Oerdrift die alles veranderde
4
Yvonne van Gennip
Iedere Winterspelen zijn eigen vorst of vorstin
woensdag 3 februari 2010
f
Olympisch goud winnen,
zet het leven van een spor
ter op zijn kop. Voor drie
keer goud geldt dat nog ex
tremer, zo ervoer Yvonne
van Gennip na de vorige
Winterspelen in Canada.
door Maarten van Helvoirt
M
oederziel alleen,
maar zielsgeluk
kig zat ze in de
eetzaal. De slui
tingsceremonie
van de Winter
spelen van 1988 stond op punt van
beginnen, maar Yvonne van Gen-
nip wilde nog even genieten van
haar drie gouden medailles. „Ik
wilde een laatste moment voor
mezelf, besefte dat ik vanaf dat mo
ment geleefd ging worden."
Een juiste inschatting. Terug in Ne
derland werd de schaatskampioe
ne van hot naar her gesleept. Hul
diging hier, sponsordeal daar. Op
straat klampte iedereen haar aan.
„Tegenwoordig hoor ik vaak 'je zal
wel druk zijn', voordat ze me voor
iets vragen. Toen dachten ze dat ik
voor iedereen klaar zou staan.
Toch kijk ik er niet negatief op te
rug, ik vond het wel spannend. Ik
ben ook blij dat ik dit heb mogen
meemaken, in zo'n proces krijg je
een spiegel voorgehouden."
Sommige sporters leven voor die
aandacht. Verlengen hun carrière
om aan de verslavende behoefte te
voldoen. Van Gennip niet. Respect
voor prestaties mag, verering ging
haar te ver. „Ik dacht: wat motten
ze van mij? Maar in mijn opvoe
ding leerde ik dat als iemand iets
van je vraagt, je daar gehoor aan
moet geven. Quizzen, interviews.
Ik dacht: het hoort erbij. Maar ik
kreeg zoveel aanvragen, dat ik een
schuldgevoel kreeg als ik er één
moest afslaan. Mijn vader zei al
tijd: 'Als je een brief van een fan
krijgt, moet je die beantwoorden'.
Toen er na Calgary een postzak
Yvonne van Gennip, koningin van de vorige Winterspelen in Canada.
vol werd bezorgd, zei
ik lacherig: oké pap,
zullen we beginnen?"
In 1994, zes jaar na da
to en twee jaar na haar
afscheid van de schaats
sport, bezocht de Haar
lemse de Winterspe
len van Lillehammer.
„Ik werd belaagd door
de pers. Na een dag of
twee had ik het hele
maal gehad en ben naar huis gevlo
gen. Heb ik thuis de Spelen ge
volgd. Als ik later iemand olym
pisch goud zag winnen, was vaak
mijn eerste gedachte: die gaat nu
de hele mallemolen door. Bij Sven
Kramer zal ik dat minder hebben.
Die is al een ster."
Vancouver 2010
De potentiële koning
van Vancouver heeft
dezelfde manager als
de koningin van Calga
ry destijds, Ron Mul
der. Met al zijn erva
ring weet hij waar een
olympisch kampioen
op moet ingaan en
waarop niet.
Van Gennip reeg de ze
ges nooit aaneen. Na
dat ze in Calgary de 1.500, 3.000
en 5.000 meter won, volgden de
beschuldigingen dan ook snel. Uit
gerekend de altijd verdachte
Oost-Duitsers zinspeelden op do-
pinggebruik. „Toen ik hoorde dat
Rainer Mund, trainer van Karin
Kania en Andrea Ehrig, had ge
foto Cynthia Boll/GPD
zegd 'hoe zit dat met die Van Gen
nip?', voelde ik me in een verdom
hoekje gezet. Hij haalde mijn pres
tatie naar beneden, dat was niet
fair. Als ik mijn medailles dankzij
doping zou hebben gehaald, was
ik daar niet trots op geweest. Ik
vind het gewoon niet kunnen. Je
houdt niet alleen een ander voor
de gek, ook jezelf Achteraf voel ik
me gepiepeld, ik had misschien
meer prijzen kunnen winnen.
Maar ik kan die meiden niets kwa
lijk nemen. Naar later bleek wis
ten zij zelf niet dat ze iets toege
diend kregen."
Bij de start van de drie kilometer
in Calgary kreeg Van Gennip een
visioen. Ze zag zichzelf na de fi
nish uitgeput op het ijs liggen. „Ik
Geboren op 1 mei 1964 in Haarlem.
Onbetwiste koningin Winterspelen
van Calgary in 1988. Troefde verras
send de sterke Oost-Duitse schaat
stere af en won drie keer goud:
1.500, 3.000 en 5.000 meter.
Begon na schaatsloopbaan bij Sport
service Noord-Holland als coördina
tor jeugdsport, werd later consulent.
