ad
Van middeleeuwen
tot en met romantiek
zeeland 117
Moke topper op 30e editie Klomppop
Nieuwe film
Gilliam
Wereld is rotter waar die
mooier wordt voorgedaan
REIZEN
Koop een Staatslot
en krijg €50 korting
op een Oad-vakantie.
wmBÊÊÊÊÊÊÊÊtÊÊÊÊÊÊÊÊm^
maandag 1 februari 2010
door Willem Nijssen
Theaterrecensent Willem Nijssen geeft wekelijks zijn im
pressies weer van voorstellingen die hij heeft bezocht. De
ze week: Hadj, het vijfde deel van Pax Islamica van thea
tergroep DNA (De Nieuw Amsterdam).
Pax Islamica is een serie van vijf hedendaagse
toneelstukken, die elk een van de vijf zuilen
van de Islam als onderliggend thema hebben.
Maar de 'bovenliggende' thema's zijn univer
seel en herkenbaar modern. Zekket van Ko van den
Bosch (voorheen Alex d'Electrique) was een prachti
ge monoloog. Het vertrekpunt was de derde zuil, de
plicht tot het geven van aalmoezen. En ook het laat
ste stuk (Hadj, over de gang naar Mekka) van Lisa de
Rooy is boeiend. Zij verplaatst verwikkelingen uit de
roman De Gebroeders Karamazov van Dostojewski
naar modern Amsterdam, naar een immigrantenmi
lieu. Op de valreep (de reeks-in-reprise is inmiddels
beëindigd) was dat laatste stuk te zien in Vlissingen.
Hadj is geen klassiek toneel. Waarschijnlijk al niet
qua tekst, al is me dat bij het lezen niet opgevallen.
Maar zeker niet qua spel en vormgeving. Er wordt
door de meeste acteurs gespeeld in een soort 'snel-
spraak'. Ze vertonen daarbij snelle stemmingswisse
lingen, maken doorlopend karikaturale gebaren en be
landen in exuberante poses. Dat alles doet eerder aan
cabaret denken dan aan toneel. Tussendoor horen we
ook nog 'Arabische' brabbels. En nabauwen, als kinde
ren die ruzie maken en niet kunnen winnen.
Op het toneel is een ruimte afgeschermd met zwarte
doeken, die van het speelvlak een soort kijkdoos
maakt. Sommige acteurs bewegen daarbinnen als ma
rionetten. Afgezien van een tafel met daarop een
stoel (samen toch een soort 'troon') is er geen sprake
van decor. Wel ontstaat er buiten de kijkdoos ook
nog wel een ruimte waar gespeeld kan worden, een
soort achterland, niemandsland, braakland. Omlig
gend land? De buitenwereld?
In die kijkdooswereld leeft een familie, Marokkaans
van origine, verwesterd met patriarchale restjes. De
vader regeert over zijn familie en over een imperium
van huizen van vermaak. Al heel lang echter knagen
wormen aan het bouwwerk. Er is een onwillige zoon,
die nog terugdenkt aan zijn moeder (dat 'takkenwijf
volgens de vader) en aan een spoorloos verdwenen er
fenis. Er is een andere zoon, die braaf in de voetspo
ren van papa loopt, maar ondertussen beraamt hoe
hij 'die ouwe' aan de kant kan schuiven. Een derde
zoon is de braverik, imam van een kleine moskee. En
er is dan nog de bastaardzoon, vals en berekenend.
Minnaressen completeren de sociale tijdbom.
De zonen dragen on-Marokkaanse namen (Aljosja,
Ivan, Mitja), die het voor de kenners al helemaal niet
moeilijk meer maken om het verhaal van De Gebroe
ders Karamazov te herkennen. En zelfs al heb je van
het verhaal nog nooit gehoord, doet dat er niets toe.
Geile hebzucht en valse schijnheiligheid zijn de the
ma's die door het cabareteske spel moeiteloos begre
pen worden. Er valt veel te lachen, er hoeft niet zo
veel begrepen te worden. De wereld is rot, des te rot
ter waar die mooier wordt voorgedaan.
Het is mooi (en misschien ook wel een beetje moe
dig) dat die conclusie aangetoond kan worden bin
nen een islamcontext. Voor zover ik weet is er dit pro
ject nooit een strobreed in de weg gelegd. Christenen
zouden waarschijnlijk zo verdraagzaam niet zijn als
er op die manier aan één van hun 'zuilen' (de com
munie, het avondmaal) gekrabd zou worden. Dat
mag ook wel eens gezien worden.
Deze week
komen drie fameuze imitatoren naar Middelburg om
het Fawlty Towers-restaurant tot nieuw leven te wek
ken, en de eindeloze reeks bizar-komische voorvallen
nu voort te zetten aan échte Middelburgse tafels met
écht-dinerende gasten. Van 2 tot en met 7 februari.
Lijkt me een onrustig feestmaal te worden, en ik zal
u daarover apart berichten.
Vrijdag komt Wirn Helsen met Het uur van de prutser
naar het Scheldetheater in Terneuzen (op 12 februari
naar Middelburg). Ik heb de allereerste probeersels
daarvan gezien en ben benieuwd naar het resultaat.
