H
schaken
dammen
bridge
N
W O
Z
I UW 11
door Cor Jansen
et 72e Corus Schaaktoernooi
was weer een weergaloos hoog
tepunt voor de schaakliefheb-
JL JL. bers. Op internet waren talloze
websites aan het evenement gewijd. Ge
lukkig kreeg het toernooi ook ruim
schoots aandacht in de vaderlandse pers.
Opvallend was de alom tegenwoordigheid
van 'Mister Chess' Hans Böhm. Hij is zon
der twijfel de grootste schaakpropagan
dist van ons land. Hij was bijna twee uur
lang te horen bij Casa Luna op de
NCRV-radio. De uitzending is op de com
puter in zijn geheel nog te beluisteren.
Even 'googelen' op Casa Luna en rest gaat
vanzelf Bovendien mocht hij ook nog bij
Pauw en Witteman aanschuiven. Het toer
nooi werd verdiend gewonnen door het
jonge Noorse schaakwonder Magnus Carl-
sen. Over dit schaakfenomeen zullen we
nog veel te horen krijgen in de toekomst.
Opvallend was de vliegende start van
1 Alexey Shirov. Met 5,5 uit 6 liet hij de con
currenten de hielen zien. Helaas voor zijn
vele fans kon hij hèt tempo niet volhou
den, maar met een mooie gedeelde twee
de plaats zal hij niet ontevreden zijn. Het
schaaktechnisch hoogtepunt was echter
de formidabele partij, die wereldkampi
oen Anand in de voorlaatste ronde op de
mat legde.
Anand - Kramnik. Wijk aan Zee,
30.01.2010. i.e4 es 2.Pf3 Pf6 Het Russisch
wordt op wereldniveau beschouwd als de
veiligste weg naar remise. Dat is ook de re
den, dat veel witspelers, die uit zijn op de
volle winst, van i.e4 zijn afgestapt. 3.Pxes
d6 4.Pf3 Pxe4 5-d4 d5 6.Ld3 Pc6 7-0-0
Le7 8.C4 Pb4 9.Le2 o-o 10.PC3 Lfs ii.a3
Pxc312.bxc3 Pc613-Tei Te8 14-cxds
Dxds 15-Lf4 Tac8 16.I13 Le4 Beide par
tijen hebben hun stukken mooi ontwik
keld met als gevolg dat er een levendige
stelling is ontstaan. 17.DCI Pas Uit het ver
volg blijkt, dat dit geen goede zet is. Nog
altijd is het gezegde 'een paard aan de
kant is een schand' in de meeste gevallen
van toepassing. i8.De3 Lf8 19.C4! Wit
neemt het initiatief. ig...Dd8 Fout was
19...PXC4 20.LXC4 Dxc4 2i.Pd2 Da4 22.Pxe4
f5 23.PC3 en wit wint materiaal. 20.Pes
Lfs 21.DC3 b6 22.Tadi Df6 23-Dg3 Pc6
24-Pg4 Dg6 Richard Réti (1889-1929)
hield ervan om de tempoverliezen in een
partij met elkaar te vergelijken. Hij zou nu
ongetwijfeld stomverbaasd zijn geweest.
Wit had vier zetten nodig om zijn dame
op g3 te krijgen. Het paard op g4 heeft vijf
zetten gedaan. Zwart speelde vijf keer met
Pc6 en vijf keer met zijn dame. Hoe zit
het met Ta8-c8? Is dat voor zwart tempo
winst of tempoverlies? 25.d5 Pas 26.LXC7!
Een kwaliteitsoffer, dat diep berekend
moest worden. 26...LC2 27.TC1 Na 27,Tai
Pb3 28.Ta2 Pd4 29.Pe3 Dxg3 30.Lxg3 Ii>3
krijgt zwart actief tegenspel. 27...PIJ3
28.TXC2 Dxc2 29.PI16+ Kh8 30.Pxf7+ Kg8
3i.Ph6+ Kh8 32.Pf7+ Kg8 33-Ph6+ Hier
was enige verwarring. Kramnik dacht
even, dat hij remisekon claimen, maar de
zelfde stelling is met dezelfde partij aan
zet slechts tweemaal op het bord geweest.
