33 wonen
op de kruipruimte
m
vraag
antwoord
Het is de meest onbekende ruimte van ons huis. Toch kan het een bron van overlast zijn. En
een plek voor energiebesparing. Wat te doen met de kruipruimte? De meningen zijn verdeeld.
door Suzanne Dijkstra
TONZON
De wasmachine stinkt een uur in de wind.
Hoe kan ik dit probleem verhelpen? (deel II)
Mijn tuin wordt volledig beheerst door heermoes
volgens mij de dinosauriër onder de onkruiden.
Zaterdag 23 januari 2010
De ruimte tussen de
vloer en de bodem on
der het huis is de
kruipruimte. Hier lig
gen de waterleidingen,
verwarmingsbuizen, gasbuizen en
rioleringsbuizen. Een ruimte waar,
afgezien van zo nu en dan voor on
derhoud, eigenlijk nooit iemand
komt. Logisch, want het is er don
ker en klein. Toch kan dit deel van
de woning behoorlijk wat overlast
met zich meebrengen. Door vocht
en condens ontstaan stank, onge
dierte, schimmel, zwammen, roes
tige leidingen, rotting, beslagen ra
men en kou.
In sommige delen van ons land
komt het grondwater behoorlijk
hoog. Ook onder het huis. En in al
le woningen stijgt water op uit de
bodem. Dit condenseert op de on
derkant van de vloer. Een over
vloed aan condens is niet gunstig
voor de woning. Bovendien gaat
veel warmte verloren door een
slecht geïsoleerde kruipruimte.
Vloeren zijn koud en dat brengt
hogere stookkosten met zich mee.
Vaak is het nodig om hier iets aan
te doen vanwege overlast. Maar
pak ook de probleemloze kruip
ruimte aan om te besparen op
energie- en stookkosten.
Isolatie van de kruipruimte geeft
volgens Milieu Centraal, de lande
lijke organisatie die consumenten
advies geeft over het milieu, een
stookkostenbesparing van 190 ku
bieke meter gas per jaar. Boven
dien betalen eigenaren van wonin
gen van tenminste 2 jaar oud het
lage belastingtarief van 6 procent
voor het uitvoeren van isolatie
werkzaamheden aan hun woning.
Er zijn verschillende methodes
om de kruipruimte aan te pakken.
Wie in de wereld van de kruip
ruimtes duikt, ontdekt dat de me
ningen over de soort isolatie zeer
verdeeld zijn. De een zegt 'isoleer
de bodem', de ander is voorstan
der van het isoleren van de onder
door Jan van Mullem
redactie.wonen@wegener.nl
024-3650509
kant van de vloer. Stilstaande kou
de, vochtige lucht is hoe dan ook
ftinest voor de woonomgeving.
Vooral mensen met reuma en cara
hebben veel last van koude, vochti
ge kruipruimtes.
De kosten van het isoleren van de
kruipruimte zijn, afhankelijk van
de gekozen vorm, terugverdiend
in vier tot tien jaar. Sommige
nieuwbouwwoningen hebben
geen kruipruimte (in het buiten
land hebben woningen zelfs bijna
Een bijzonder bodemisolatie-
product is het Thermoskussen
van Tonzon, waarover wij enkele
weken geleden uitvoerig bericht
ten. Dit isolatiemateriaal bevat
kamers met lucht die de tempe
ratuur van de ruimte aannemen,
gemonteerd in combinatie met
een isolatiefolie op de bodem
van de kruipruimte.
Vorige week deed E. Rietberg in de
ze rubriek zijn beklag over zijn stin
kende wasmachine. Ook komt het
wasgoed niet fris uit zijn apparaat.
Wij adviseerden Rietberg de holte
achter de rubberen deurring schoon
te maken en maandelijks met een
bleekmiddelhoudend middel op mi
nimaal 60 graden te wassen.
Een aantal lezers mailde deze week
nog een paar andere tips. Zo herken
de J. van den Berg zich in het pro
bleem. 'Ik heb met twee kopjes so
da de wasmachine een volledig wit-
nooit een kruipruimte). Er zijn
ook woningen waarvan de kruip
ruimte niet toegankelijk is of erg
klein. Maar ook in die gevallen is
isolatie mogelijk. Veel mensen kie
zen dan voor vloerisolatie in plaats
van bodemisolatie. Bijvoorbeeld
met isolatieplaten of purschuim
onder de vloer.
Volgens de Stichting Belangenbe
hartiging Vloerisolatie Nederland
en Milieu Centraal, is het zelfs be
ter de vloer te isoleren dan de
kruipruimtebodem. Dit omdat de
warmte dan niet verdwijnt via kou
de funderingsmuren en de vloer
hierdoor minder koud wordt.
