De kweekvijver van het CDA Veel belangstelling voor
22 zeeland
Toertocht zet hoog in
met zesduizend fietsers Rijksweg voor stroom
Zeeuwse fietscafés
vrijdag 26 februari 2010
HOOGSPANNINGSLIJNEN Internationaal onderzoek naar het gedrag van
Over 73 dagen ligt de eindstreep van
de derde etappe van de Ronde van
Italië in Middelburg. We tellen elke
week met betrokkenen af tot 10 mei.
Vandaag de vierde aflevering, met
Martin Kok over de toertocht over
het parkoers van de Giro.
door Frits Bakker
De goed getrainde
toerfietser kan op za
terdag 8 mei een
tocht van 150 kilome
ter door Zeeland ma
ken. Het kan ook minden de orga
nisatie van de Girotoertocht, die
ter gelegenheid van de Nederland
se start van de Ronde van Italië
wordt gehouden, heeft ook par
koersen uitgezet over tachtig en
dertig kilometer. Verwacht wordt
dat er op de dag dat de Giro de pro
loog rijdt in Amsterdam, zo'n zes
duizend deelnemers meedoen aan
de Zeeuwse tocht. Dat is hoog in
gezet, want voorlopig zijn er 1500
inschrijvers.
Martin de Kok van Libéma, dat de
coördinatie en organisatie van de
tocht voor zijn rekening neemt:
„We hebben met de publiciteit ge
wacht totdat het echte voorjaar be
gint met de klassiekers in België.
Morgen is de Omloop Het Nieuws
blad, dan begint eigenlijk ook het
seizoen. Vanaf nu gaan we vol in
zetten, ook in België."
Voor de fietsers die zich inschrij
ven voor één van de afstanden
wordt het een unieke ervaring: ze
kunnen twee dagen voordat de Gi
ro (op maandag 10 mei) naar Zee
land komt over het parkoers rijden
dat voor de profs wordt uitgezet.
Dat geldt ook voor de langste af
stand, die weliswaar lussen maakt
over Schouwen, maar daarna elke
keer weer terugkeert naar het Giro
parkoers.
De routes lopen over Walcheren
(30 km), Walcheren en Noord Be
veland (80 km) en met een lus
door Schouwen (150 km). De orga
nisatie heeft samenwerking ge
zocht met de wielerclub Theo Mid
delkamp.
„Daar hebben ze veel ervaring op
dat gebied en kennen ze de wegen.
Fester Aarts, Ko Blok en Lau de
)onge hebben ons geweldig gehol
pen." De voorbereiding van de
Zeeuwse tocht is al in december
van vorig jaar gestart. De Kok:
„We hebben een paar mensen in
gezet die er vanaf die tijd hard aan
10 mei 2010
werken om er een prachtig evene
ment van te maken." De opbreng
sten gaan naar het goede doel:
Pink Ribbon, een organisatie die
zich inzet in de strijd tegen borst
kanker.
„De etappe is gekocht door Middel
burg, wij hebben met Libéma een
pakket van werkzaamheden op
ons genomen, zoals de hospitality,
het parkoers, de inzet van vrijwilli
gers en verkeersregelaars", aldus
De Kok. De organisatie heeft be
perkingen ten opzichte van het
aantal deelnemers. „De locaties
van start en finish zijn prachtig,
want Middelburg is een mooie, his
torische en gezellige stad. We slui
ten alleen het laatste stuk naar de
eindstreep op de Dam voor het
verkeer af, verder moet iedereen
de regels in acht nemen. Het is de
zaterdag voor moederdag, dus het
zal best druk zijn in de stad. En
we weten hoe sommige toerrijders
tekeer kunnen gaan. Die moet je
wel eens tegen zichzelf in bescher
ming nemen. We zetten verkeers
regelaars in, maar natuurlijk niet
op elk kruispunt. Daarom moeten
we niet verder gaan dan vijf, zes
duizend deelnemers."
Voor de snelle rijders is er een mo
gelijkheid om zich op enkele plaat
sen van het parkoers uit te leven.
De site geeft aan dat de deelne
mers op de tachtig en 150 kilome
ter een zogeheten championchip
krijgen. Op afgeschermde stukken
van het parkoers worden tussen-
sprints aangegeven.
Deelnemers kunnen zich individueel of
met bedrijventeams aanmelden via de
site: www.girotoertocht.nl
De roep om ondergrondse
aanleg van de nieuwe Rijksweg
voor stroom van Borsele naar
Geertruidenberg klinkt luider.
Maar het is complex en duur.
„Nergens ter wereld is het over
zo'n lengte vertoond. We weten
niet of het betrouwbaar kan."
door Jeffrey Kutterink
Professor Lou van der
Sluis van de TU Delft is
één van de twee voorzit
ters van de internationa
le werkgroep die de ko
mende jaren onderzoek doet naar
het gedrag van ondergronds aange
legde hoogspanningskabels.
