Een pleeggezin hoort
spectrum 2
"V
3
Zaterdag 27 februari 2010
Het pleeggezin stond goed bekend, tot de zoon zich
vergreep aan zijn pleegzusjes. De familie vangt nog
steeds pleegkinderen op. De Tweede Kamer voert bin
nenkort een debat over de vraag hoe dat kan.
door Nadia Berkelder
Op 6 augustus 2008 wordt een man uit
Westdorpe door de rechtbank in Mid
delburg veroordeeld voor het jaren
lang misbruiken van zijn vier pleegzus
jes. De man is dan 23 jaar. Het mis
bruik begon toen hij vijftien was. Zijn pleegzusjes
waren in die tijd acht tot veertien jaar. Hij moet drie
jaar de cel in en hij moet duizenden euro's schadever
goeding betalen.
Ruim drie maanden later zijn de ouders van de man
bij het gerechtshof in Den Haag. Ze zijn daar omdat
jeugdzorg een ander pleegkind bij hen weg wil ha
len. De kinderrechter heeft daar toestemming voor
gegeven, maar daar zijn de pleegouders het niet mee
eens. Want - vinden ze - jeugdzorg heeft niet onder
bouwd waarom het bij hun niet veilig is. De zoon
woont immers niet meer thuis - omdat hij zijn straf
uitzit. Het pleegkind, een negenjarig jongetje, is bo
vendien gehecht aan het gezin, de familie bij wie hij
al drie jaar woont. Het zou - zo is terug te lezen in
het vonnis van het gerechtshof - volgens de ouders
'desastreus zijn voor zijn ontwikkeling als hij uit het
pleeggezin wordt weggehaald',
jeifgdzorg staat op dat moment recht tegenover de
pleegouders. De organisatie vindt dat de veiligheid
in het gezin niet meer te garanderen is. 'De pleeg
ouders hebben in het verleden verscheidene signa
len van de pleegdochters, waaruit bleek dat er sprake
was van seksueel misbruik in het gezin, gemist. Bo
vendien is er sprake van een zeer gesloten gezinssys
teem en een bovenmatige loyaliteit van de gezinsle
den aan het gezin'. Het negenjarige jongetje wil zelf
graag bij het gezin blijven wonen. Dat heeft hij in
een brief geschreven die zijn pleegbroer heeft meege
nomen naar het gerechtshof Mede daarom beslissen
de rechters dat een deskundige moet worden inge
schakeld. Die deskundige moet bepalen of het in zijn
belang is dat hij in het gezin blijft wonen. Die des
kundige is pedagoge Tonny Weterings, verbonden
aan de Universiteit van Leiden.
Weterings is een grote autoriteit op het gebied van
de pleegzorg. Ze is pleitbezorger van langduriger rela
ties tussen pleegkind en pleegouder, omdat kinderen
die dan we'er hier en dan weer daar wonen, zich niet
kunnen hechten aan een volwassene. En juist die
hechting is van groot belang voor de ontwikkeling
van een kind. Weterings wordt vaker bij rechtszaken
ingehuurd vanwege haar expertise.
Op 15 juli vorig jaar zijn de pleegouders terug bij het
gerechtshof Weterings heeft eind april haar rappor
tage ingeleverd. „Het is belangrijk om onderscheid te
maken tussen wat er in het verleden is gebeurd en
de situatie van de pleegkinderen", zegt ze nu desge
vraagd. „Voordat die jongetjes in dit gezin kwamen,
gingen ze van het ene gezin naar het andere. Ze wa
ren voor het eerst in hun ontwikkeling vooruit ge
gaan. Ik vond dat we ze dat niet mochten ontnemen.
Er is geen risico op misbruik, want de oudste zoon
komt niet meer thuis. Daar zijn afspraken over ge
maakt." Meer wil Weterings uit privacyoverwegin-
gen niet vertellen.
Jeugdzorg gaat om, zo blijkt uit de stukken. De orga
nisatie is overtuigd dat het jongetje bij het gezin
moet blijven wonen en herziet het eerdere stand
-
-XCu' t
r'i AHi T'-;.--
t
•-
punt dat het niet veilig is in het gezin. De eigen be
vindingen, die eerst nog zo prangend naar voren zijn
gebracht, worden ingeslikt. En dan is ook de rechter
overtuigd: als Weterings het veilig vindt, en als jeugd
zorg het veilig vin'dt, dan zal het wel veilig zijn. Het
jongetje mag in Westdorpe blijven.
En daar kan jeugdzorg op dit moment, nu er tot in
de Tweede Kamer kritiek is op dat besluit, niets
meer aan veranderen. „We hebben te maken met de
uitspraak van een rechter", zegt directeur van Bureau
Jeugdzorg Zeeland Ferry van den Brüle nu, als hem
wordt gevraagd waarom er nog pleegkinderen wo
nen bij het gezin in Westdorpe. „We houden nadruk
kelijk de vinger aan de pols, we hebben een hele dik
ke vinger in de pap om de veiligheid te borgen. Het
gaat nu om kinderen die daar al woonden, er wor
den geen nieuwe kinderen meer geplaatst."
Waarom jeugdzorg die ommezwaai maakte? „Dat
heeft heel veel te maken met het rapport van Wete
rings", zegt Van den Brüle. „Reken maar dat wij ons
ook allerlei vragen hebben gesteld, wij doen niets an
ders dan afwegingen maken. We hebben geprobeerd
om alle belangen van alle partijen te wikken en te
wegen. En dan weegt het belang van zo'n kind, om
op te groeien bij mensen bij wie hij zich thuisvoelt,
toch zwaarder. We hebben op basis van dat rapport
een afweging gemaakt, een rapport dat is opgesteld
door een wetenschapper met een grote naam. Zij
heeft zich behoorlijk in de situatie verdiept."
De Middelburgse psychologe Marrie van der Feen,
die gespecialiseerd is in slachtoffers van seksueel mis
bruik begrijpt dat oordeel niet. „Dat de zoon daar
niet meer woont, doet niet ter zake. Het gaat om het
feit dat het in dat gezin gebeurd is, hoe verdrietig en
vervelend dat ook is. Het kan goed zijn dat de pleeg
ouders niks in de gaten hadden, maar ik zou geen
pleegkinderen meer bij hen laten wonen. Dit is geen
veilige plek. Punt."
In januari van dit jaar dient het hoger beroep in de
strafzaak tegen de zoon, die nog steeds in Torentijd
in Middelburg woont. Zijn moeder is in de rechts
zaal om hem te steunen. Het gerechtshof in Den
Haag haalt een jaar van zijn straf af het hof vindt dat
niet bewezen kan worden dat één van de zusjes ver
kracht is. De zoon wordt wel veroordeeld voor het
herhaaldelijk verkrachten van een ander zusje en het
aanranden van de drie andere meisjes. Hij komt in
april Van dit jaar vrij.