Op zondagmiddag 7 februari ga ik na lange tijd weer
eens kijken naar een Frank Groothof-productie. Iets
over een jongen, een meisje en een heks (van het
woeste woud), op betoverende melodieën van Mouss-
orgski's Schilderijententoonstelling en Liederen en Dan
sen van de Dood. Met orkest (de Holland Wind
Players). Een muziektheaterproductie voor volwasse
nen vanaf zeven jaar, en toevallig hoor ik daar bij!
door Jeanette Vergouwen
Het strijkkwartet Ensem
ble Zélide heeft zich ge
specialiseerd in de lite
ratuur en muziek van
middeleeuwen tot en met de ne
gentiende eeuw. Het ensemble
koos de naam Zélide omdat dit de
schuilnaam van Belle van Zuylen
was. Zij bracht haar jeugd door op
het bekende Slot Zuylen, trouwde
met de Zwitser de Charrière en
bracht de rest van haar leven door
in Zwitserland. Zij was modern
voor haar tijd. Zij schreef essays en
toneelwerken, componeerde en
musiceerde. Zij schreef louter in
het Frans en bekend zijn de brie
ven aan Benjamin Constant en
Henriette l'Hardy.
Het programma bestond uit instru
mentale muziek, afgewisseld door
poëtische teksten en brieffragmen
ten, allemaal geschreven door
vrouwelijke kunstenaars. De mu
ziek uit verschillende stijlperiode,
vertolkt op periode instrumenten,
kwam mooi over.
Op het programma werken van
Wolff en Deken, Hildegard von
Bingen, Hadewych, Francesca Cac-
cini, Leonora Duarte, Elisabeth Jac
quet de la Guerre, Amalia van
Preussen, Camilla de Rossi, S. Ales-
sio, Maria von Paradis, Maddalena
Lombardini Sirmen, Fanny Men
delssohn en Belle van Zuylen.
In de middeleeuwse muziek wa
ren fraaie fraseringen en mooie nu
ances te horen. Er werd gedegen
en vooral ernstig gemusiceerd en
de musici hadden ook aandacht
voor de andere partijen. De ver-
vlissingen - Film by the Sea door
het jaar presenteert dinsdag in
CineCity in Vlissingen (19.30 uur),
de voorpremière van de langver
wachte nieuwe film van Terry Gil
liam: The lmaginarium of Doctor
MUZIEK
Ensemble Zélide
Muziek voor strijkkwartet van
vrouwelijke componisten. Door
Ensemble Zélide: Lorna Clover en
Tinkie Simmer (viool), Christina
Brandenburg (altviool en declama
tie) en Susanne Degenfors (cello).
Gehoord zondag 31 januari in de
P.K.N. Kerk Hulst.
tolkte composities waren niet echt
bekend, toch was de invloed van
Italiaanse en Franse barok hoor
baar. De Sinfonia van Alessio was
een pareltje met polyfone Introdu-
zioni en ingewikkelde fugatische
passages in de Allegro's. Ook het
3de Quartetto van Sirmen in klas
sieke stijl en met een terugkerend
thema in het Allegro klonk, na de
humoristische gedichten Vrouwen
zijn geen Menschen en De Vol
maakte Man, ontspannend.
Na de pauze werd romantische
muziek gespeeld. Het Praeludium
van Clara Schumann werd ge
bracht in een rustig tempo en de
Fuga klonk transparant. De twee
delen uit het strijkkwartet in Es
van Fanny Mendelssohn werden
accuraat, maar ook met gevoel ver
tolkt met enkele frappante passa
ges in het Allegro.
Het recital werd afgesloten met
werk van Belle van Zuylen. De 2
Menuetten met contrasterende
Trios zijn eenvoudig van vorm,
maar charmante muziek. Het reci
tal werd besloten met het lied
1'Amour est un enfant trompeur.
Parnassus. Vanwege de tragische
dood van acteur Heath Ledger tus
sentijds worden verschillende ge
daanten van zijn rolfiguur Tony in
de spiegel gespeeld door Johnny
Depp, Jude Law en Colin Farrel.
ovezande - Klomppop pakt dit
jaar, op haar dertigste editie, flink
uit. De bekendste naam die inmid
dels is vastgelegd, is Moke.
Daarnaast komen enkele Neder
landse acts die nu volop in de be
langstelling staan. De bekendste is
Caro Emerald, die een grote hit
heeft met A night like this en wier
debuutalbum net uit is. Ook Go
Back To The Zoo wordt in Ovezan-
de verwacht. De huidige single
van de band, Electric, doet het
goed en de eerste cd komt eraan.
Een andere naam die al is onthuld
is die van de Britse band Saint Ju
de, waarvan de muziek al eens is
omschreven als een kruising tus
sen Janis Joplin en The Faces. De
afsluiter van het festival wordt de
folkpunkgroep Circle J.
Klomppop vindt plaats op hemel
vaartsdag, donderdag 13 mei. Het
complete programma - 15 bands
waarvan ongeveer de helft uit Zee
land - wordt binnenkort bekend.
www.klomppop.nl
Vraag naar de voorwaarden bij uw ANVR-reisadviseur
of kijk op www.oad.nl/staatsloterij.
GanaaruwANVR-reisbureau
of een filiaal van:
Staatsloterij
www.oad.nl
ierland
Autoröndreis Ring of Kerry
8 dagen o.b.v. logies ontbijt
Reisnr: IEEB5T-Ö1 t/m 03
Diverse data, p.p. vanaf T"
A'A €50 korting per boeking
met uwOad-Reischeque!
oostenrijk
Fietsrondreis 'van Passau naar Wenen'
8 dagen o.b.v. logies ontbijt
Reisnummer: FEAT51-01/02
Komende zomer, p.p. vanaf «5 w O
n .EXTR A €50 korting per boeking
met uw Oad-Reischeque!
Scène uit deel vijf van Pax Islamica door theatergroep DNA