Heieen Dingemanse, directeur van
Isoschelp, is het hier juist absoluut
niet mee eens. „Er is veel kennisge
brek over dit onderwerp. Er zijn
niet voor niets al rechtzaken ge
weest tussen de verschillende aan
bieders van isolatiemateriaal. We
leven met water in Nederland. Pak
de problemen bij de bron aan. Het
optrekkend vocht komt uit de bo
dem, dus die moet je afsluiten. Als
je alleen de vloer isoleert, blijven
de waterdruppels uit de bodem er
aan hangen en zit je met een afge
koelde stilstaande lucht en een
te-wasprogramma laten draaien,
zonder inhoud op de hoogste tem
peratuur. De stank is nu weg.'
T. Smits stelt voor twee maal per
jaar de wasmachine op 90 graden te
laten draaien, waarbij dan vooraf
twee vaatwastabletten in de trom
mel zijn gegooid. 'Dat ontvet.'
Lezer A. Baack laat consequent de
deur van de machine openstaan,
waardoor de muffe lucht weg is.
T. Remmers doet hetzelfde, maar
droogt ook iedere keer de deur af
en laat de waspoederlade open.
koude vloer. Schelpen zijn milieu
bewust en duurzaam. We geven
niet voor niets een miljoen jaar ga
rantie op ons product."
Andere losse materialen om de
kruipruimte minder vochtig te ma
ken, zijn bijvoorbeeld chips van
piepschuim. Die houden het vocht
uit de bodem tegen, zodat het niet
tegen de vloer kan condenseren.
Mocht de waterstand in de kruip
ruimte stijgen, dan stijgen de
schuimpjes mee. Bovendien scher
men de chips de koude lucht van
de bodem af van de warmere
lucht erboven. De chips worden in
de kruipruimte geblazen. Het is
ook mogelijk dat zelf te doen.
De Gebroeders de Vries uit Dok-
kum is leverancier van Drowa,
polystyreenschuimchips van gere
cycled materiaal. Zij leverden voor
heen ook schelpen, maar zijn over
gestapt op schuim. De keuze voor
bodem- of vloerisolatie is volgens
woordvoerder Piet Jan Dijkstra af
hankelijk van de voorkeur van de
consument. „Het gaat mede om
het gevoel dat de consument bij
een bepaald product heeft. Heb je
zelf geen idee wat je moet doen,
laat je dan informeren door een
Er zijn diver
se methodes
om de bo
dem van de
kruipruimte
te isoleren,
zoals met
piepschuim
vormpjes of
schelpen.
Een andere
optie is de
vloer isole
ren, bijvoor
beeld met
purschuim of
isolatiepla
ten.
foto's PR
onafhankelijke adviseur", advi
seert Dijkstra. Op de vraag waar
om 'zijn' bedrijf gestopt is met
schelpen, antwoordt hij: „Onafhan
kelijk TNO-onderzoek wijst uit
dat polystyreen beter werkt."
Dijkstra merkt dat veel mensen be
zig zijn met de isolatie van hun
vloer. „Met vloerisolatie houd je
open verbindingen met de wo
ning, bijvoorbeeld in de keuken.
Bodemisolatie zorgt voor drogere
lucht in de kruipruimte. Pak het
in ieder geval serieus aan en laat je
goed informeren. Het zou beter
zijn als de diverse aanbieders daar
in zouden samenwerken in plaats
van alleen aan geld te denken."
www.energielabel.nl
www.meermetminder.nl
www.milieucentraal.nl
www.drowa.nl
www.tonzon.nl
www.isoschelp.nl
www.verantwoordisoleren.nl
www.debodemafsluiter.nl
www.kruipruimtes.nl
rjrïi Reageren?
redactie.wonen@wegener.nl
Heermoes is een ware plaag voor
veel tuiniers. Lezeres S. Cool weet
er alles van en vraagt advies hoe ze
dit onkruid, 'dat eruitziet als iets
enorm sterks uit het dinotijdperk',
moet verwijderen. Liefst op een in
telligente, milieuvriendelijke manier,
voegt ze er nog aan toe.
„Heermoes, paardenstaarten, katten
staarten, akkerpest of hoe je het ver
der ook noemen wilt, is het lastig
ste onkruid dat er bestaat", weet
deskundige Romke van de Kaa.
„Zelfs met de zwaarste bestrijdings
middelen is het nauwelijks onder
controle te krijgen. Bij bespuiten
sterven de bovengrondse delen af,
maar de wortels, die wel 1 meter
diep kunnen zitten, blijven in leven.
Er is één troost: heermoes houdt
van weinig vruchtbare grond met
een slechte structuur. Verbeter de
grond, met kalk, humus, compost,
boomschors, lavameel, eierschalen,
of cacaodoppen en de heermoes zal
na verloop van tijd verdwijnen. Con
sequent uittrekken of afschoffelen
versnelt dat verdwijningsproces."
