24
Koelcellen fruittelers nog vol appels
Appels doen het niet best, peer verkoopt goed
FLINKE DIP Export stokt en supermarktketens oppermachtig, maar ook een vleugje optimisme
zaterdag 16 januari 2010
door Harmen van der Werf
Appelliefhebbers hebben
het al gemerkt. Appels
gaan voor een habbe-
krats over de toonbank.
Voor fruittelers valt er dit seizoen
geen droog brood te verdienen. Ze
moeten het vooral van de export
hebben en die ligt grotendeels stil.
Afnemers krijgen lastig bankgaran
ties los.
„We nemen dan niet het risico
een vrachtwagen naar het buiten
land te sturen", geeft fruitteler Her
man Vereecken uit Vogelwaarde
de situatie weer. Hij heeft nog een
flink deel van zijn appeloogst in
de koelcellen liggen. „Dat brengt
ook extra kosten met zich mee. Ie
dereen schuift alles op richting ein
de bewaarseizoen, dat tot in augus
tus loopt. Maar op een gegeven
moment moet je wellicht je verlies
nemen."
Appels gaan ver onder de kostprijs
de deur uit dit seizoen. Volgens
Ad Slabbekoorn van de Nederland
se Fruittelers Organisatie (NFO)
in Zeeland is dat voor een 'hand
vol Zeeuwse fruittelers' de reden
vervroegd de handschoen in de
ring te gooien. In de wetenschap,
aldus Slabbekoorn, dat de appel
teelt in Nederland structueel on
der druk staat. „Duitsland is een
belangrijk exportland, maar daar
zijn de laatste jaren veel appelbo
men geplant. En met Rusland
speelt een ander probleem. Nor
men zijn daar aangepast, onder
meer wat betreft resten van gewas
beschermingsmiddelen op het
fruit. Heel vervelend allemaal,
maar van tijd tot tijd heb je zulke
dingen."
Het zit 'm niet alleen in de beperk
te export dit jaar, stelt Vereecken
uit Vogelwaarde. „De appelprijzen
zijn de laatste twintig jaar nauwe
lijks gestegen, als je een gemiddel
de prijs neemt over al die jaren, ter
wijl loon- en andere kosten zijn
doorgestegen."
Veel extra hoeft er niet eens op
de kiloprijs om fruittelers tege
moet te komen, aldus Vereecken.
„Met vijf eurocent extra per kilo
zijn we al uit de brand. Consumen
ten zullen daar weinig van mer
ken."
NFO-bestuurder Slabbekoorn ge
looft niet dat het daar ooit van
komt. „De inkoopkracht van super
marktketens is zo groot. Je kunt
een prijs krijgen en daarvoor moet
je het doen."
De teelt van clubrassen, nieuwe ap
pelsoorten als Jumani en Kanzi,
kan een uitweg zijn. Een beperkte
groep fruittelers mag zulke clubras
sen telen. „Maar het is altijd de
vraag hoe lang dat goed blijft
gaan", tekent Slabbekoorn aan. Ba
rend de Gendt uit Nieuw Namen,
die 20 jaar voorzitter was van de
Zeeuws-Vlaamse fruittelers, kan
zich niet vinden in de negatieve ge
luiden over de huidige toestand in
de fruitteelt. „Je hebt slechte jaren
en je hebt goede jaren", stelt De
Gendt nuchter vast. „Zo werkt dat
nu eenmaal in het bedrijfsleven,
zeker in de landbouwsector. Je
moet af en toe risico's durven
nemen. Toen wij in de jaren
zestig met de fruitteelt begonnen,
haalde iedereen z'n bomen uit de
grond. In de veertig jaar dat ik in
het fruit heb gewerkt, heb ik wel
vijf keer zo'n slecht jaar als dit
meegemaakt. En het bedrijf be
staat nog steeds en we blijven
doordraaien."
In de koelcel van fruitteler Herman Vereecken liggen nog veel appels te wachten op een koper.
door Piet Kleemans
T e kunt maar beter breed inzet-
I ten als fruitteler en niet alles
I op de appel zetten. Dat is de
overtuiging van fruitteler Gil
les Houtekamer uit Bruinisse. „En
dat doen de meeste telers hier op
Schouwen-Duiveland ook niet. De
meeste hebben er ander fruit bij."
Zelf teelt Houtekamer naast appe
len ook kersen en peren. „Met de
appelen gaat het op dit moment
niet zo best, maar de peer doet het
juist weer goed."
Ook de Schouwse fruittelers zijn
geconfronteerd met de appelmalai-
se: grote voorraden, weinig vraag,
minder export en te groot gegroei
de appelen waar weinig vraag naar
is. En daar bovenop kwam nog
eens forse hagelschade. De fruitte
lers zoeken naarstig naar oplossin
gen. Geert Casteels, fruitteler in
Clinge, is vier jaar geleden begon
nen met het planten van bomen
voor de teelt van Jumani's. „Dat
moet je doen, een stapje op ande
ren voorblijven, door over te stap
pen op innovatieve rassen. Die
hebben een meerwaarde."
Het telen van nieuwe appelsoor
ten om het tij te keren is voor fruit
teler Houtekamer vooralsnog niet
de droomoplossing. „Je kunt niet
zomaar overschakelen. Het kost
een aantal jaren eer je een nieuw
aangeplante soort kunt oogsten."
Collega-fruitteler Gert-Jan Flik-
weert uit Nieuwerkerk kan zich
wel vinden in de woorden van
Houtekamer. „Het kan een optie
zijn, maar je neemt ook een zeker
risico. De bestaande rassen zijn be
kend bij de consument. Aan nieu
we rassen moeten mensen altijd
even wennen."
Het feit dat appelen vaak onder de
marktprijs verkocht moeten wor
den om ze kwijt te raken maakt
voorzichtig. Flikweert: „Dan word
je in ieder geval even voorzichtiger
voor wat betreft investeringen.
Want in magere tijden teer je in
op je eigen vermogen."