In de Randstad gaat bij wijze van
proef over een traject van 20 kilo
meter - wat neerkomt op 240 kilo
meter kabel - een Rijksweg voor
elektriciteit onder de grond.
„Dat is nog nergens ter wereld ver-
Waar de energie overgaat op een
provinciaal netwerk, wordt in ver
deelstations de spanning verlaagd
tot 150.000 kilovolt. Stroom met
die spanning raast moeiteloos via
ondergrondse kabels door de pro
vincie. Na verdere verlaging van
de spanning, bereikt de stroom uit
eindelijk de meterkast.
„Ik kan nog genieten van een
hoogspanningslijn", relativeert
Van der Sluis, al kan hij de roep
om ondergronds te gaan wel be
grijpen. „Wat in de Randstad gaat
gebeuren, kun je vergelijken met
de aanleg van een achtbaans snel
weg. Politici en omwonenden roe
pen dat ze geen geluidsoverlast
willen. Stel dat er een nieuw soort
asfalt zou zijn ontwikkeld dat het
geluid dempt, maar er is nog niet
van bekend hoe hard het slijt. Dan
legt Rijkswaterstaat toch ook eerst
een klein stukje aan. Niet zo
vreemd. Een aantal jaar geleden
hebben we het meegemaakt op de
Utrechtsebaan (het eerste deel van
de A12 van Den Haag naar
'Op tal van technische vraagstukken hebben
ingenieurs simpelweg nog geen antwoord'
toond", weet Van der Sluis. De
TU en landelijk netbeheerder Ten-
net zoeken naar het antwoord op
de vraag of het op termijn verant
woord is om nog grotere afstan
den onder de grond aan te leggen.
Want hoe graag politici en inwo
ners van de Zak van Zuid-Beve
land dat ook willen, Rijkswegen
voor stroom kunnen niet zomaar
ondergronds. „Kabels gedragen
zich anders dan de lijnen aan
hoogspanningsmasten."
Op zichzelf is het onder de grond
stoppen van elektriciteitskabels
geen bijzonderheid. Maar hoe ho
ger de spanning, hoe ingewikkel
der het wordt. Juist daar zit de
crux.
Hoogspanningslijnen worden ge
bruikt om de stroom van energie
centrales te transporteren naar
(provinciale) netwerken. Op de lij
nen staat een spanning van
380.000 kilovolt. Vervoer van ener
gie onder hoogspanning heeft als
voordeel dat er meer vermogen
door een lijn kan en dat het trans
portverlies zo laag mogelijk is.
Utrecht - red.). Daar was het
nieuw aangebrachte asfalt ver
keerd. Op zo'n stuk is het leed
nog te overzien. Maar stel je voor
dat het asfalt over de hele A12 tot
Zevenaar zou zijn aangelegd? Dan
roept iedereen: wie is er nou zó
dom?"
Bij een ondergrondse Rijksweg
voor stroom is dat niet anders, be
toogt Van der Sluis. Daar gaat het
om tal van technische vraagstuk
ken waar ingenieurs simpelweg
nog geen antwoord op hebben.
Bij hoogspanningslijnen zorgt de
wind voor koeling en is de lucht
een uitstekende isolator. Gaat er
iets mis met een lijn, dan kan die
relatief eenvoudig, snel en goed
koop worden gerepareerd. Kabels
in de grond moeten in buizen wor
den gelegd om ze te beschermen.
Kunststof en isolatiemateriaal zijn
nodig om de werking en veilig
heid te waarborgen en om de
warmte af te voeren.
Ook het aan elkaar knopen van ka
bels kost hoofdbrekens. „Kabels
moeten aan elkaar worden gekop
peld met moffen. Daar is veel inge
wikkelder en duurdere technolo
gie voor nodig dan voor het boven
gronds bij elkaar brengen van lij
nen. En gaat er iets mis, dan kost
het twee tot drie weken om de ka
bels op te graven, te repareren en
weer terug te leggen."
Een andere technische hobbel is
de spanningsverhoging in kabels.
„Het ontstaan ervan is inherent
aan het materiaal van kabels en
een verschijnsel dat je bij lijnen
niet hebt. De spanningsverschillen
moet je compenseren door mid
del van spoelen. Een spoel is een
meter of vijf, zes hoog, heeft een
diameter van twee a drie nieter en
moet om de zoveel kilometer wor
den geplaatst. Dat soort spoelen
bestaan nog niet voor de hoge
spanningen waar we hier over pra
ten. Die moet je dus eerst bouwen
en beproeven. Spoelen staan in
huisjes en maken lawaai (brom
men, vanwege 50 hertz)."
En alsof het nog niet complex ge
noeg is, komt er nog een vraag
stuk bij. „Niet alle hoogspannings
lijnen in Nederland gaan in één
keer Ondergronds. Dus je hebt te
maken met een hoogspanningsnet
met lijnen en kabels. Doordat bei
de zich anders gedragen, wordt
het voor de operator die het sys
teem moet bedienen ingewikkel
der om de elektriciteitsvoorzie
ning beheersbaar en betrouwbaar
te houden."
