24
Sigaar voor rit naar grenspost Putte
y«D middelburg
ip
/Middelburg
GuMfL
BESTELDIENST
zaterdag 16 januari 2010
W
wmmmmmrnmmammmmmÊmmmmmm
Op 17 mei 1940 werd een groot deel
van Middelburg door oorlogsgeweld
verwoest. De serie Middelburg 1940
en de website www.pzc.nl laten de
vooroorlogse stad herleven.
door Theo Ciele
Zijn baan als chauffeur-
besteller bij Vroom en
Dreesmann bezorgde
zijn Adriaan Louwer
se in de meidagen van
1940 bange uren. Lourus Louwerse
(1927) mocht in zijn jonge jaren
vaak mee als zijn vader spullen
aan huis bracht bij klanten van het
warenhuis. Maar die tiende mei
van 1940 ging zijn vader alleen. De
oorlog was uitgebroken.
De auto én de chauffeur werden
gevorderd door het Nederlandse le
ger. Vader Louwerse werd naar de
haven van Vlissingen gestuurd om
te hulp geschoten Franse troepen
naar het front te brengen. De Fran
sen bliezen uiteindelijk de aftocht
met achterlating van vanalles en
nog wat, waaronder ook hun paar
den.
„Die paarden liepen op de Vogel-
dijk, aan de overkant van het ka
naal. Vroom en Dreesmann kreeg
geen benzine van de Duitsers.
Toen heeft mijn vader één van die
Franse paarden voor de auto ge
spannen. Zittend op het spatbord
kon hij het paard mennen. Het
paard heeft daarna nog een tijdje
in een wei achter ons huis gestaan.
De auto is later door de Duitsers
in beslag genomen. Later is vader
de wagen weer in Limburg gaan
halen."
Lourus woonde met vader, moe
der en zus aan de Dampoortsingel.
Tegenwoordig heet het daar Veer-
sesingel. Zijn ouders hadden het
huis gekocht in 1934. Tot die tijd
was zijn vader als particulier chauf
feur in dienst bij het echtpaar
Blum-de Niet op het landgoed
Duinvliet bij Domburg. Lourus'
grootvader was er jachtopziener.
„We woonden op Duinvliet in een
chauffeurswoning." Het landgoed
was geheel zelfvoorzienend. Er
was zelf een kleine elektriciteits
centrale.
Johann Heinrich Blum overleed in
1929, zijn vrouw Elizabeth vier jaar
later. Het paar had geen kinderen
en er waren ook geen andere op
volgers. Zo kwam er een einde aan
het dienstverband van zijn vader
op Duinvliet. „Mijn vader kreeg
toen gelukkig werk aangeboden
Ie taai. Haai 11 qe&ci&q. (too/df
BEZORGT AUES GRATIS
Advertentie van V D uit 1939 in
de Vlissingsche Courant.
als besteller bij Vroom en Drees
mann in Middelburg. Het was mid
den in de crisistijd, dus dat aanbod
nam hij met beide handen aan."
Het gezin Louwerse verhuisde
eerst naar de Dwarsstraat, maar al
snel werd het huis aan de Dam
poortsingel betrokken. Lourus
ging naar school J aan de Neder-
straat. „Het was vlakbij. Ik hoefde
de Veersebrug maar over te steken.
Het was een hele goede school.
Ook veel vooraanstaande Middel
burgers stuurden hun kinderen er
naar toe. Zelf herinner ik me voor
al één onderwijzer: meester Bol.
Die was helemaal weg van de Gou
den Eeuw en kon er prachtig over
vertellen."
Voor boodschappen hoefde moe
der Louwerse niet ver te zoeken.
In de Nederstraat zaten kruidenier
Buijs en slagerij Van Stee, op de
hoek van de Rotterdamsekaai was
de bakker. Lourus herinnert zich
ook nog het groentewinkeltje van
Jongepier, de rijwielhandel van Pet
iet en het café van Pietje de Ko
ning, 'al kwamen wij daar nooit'.
Op woensdagmiddagen ging Lou
rus soms met zijn vader mee om
de bestellingen op Walcheren
rond te brengen. „In de zomer was
het erg druk. We bezorgden alles.
Van het kleinste pakje tot comple
te bedden voor hotels."
„Vroom en Dreesmann was erg ge
richt op uitbreiding van de winkel
aan de Lange Delft. Het was een
zware concurrent van alle andere
zaken en die keken toch wel met
een scheef oog naar het waren
huis. Zo had Vroom en Drees
mann zijn oog laten vallen op de
buurman, het winkeltje van
Roovers. Maar wat Vroom ook pro
beerde, hij weigerde te verkopen."
De oude heer Vroom woonde aan
de Dam op nummer 57. Hij vroeg
Adriaan Louwerse steeds vaker als
particulier chauffeur.
„Vroom liet zich dan van de Lange
Delft naar de Dam rijden. Op zon
dag reed vader met Vroom naar de
rooms-katholieke kerk in Dom
burg en één keer per jaar reden we
met de Plymouth naar de douane
post in Putte. Daar moest dan een
of andere douaneformaliteit wor
den afgehandeld. Wat dat precies
was, weet ik niet. Ik was toen pas
een jaar of tien, elf Voor al het
werk als particulier chauffeur
kreeg vader dan een sigaar. Zo
ging dat."
De oorlog kwam het gezin Louwer
se ongeschonden door. Al scheelde
het soms niet veel. Honderd meter
verderop viel op de Veersesingel
een bom op het huis van de fami
lie Vermeulen. Daar was toen ook
een Vlissings gezin ondergebracht.
Na de inundatie van Walcheren in
1944 woonde het gezin Louwerse
een tijdje bij de familie Vroom in.
„Iedereen was verplicht om eva
cués op te nemen. Vroom heeft
toen maar mensen in huis geno
men die hij kende."
Lourus Louwerse ging na de lagere
school naar de Handelsschool op
de Dam. Zijn werkzame leven
heeft hij grotendeels doorgebracht
op het parket van de rechtbank
aan het Hofplein.
Reacties op deze rubriek zijn wel
kom via het e-mailadres middel-
burg1940@pzc.nl of per post, Redac
tie PZC, postbus 91, 4331 AB Middel
burg ovv Middelburg 1940
Q Bij het maken van deze rubriek ma
ken wij dankbaar gebruik va de archie
ven van het Zeeuwse Archief en de
Zeeuwse Bibliotheek. Bent u zelf op
zoek naar een oude foto's of ander
historisch materiaal:
-www.zeeuwsarchief.nl,
- www.zeeuwsebibliotheek.nl
- www.geschiedeniszeeland.nl
- www.vergetenbombardementmid-
delburg.nl
Adriaan Louwerse, zittend op het spatbord van zijn bestelwagen, met het Franse paard.
foto's collectie Lourus Louwerse
Franse militairen in Vlissingen. De bestelwagen van Vroom en Dreesmann brengt hen naar het front.