Hier is het verdwijnen van de zwarte
f-pion de reden dat er doorgespeeld
moest worden. 33...KI18 34.Lesü Het gran
dioze hoogtepunt van het witte strijd
plan. De machtige loper op es is sterker
dan een toren. 34-..Dg6 35-Lg4 Txc4
Zwart hakt de knoop door. Na 35„.Tcd8
36.Pf5 staat hij ook zeer moeilijk. 36.Dxb3
Txes 37.Txe5 Tci+ 38.KI12 Ld6 39X4 Lxes
40.fxes gxh6 4i.De3
Diagram. De machtige vrijpionnen laten
zwart kansloos. 4i...Dbi 42.d6 Thi+
43.Kg3 Tei 44.014 Tfi 45.1/3 Zwart gaf
het op. Na 45...Dg6+ 46.KI12 is het inder
daad totaal verloren.
door Daaf Kasse
Sommige dammers nemen geen ge
noegen met een ordinaire combi
natie naar dam. Een dam halen
op een veld dat even tevoren nog
bezet was door een schijf, dat is pas dam
men! In dit soort gevallen gaat het door
gaans om een combinatie in twee etap-
pes. Eerst moet de schijf op de achterlijn
als het ware worden losgeweekt, waarna
de eigenlijke damcombinatie zich kan vol
trekken. Een van de beroemdste voorbeel
den van zo'n 'dam op bezet veld' is de
combinatie die Ton Sijbrands in 1969 in
een toernooi in Paramaribo uitvoerde.
Ton Sijbrands - J.Sheoratan:
1.32-28 18-23 2.38-3212-18 3.31-27 7-12
4.43-3817-22 5.28x1711x31 6.36x27 12-17
7.33-28 17-21 8.38-33 8-12 9.42-38 20-24
10.34-30 14-2011.39-34!! De witspeler
schrijft in Ton Sijbrands Dammer: 'Het is
de vraag of dit nog wel een lokzet ge
noemd kan worden.' Wit biedt zijn tegen
stander een korte vleugelopsluiting aan,
waarna het combinatieve geweld losbarst.
20-25? 12.27-22! 18x27 13.33-29 24x31
14.44-39 27x3815.41-37 23x4116.46x8
3x1217.39-33 38x29 18.34x3 25x3419.3x26
10-14 20.40x29 16-21 21.26x10 5x14 Wit
hield aan deze afwikkeling, waarbij maar
liefst 23 schijven van het bord verdwenen,
een schijf winst over en won dan ook
snel. Ik kwam op het idee voor deze ru
briek door een partij uit de competitie
wedstrijd tussen Middelburg en Raes
Damclub Maastricht. Aan het tweede
bord miste de witspeler een prachtige
kans om de klapper van het jaar uit te ha
len. Gijs Schoenmakers - Piet Nieuwen-
huijzen: 1.34-29 20-24 2.29x20 15x24
3.32-28 17-21 4-37-32 21-26 5-41-37 11-17
6.40-3410-15 7.45-40 14-20 8.50-45 4-10
9.28-2218x2710.31x11 6x1711.34-301-6
12.46-4117-2213.30-2510-1414.36-3112-18
15.33-28 22x3316.39x28 18-23 17 31-27 7-12
18.44-39 12-18 19.39-33 24-29 20.33x24
20x29 21.41-36 14-20? Na deze ruil wordt
het wel erg problematisch voor de zwart-
speler. Beter is een opbouw met 15-20,
5-10 en 10-15.22.25x14 9x20 23.35-30!
zie diagram
Een schitterende zet. Et-dreigt 30-24, ge
volgd door 40-34 en eventueel nog 27-21.
De variant 20-24 30-25 is weinig aanlokke
lijk, dus speelde zwart 20-25 24.28-22?
Het witte plan getuigt van vindingrijk
heid, maar de Limburger heeft een veel
betere mogelijkheid: 36-31!! 25x34 27-21
16x36 28-2218x27 32x21 26x17 37-3136x27
38-33 29x38 40x9 3x14 43x3 met winst.
Minstens zo mooi als de dam op bezet
veld van Sijbrands! 25x34 25.22-17 Er
dreigt nu opnieuw een dam op bezet veld
met 27-22,17-11 en 38-33. Omdat op 8-12
een doorbraak naar veld 9 volgt met 27-22
en 38-33 moet zwart zijn plusschijf inleve
ren. Volgens de computer kan hij dat het
beste met 29-33 of 34-39 doen. Na 16-21?
26.27x16 8-12 27.17x8 3x12 viel namelijk
snel het doek: 28.32-27! 12-17 De enige re
medie tegen de dreiging 27-22 en 38-33.
29.38-32! Dreigt 27-22, dus: 17-22 30.43-38
22x3131.36x27 34-39 32.49-43 2-7
33.43X34 en wit won.