Vanwege al die techni
sche hobbels liet minis
ter Maria van der Hoe
ven (Economische Za
ken, CDA) aan de Tweede Kamer
weten dat de Rijksweg voor
stroom van Borsele naar Geertrui
denberg niet ondergronds kan.
Toch vinden vijf van de zes politie
ke partijen in de gemeente Borse
le en de PvdA in Provinciale Sta
ten dat de lijnen onder de grond
moeten. Landelijk netbeheerder
Tennet peinst er niet over. Tech
nisch onverantwoord om in heel
Nederland meer dan 20 kilometer
hoogspanningsleiding onder de
grond te stoppen.
„Tot de resultaten uit het onder
zoek bekend zijn, gaan er geen
hoogspanningsleidingen onder de
grond", zei Petra Wessels van Ten-
net onlangs in deze krant.
Terecht, oordeelt Van der Sluis.
door René Schrier
MIDDELBURG - Het is niet de opzet
van het bureau voor de ondersteu
ning van de Zeeuwse Statenfrac
tie, maar het begint zich meer en
meer als een soort kweekvijver
voor jonge aanstormende CDA'ers
te ontwikkelen.
Statenfracties krijgen, afhankelijk
van hun grootte, een financiële bij
drage voor fractieondersteuning.
Alle Zeeuwse fracties schakelen
daar zogenaamde fractieondersteu
ners voor in. Alleen de SP heeft
momenteel een vacature. Het
werk van de ffactieondersteuners
wordt door de fracties op verschil
lende wijze ingevuld.
Bij het CDA heeft het er alle schijn
van dat de mensen die daar wer
ken zo geïnspireerd worden door
de politiek dat ze daarin voor zich
zelf ook een glansrijke loopbaan
weggelegd zien. De eerste frac
tieondersteuner, Jo Annes de Bat
uit Goes, heeft er bijna vier jaar als
gemeenteraadslid en fractievoorzit
ter in zijn woonplaats opzitten en
staat op de nominatie om wethou
der te worden. Zijn opvolger als
Statenfractiemedewerker, Roderik
Bin, staat op de kandidatenlijst
van het CDA Middelburg voor de
komende raadsverkiezing. Op de
achtste, vooralsnog onverkiesbare,
plaats, maar politiek en verkiezin
gen zijn onvoorspelbaar.
CDA-Statenfractievoorzitter Jan
Bergen wijst er op dat zijn partij al
tijd al oog voor jongeren heeft ge
had. Als voorbeeld van geslaagde
Zeeuwse CDA-jongeren noemt hij
Jan Peter Balkenende, Jan Kees de
Jager en Ad Koppejan. Het mes
van het werk van de fractiemede
werker kan ook aan twee kanten
snijden. Zo produceerde Bin een
scriptie over de veiligheidsregio
Zeeland en kon Bergen als staten
lid zijn voordeel met die informa
tie doen.
Bin (24 jaar) weet nog niet of hij
van de politiek zijn beroep wil ma
ken, zoals zijn voorganger. Eerst
wil hij zijn studie bestuurskunde
afmaken. En het bedrijfsleven
trekt ook wel. En dat vindt hij op
zich ook geen slechte combinatie;
politiek en bedrijfsleven.
MIDDELBURG - Het loopt storm
met Zeeuwse horecagelegenheden
die graag fietscafé willen worden.
Gedeputeerde Kees van Beveren
heeft gisteren het eerste Zeeuwse
fietscafé - De Gouden Bock aan de
Dam in Middelburg - geopend.
Fietscafés zijn horecaondernemin-
gen waar fietsers uit kunnen rus
ten, van het toilet kunnen gebruik
maken, kleine reparaties kunnen
verrichten of de fietsaccu op kun
nen laden, zonder dat ze verplicht
een consumptie nemen. Binnen
een week hadden zich 48 cafés aan
gemeld. Dat aantal is gestegen tot
boven de 50. Carla Schönknecht
van Promotie Zeeland Delta maak
te bij de opening duidelijk dat het
begrip fietscafé uit Noord-Brabant
afkomstig is. Ze zijn op minder
dan een kilometer van het Zeeuw
se fietsknooppuntensysteem te
vinden. Ze sprak van een
win/win-situatie voor fietsers en
ondernemers. Ook Van Beveren
was tevreden met deze nieuwe rol
van de Zeeuwse cafés. Het was
hem alleen opgevallen dat er nog
maar weinig aanmeldingen uit de
Zak van Zuid-Beveland zijn.
Michelle Lambregtse van De Gou
den Bock heeft er geen enkele
moeite mee dat fietsers van de
voorzieningen gebruikmaken.
Daar zijn ze voor, gaf ze aan.
