De speciale band met Canada
IO
woensdag 3 februari 2010
bovenlijf
Flexibele ski-
'punten voor landing
voor- of achterwaarts
Start
Moguls 1.019 m
Aerials 962 m
schans
Schansen
2,1 m, 3,2m
en 3,5m
Finish
907m
2e
schans
Nederlanders en Canadezen
liggen elkaar. De basis van
de goede verstandhouding
ligt in de Tweede Wereld
oorlog, de bevrijding in
1945 door Canadese troepen
en de daaropvolgende emi
gratie van bijna 200.000
landgenoten.
door Gijs van Oosten
bij pier 19 in Montreal, Canada. Ze worden ontvangen door de Nederlandse
foto Hollandse Hoogte/CPD
infographic. GN/foto's Associated Press/bron VANOC
Hoe kan het dat twee
voudig Elfsteden
tochtwinnaar Evert
van Benthem in
1999 bijna van de
ene op de andere
dag met zijn gezin Overijssel ach
ter zich liet om probleemloos te
aarden op de prairies van de Cana
dese provincie Alberta? Waarom
voelt de Nederlandse schaatscoach
Ingrid Paul zich thuis in Vancou
ver? En is het toeval dat de Cana
dees John Monroe het in Heeren
veen zo naar zijn zin heeft met de
Nederlandse shorttrackers?
Het heeft uiteraard te maken met
het verleden. Herman Ganzevoort,
een Nederlands-Canadese weten
schapper, beschrijft in zijn boek
A Bittersweet Land hoe de Canade
se bevrijders in de beeldvorming
van Nederlanders synoniem staan
voor de opnieuw verkregen vrij
heid.
Prinses Juliana bracht de oorlogsja
ren met haar dochters Beatrix en
Irene door in de hoofdstad Otta
wa, waar in 1943 een derde prinses
(Margriet) werd geboren. Uit dank
voor de bescherming stuurt Neder
land nog altijd elk jaar 10.000 tul
penbollen naar Ottawa.
De oorlog had niet alleen vriend
schapsbanden tot gevolg, het
bracht ook een emigratiegolf te
weeg. 5706 Canadese soldaten
sneuvelden op Nederlands grond
gebied. In totaal kwamen meer
dan 42.000 Canadezen om tijdens
de Tweede Wereldoorlog. De grote
verliezen hadden tot gevolg dat
het Canadese platteland werd be
roofd van arbeidskrachten.
Het grote aantal Neder- j
landse immigranten
(185.000 tussen 1947 en
1970) kan niet los wor
den gezien van dit te
kort De Canadese over
heid verwelkomde
juist de Nederlanders
omdat ze voldeden aan
het gevraagde profiel:
hardwerkend, vastbera
den, pragmatisch en bij
voorkeur agrariër.
Meer dan 350.000 Canadezen zeg
gen volledig van Nederlandse af
komst te zijn, bijna één miljoen
van de 33 miljoen Canadezen
meent tot op zekere hoogte van
Nederlandse afkomst te zijn.
„Het is voor een groot deel de oor
log die aan de basis ligt van de goe
de relatie tussen Nederland en Ca
nada", bevestigt Jeanette den Toon
der, directeur van het Canadian
Studies Center van de Rijksuniver
siteit Groningen. „Maar het is niet
alleen de oorlog. Er zijn ook veel
culturele overeenkomsten tussen
Nederland en Canada."
De overeenkomsten: Nederland
(Beatrix) en Canada (Elizabeth II)
Nederlandse emigranten aan boord van de S.S. Waterman komen in 1950 aan
ambassadeur dr. J.H. van Roijen en zijn vrouw.
Vancouver 2010
hebben een koningin als staats
hoofd, beide landen hebben een
grote buur (Duitsland en de Vere
nigde Staten), politiek gezien zijn
Nederland en Canada, nationaal
en internationaal, gericht op het
bereiken van consensus. Neder
land en Canada werken veel sa
men op het wereldtoneel. Een
voorbeeld is de vredesmissie in Af
ghanistan.
Den Toonder: „Nederlanders heb
ben een belangrijke
status voor Canade
zen. Ze hechten be
lang aan ons positieve
oordeel. Canadezen
zien Nederland, dat
door eeuwen heen
veel volkeren uit Euro
pa heeft opgenomen,
als voorbeeld. Neder
landers aarden goed in
Canada, zij passen
zich goed aan. De manier van le
ven in Canada sluit goed aan bij
onze normen en waarden."
Nederlanders zijn vrijwel pro
bleemloos geassimileerd in de Ca
nadese samenleving. Er wordt bui
ten de eigen familie nauwelijks
nog Nederlands gesproken en Ne
derlandse immigranten hechten
niet te zeer aan tradities. De Neder
landse kerkgemeenschappen zijn
haast geruisloos opgegaan in Cana
dese kerken. En Nederlanders trou
wen makkelijker buiten hun eigen
gemeenschap dan leden van ande
re etnische groepen.
Toch gaan de Nederlandse wortels
nooit verloren. „Voor de Canade
zen, die leven in een van oor
sprong multiculturele samenle
ving, zijn herkomst en verleden be
langrijk", vertelt Den Toonder.
„Ze grijpen terug naar vastigheid,
naar een duidelijke identiteit. Zelfs
kinderen van Nederlandse immi
granten noemen zichzelf Dutch-
Canadian. Maar tegelijkertijd zijn
ze Canadees, elke Canadees is
trots op de eigen samenleving."
In de jaren zeventig van de vorige
eeuw groeide de publieke belang
stelling in Nederland voor de na
tionale ijshockeycompetitie. Dat
was grotendeels te danken aan een
grote groep Nederlandse Canade
zen, onder wie Jack de Heer, Larry
van Wieren, Corky de Graauw,
Jan Janssen, Rick van Gog, Dick
Decloe en Leo Koopmans. Zij kre
gen een Nederlands paspoort en
kwalificeerden zich met Neder
land voor de Olympische Spelen
van 1980 in Lake Placid.
Het nationale ijshockeyteam werd
destijds niet gezien als een vreem
delingenlegioen. De meeste inter
nationals kwamen weliswaar uit
Canada, ze spraken gebrekkig Ne
derlands, maar ze waren wel kin
deren van Nederlanders en dus
van 'ons'. De scheidslijn tussen
een Nederlander en een Canadees
was dun, de twee nationaliteiten
liepen bijna vloeiend in elkaar
over.
Dat is eigenlijk nog altijd zo. Vraag
dat maar aan Evert van Benthem,
Ingrid Paul en John Monroe.
reageren?
vancouver@wegener.nl
Freestyle skiën
Moguls
Punten: Draaien 50%
Moeilijkheid 25%
Snelheid 25%
Rotaties
Vol e draai
met recht
.jj
Rechte sprong4
Max. 5 posities A I
—an
Achterwaarts: Koprol
met verschillende
posities van ski's
Aerials
Punten: Sprong 20%/
Uitvoering 50%
Landing 30%
Voor de start moet skiër aangeven
welke sprongen hij gaat
maken en vanaf welke
schans
Black Mountain