maker van
de stemmachine, is ongelukkig."
Nedap geeft echter niet op. Doetin-
chem en Oost Gelre hebben on
langs toestemming gekregen om
woensdag een proef te doen met
hun nieuwste apparaat. „Verbeterd
papierstemmen", noemt Nedap-
woordvoerder Matthijs Schippers
dat. Bij dit systeem wordt de stem
eerst geprint, waarna de stembus
het biljet 'leest'. De bus accepteert
alleen formulieren die het kan le
zen, anders spuugt hij ze uit. Aan
het einde van de avond is de uit
slag meteen duidelijk. Wat Nel van
Dijk, directeur van het Instituut
voor Publiek en Politiek, betreft
hadden we deze verkiezingen alle
maal met een stemcomputer 'ge
stemd. We moeten de kritiek op
de apparaten serieus nemen, maar
vooral niet doen alsof het stem
men met het potlood en papier
wél volledig waterdicht is. „Nog
steeds is niet te controleren hoe
een gemachtigde stemmer aan de
machtiging komt. En je weet nooit
zeker of degene die voor jou stemt,
wel stemt op de politicus die jij
wilt."
Het is een utopie dat stemmen
met het potlood veiliger is, beaamt
De Groof „Met de computer heb
je immers geen discussies meer of
een stem wel geldig is." Want wat
te doen met een krasje door een
Rood potlood
Hoewel mensen volgens de wet
ook met rood viltstift of rood
stoepkrijt mogen stemmen, is de
kans groot dat zij woensdag een
keuze maken met behulp van een
rood Bruynzeelpotlood. Fabrikant
Bruynzeel heeft voor de gemeente
raadsverkiezingen 50.000 stuks la
ten maken ter aanvulling van de
wit bolletje terwijl elders op het
stembiljet al een vakje is aange
kruist? Schoot de stemmer uit met
zijn potlood of bedacht hij zich?
100.000 die het bedrijf voor de
verkiezingen in 2006 leverde.
Exemplaren die niet versleten, leeg
geschreven of gepikt zijn, worden
woensdag gewoon weer uit de
kast gehaald.
Rijk wordt de 'hofleverancier' van
de potloden er niet van. Eén pot
lood kost een gemeente 20 cent.
1 DEN HAAG - Tweede Kamerlid Rita
Verdonk heeft zich gisteren gedis
tantieerd van een van de kandida
ten op de lijst voor Trots op Neder
land (TON) in Twenterand. Zij be
sloot de samenwerking met Anton
van Wijngaarden, nummer drie
op de lijst Twenterand, per direct
te stoppen vanwege diens
Techts-extremistische uitspraken
en belevingswereld'.
Verdonk geeft: aan 'op geen enkele
wijze rechts-extremisme te tolere
ren' binnen Trots op Nederland.
Kafka, de anti-fascistische onder
zoeksgroep, stelde eerder dat Van
Wijngaarden actief is voor ex
treemrechts. Na eigen onderzoek
door TON bleven er volgens een
woordvoerder 'veel twijfels' be
staan. Enkele dagen voor de ge
meenteraadsverkiezingen kan de
kandidatenlijst niet meer worden
aangepast. De woordvoerder stelt
dat inmiddels met de kandidaat is
afgesproken dat hij niet voor de
partij in de gemeenteraad gaat en
dat hij ook geen zetel zal opeisen.
Zaterdag werd bekend dat Jacques
Smits, de voormalige coördinator
Arnhem van Trots op Nederland,
zeker 100.000 euro schadevergoe
ding van de partij wil. Smits sloot
zich afgelopen zomer aan bij TON.
De partij zette hem er echter niet
veel later uit en deed ook aangifte
tegen hem wegens bedreiging en
stalking.
RONALD PLASTERK
SLUIT HIV UIT, NIET DE MEh
hoepositiefbenjij.nl