Nu verantwoordelijk voor pr en
crossmediale projecten.
Woont in Vijfhuizen.
reed altijd met een bepaalde reser
ve. Vaak had ik dan aan het eind
nog te veel over. Dit keer sprak ik
met mezelf af dat ik niet ging let
ten op welk signaal van mijn
lichaam dan ook. Ik startte harder
dan ooit, nam de bochten krapper
dan anders. Na de finish was ik to
taal oververhit. Mijn vriendje van
toen was fysiotherapeut bij de
schaatsploeg en die heeft me in de
kleedkamer met natte handdoe
ken in mijn nek moeten afkoelen."
Die oerdrift kun je waarschijnlijk
maar één keer in je carrière oproe
pen. Maar het is volgens Van Gen
nip niet de enige verklaring voor
de uitzonderlijke prestatie die haar
leven zo drastisch veranderde.
„Als kind-wilde ik altijd alles wat
ik cfeed, goed doen. Ik zou het
geen drang willen noemen, ik was
ook geen strebertje, ik had dat ge
woon."
In het gezin Van Gennip was ze
een nakomertje. „Toen ik werd ge
boren, ging mijn oudste zus al het
huis uit. Ik deed van alles om de
aandacht van mijn broer en zus
sen te trekken. Zo van: joh, ik ben
er ook nog. De rol die iemand in
een gezin heeft, kan bepalend zijn
voor je rol in het leven. Daar zijn
heel wat boeken over geschreven.
Bonnie Blair was ook een nako
mertje, Ireen Wüst is dat ook. Ik
vind dat frappant. Het zou aardig
zijn als eens werd onderzocht hoe
veel topsporters nakomertjes zijn."
reageren?
vancouver@wegener.nl
1968
Grenoble
Alpineskiër Jean-Claude
Kiily is groots in 1968 en
wint alle (drie) onderde
len. Maar pas na urenlang
juryberaad wordt de Frans
man slalomwinnaar, drie
tegen twee stemmen. De
Oostenrijkser Karl Schranz
zegt in de dichte mist ge
hinderd te zijn, mag op
nieuw starten en is dan de
snelste. Killy claimt dat
Schranz al eerder in de
fout ging en krijgt zijn ge
lijk én de gouden medaille.
1972
Sapporo
Ard Schenk moet in 1972
de titel wintervorst(in)
delen met Galina Kulakova
uit de Sovjet-Unie, die alle
(drie) langlaufonderdelen
wint. De Nederlandse
schaatser laat de kans op
alleenheerschappij echter
liggen. Bij zijn gouden me
dailles op de 1.500, 5.000
en 10.000 meter komt
geen vierde, omdat hij vlak
na de start van de 500
meter onderuit gaat op
het ijs in Sapporo.
1980
Lake Placid
Eric Heiden is tijdens de
Winterspelen van 1980
een klasse apart. De Ameri
kaanse schaatser wint alle
(vijf) afstanden bij de man
nen en verbetert ook nog
eens het wereldrecord op
de 10.000 meter. Omdat
hij het bij één olympische
deelname laat, komt hij op
de ranglijst van succesvol
ste deelnemers aan de
Olympische Winterspelen
'niet verder' dan de tiende
plaats.
1992
Albertville
Op de Russische Ljoebov
Jegorova staat in 1992
geen maat. In Albertville
regeert de langlaufster
met ijzeren vuist. Ze wint
liefst driemaal goud en
twee keer zilver. Twee jaar
later (1994, Lillehammer)
benadert ze dat kunstje,
met slechts één zilveren
plak minder. Met haar to
taalscore (zes goud, drie zil
ver) is ze de op-een-na suc
cesvolste deelnemer ooit
aan de Winterspelen.
1998
Nagano
Björn Daehlie moet in
1992 de eer laten aan de
Russische Ljoebov Jegoro
va, twee jaar later komt hij
ook net iets tekort, maar
in 1998 is de langlaufer
onbetwist de beste. Het
Noorse fenomeen glijdt
net als in 1992 naar drie
maal goud en een keer zil
ver. Zijn olympisch totaal
komt zo op twaalf (acht
goud, vier zilver) en hij is
de succesvolste deelnemer
ooit aan de Winterspelen.
2002
Salt Lake City
Ole Einar Bjorndalen is in
2002 ongenaakbaar op de
biatlon. De Noor debu
teert in 1998 met één
goud en één zilver en wint
in 2002 alles waaraan hij
meedoet: sprint, achtervol
ging, 20 kilometer, estafet
te. Hij voegt er in 2006
twee zilver en één brons
aan toe en kan in Vancou
ver landgenoot Daehlie
onttronen als beste atleet
ooit op de Winterspelen.
Wil 2014 ook nog halen.
foto ANP
foto ANP
foto ANP
foto CRW
foto EPA
foto EPA