Ter afsluiting van deze rubriek een partij
uit 2006 waarin een Friese topspeler zijn
tegenstander dankzij een dam op bezet
veld van het bord combineert. Rein van
der Pal - Hans Vermeulen: 1.32-28 19-23
2.28x1914x23 3.37-3210-14 4.41-3714-19
5.34-29 23x34 6.39x3018-23 7.44-3912-18
8.46-417-12 9.50-4417-2110.32-28 23x32
11.37x28 21-26 12.41-3718-23 13.38-32 5-10
14.42-38 20-2415.30-25 10-1416.40-34
12-1817.34-29 23x3418.39x3018-23
19.44-4011-17 20.43-39 6-1121.39-3413-18
22.31-2717-21? (8-12 was hier aangewezen)
23.34-29! 23x34 24.40x2015x24 25.28-23
19x39 26.30x10 4x15 27.37-3126x28
28.38-33 21x32 29.33x4 32-38 30.25-20
15x24 31.4-15 en wit won.
door Ruud van den Bergh
Weinig aandacht en waarde
ring is er in het algemeen
in de bridgewereld voor
een categorie mensen die
belangeloos hun best doen het anderen
mogelijk te maken plezierig en ordelijk te
kunnen bridgen. Bedoeld wordt de wed
strijdleiders van de doorsnee Nederlandse
bridgeclub.
Ook zou het de modale bridger erg aan-
spreken als in het maandblad bridge de be-
levenissen van zo'n wedstrijdleider eens
zouden worden belicht. Vanaf de voorbe
reiding van een normale clubavond tot en
met de uitslag en het opruimen van het
spelmateriaal verzetten deze mensen ber
gen werk. Telkens een luchthartig verhaal
over de belevenissen van een willekeurige
wedstrijdleider tijdens zo'n avond zal
door de modale bridger liever gelezen
worden dan over de prestaties die de top-
bridgers leveren.
Hier is een spel uit een gewone clubavond
(zie diagram)', de karakters die erin voorko
men kent iedereen en het verhaal komt
uit de waarnemingen van een clubwed-
strijdleider.
West opende het bieden met 2Ha (zwak
ke twee). Noord bood 2Sch en na pas van
oost bood zuid 3Rui. West paste en noord
toonde zijn ruitensteun met 4Rui waarop
zuid 6Rui bood; hij ging ervan uit dat het
2Sch bod van noord een goede hand be
loofde.
West kwam uit met zijn singleton schop
pen die in de dummy met het aas werd ge
nomen. Een kleine harten ging naar het
aas van de leider en een harten werd met
ruitenvier in de dummy getroefd. Toen
hierop oost met hartenvrouw bekende,
was zuid op zijn hoede.
Hij kwam terug in zijn hand met klaveren
aas en troefde zijn laatste harten in de
dummy met de vrouw. Oost gooide een
klaveren af Hij speelde ruiten uit de dum
my en trok de troeven in drie rondjes; hij
was blij dat de troeven 3-2 zaten. Nu was
er misschien kans op een overslag omdat
hij inmiddels zeker was twaalf slagen te
zullen maken. En elke parenbridger pro
beert die overslag te maken om hoger te
scoren dan de anderen.
Deze kaarten waren nog over:
Noord: Sch: HB6 KI: H7
Oost: Sch: V107 KI: VB
Zuid: Sch: 9 Rui: 75 KI: 83
West: Ha: H976 KI: 10
Op ruitenzeven, zijn voorlaatste troef,
gooide zuid uit de dummy klaverenzeven
af. Maar oost kon eigenlijk geen kaart mis
sen. Als hij een klaveren zou afgooien zou
zuid twee klaverenslagen maken en als hij
een schoppen zou laten gaan zou de der
de schoppen van noord de overslag bete
kenen.
Oost gooit klaverenboer af en zuid stak
met klaveren over naar de heer in de dum
my waaronder bij west de tien en bij oost
de vrouw viel. Hij troefde een schoppen
in de hand en maakte met klaverenacht
zijn dertiende slag voor *940.
Een absolute top voor NZ (en dus een nul
voor OW) omdat niemand het slemmetje
geboden had. Commentaar van west (ie
dereen heeft zo een iemand op zijn club):
„Je hebt dan wel een top maar het is een
dooie 7Rui." Daarmee was zuid het niet
eens. Hij zei dat als west met troef was ge
start, hij geen mogelijkheid had gehad om
na de tweede hartenintroever nog terug
in zijn hand te kunnen komen. Hij gaf
west ook het volgende commentaar: „Te
gen een groot slem was je misschien wel
troef uitgekomen." West bond in met de
mededeling dat twaalf slagen en +920
toch wel het minimum was dat NZ op dit
spel moesten scoren.
4 AHB63
*3
V64
£H765
4> 8
V HB97652
l082
l04
4 V10754
V V8
93
#VB92
92
T A104
AHB75
^A83
West gever, oost en west kwetsbaar
