Sneeuw!
Spelen in de sneeuw doe
je lekker met je handen
en uit je blote hoofd
i
1
-1
vrijdag 15 januari 2010
32
Roep 's morgens dat het
heeft gesneeuwd en kin
deren staan naast hun
bed. Sneeuw werkt als
een magneet op kinderen van alle
leeftijden. Door het aanraken en
spelen met natuurlijk elementen,
voelen ze zich verbonden met de
aarde. Alle zintuigen worden ge
prikkeld, hun hele ontwikkeling
maakt een sprong voorwaarts.
Ze horen de sneeuw onder hun
voeten knerpen, ze horen ook dat
veel geluiden, zoals auto's, zach
ter klinken. Ze voelen dat sneeuw
koud is en dat het aan elkaar blijft
plakken als je een bal wilt maken.
Ze zien dat sneeuw wit is en net
als regen uit de lucht komt vallen.
Als ze een hapje proeven,-blijkt
sneeuw naar water te smaken.
Zo veel prikkels die via alle zintui
gen binnenkomen, blijf dan maar
eens stil zitten. Een gezond en le
venslustig kind zal de aanblik van
een dik pak sneeuw niet kunnen
weerstaan. Hij zal door de
sneeuw rollen en ermee gaan
gooien en kneden. Om daarna
heel tevreden met zijn sneeuw-
laarzen de pasgedweilde kamer
vloer te betreden, op zoek naar
iets te eten. Wij ouders zien het
soms met lede ogen aan. Toch is
het verstandig op die momenten
een oogje dicht te knijpen en niet
te veel over vieze natte kleren te
klagen. Spelen met sneeuw kan,
meer dan welk speelgoed, de ont
wikkeling van een kind verrijken.
De motorische ontwikkeling
wordt gestimuleerd door het hol
len, rollen, glijden, graven, bou
wen en gooien. Maar ook het ge
voelsleven krijgt een duw in de
goede richting. Door het aanra
ken van de koude sneeuw, door
het nieuwe gevoel onder de voe
ten. En ook het gevoel van trots
op de mooie sneeuwpop die het
heeft gebouwd. Laten we ook.de
taalontwikkeling niet vergeten.
De sneeuw brengt, vooral voor de
kleintjes, nieuwe woorden in hun
vocabulaire. Slee, sneeuwpop,
glad, sneeuwballengevecht. Woor
den die niet ter sprake komen of
illustratie Eliane Duvekot
betekenisloos zouden blijven als
het nooit zou sneeuwen. De
klank- en spraakontwikkeling
wordt geprikkeld door het kner
pende geluid van voetstappen,
maar ook door het geruisloos
neerdwarrelen van de sneeuw
vlokken. Uiteraard mag in dit rij
tje de sociale ontwikkeling niet
ontbreken. De kinderen komen
op straat andere kinderen tegen.
Ze bouwen samen een grote
sneeuwpop of bekogelen elkaar.
Kinderen die spontaan samen spe
len, merken dat er gedragsregels
zijn binnen het spel. Dat ze met el
kaar rekening moeten houden.
Dat je geen bouwwerken van een
ander kind stuk mag maken.
Het contact met de ouders kan
verstevigd worden door sleetje rij
den of samen iets moois bouwen.
De verstandelijke ontwikkeling
wordt door het spelen in de
sneeuw eveneens bevorderd. Het
kind ziet voetstappen in de
sneeuw. Dat is interessant, waar
gaan die heen? Er zijn grote voe
ten en kleine voeten en allerlei
verschillende profielen. Tussen
de mensenvoeten ziet het kind
kleine afdrukken van honden- of
kattenpootjes.
Als ze een beetje sneeuw op hun
warme hand leggen, wordt het
weer water. Ze leren begrijpen
dat sneeuw bij de winter hoort,
dat het jaar seizoenen kent met ei
gen kenmerken.
Last but not least werkt sneeuw be
zielend in de ontwikkeling van
de fantasie, de creativiteit en de
expressie. Er zijn geen hulpstuk
ken of speelgoed nodig, spelen in
de sneeuw doe je lekker met je
handen en uit je blote hoofd.
Sneeuwpoppen in alle soorten en
maten verrijzen in de tuinen en
de parken. Ze worden al dan niet
versierd met mutsen, sjaals en ze
krijgen een winterwortel als
neus. Met vereende krachten wor
den sneeuwvestingen gebouwd,
waarachter weggedoken kan wor
den bij een sneeuwballengevecht.
Hele iglo's en andere prachtige
kunstwerken ontspruiten uit de
tomeloze fantasie.
De positieve ervaringen met hun
leefomgeving verrijken het levens
gevoel van kinderen. Maar
sneeuw biedt ook een mooie gele
genheid voor ouders om het kind
in zichzelf te laten spreken. Het
werk blijft wel liggen. De sneeuw
niet.
Hulp voor
een kind
in de rouw
door Ingrid Beckers
Illustratie Karin Cremers
Daan Westerink was 14
jaar toen ze van een
vrolijk, onbevangen
kind veranderde in een
bezorgd en boos kind. Haar moe
der had kanker en het was te laat
voor een behandeling. „Alleen
dankzij de liefde van mijn vader
en broer kwam ik niet in de jeugd
zorg terecht", zegt Westerink nu.
Maar de dood van haar moeder te
kende haar leven. Ze ging journa
listiek studeren en ontpopte zich
als publicist en rouwdeskundige.
Deze maand (januari) verschijnt
haar tweede boek Verder zonder
jou, jongeren over de dood van ie
mand die ze lief is. Daarin vertellen
28 jongeren hoe zij verder gingen
na het overlijden van een gezins
lid.
Hartverscheurende verhalen zitten
ertussen. Zoals dat van Linda die
als 7-jarig meisje haar moeder aan
kanker verliest. Twee jaar later
pleegt haar vader ook nog eens
zelfmoord. Toch is Verder zonder
jou niet bedoeld als tranentrekker.
Integendeel. Westerink wil met
haar boek juist laten zien hoe de
meeste kinderen na de dood van
vader, moeder, zus of broer weer
opkrabbelen. Ook geven jongeren
tips aan ouders, familieleden,
vrienden en leerkrachten over hoe
ze kinderen na de dood van een
dierbare kunnen steunen. Zo advi
seert Linda: „Blijf praten over de
overleden ouders. Het is fijn als er
mooie verhalen verteld worden."
Eva vond het na de dood van haar
moeder fijn als mensen gewoon
vroegen naar haar behoeften. „Ap-
Kletsen met kinderen gaat
makkelijk met het Kletsboek
Je kind aan de praat krijgen, gaat
spelenderwijs met het Kletsboek.
Het staat vol vragen en testjes die
je als ouder of verzorger van klei
ne kinderen samen invult. Wat is
de stomste film die je kent? Zou
je voor 1000 euro 10 konijnenkeu
tels opeten? Michal Janssen, moe
der van twee kinderen, maakte
een grappig en aanstekelijk boek.
Michal Janssen - Kletsboek,
12,95 euro, www.kletsboek.nl
Als kind hoor je je moeder,
vader, zus of broer niet te
verliezen. Toch krijgt één
op de tien kinderen in Ne
derland te maken met de
dood van een gezinslid.
Hoe verwerkt een kind zo'n
zwaar verlies? En wat kun
nen familie en vrienden
doen om te helpen?
peltaart, de bioscoop of misschien
wat praten?"
Algemene gedragsregels vallen niet
af te leiden uit de tips die de jonge
ren geven. Uit de verhalen blijkt
eerder hoe divers kinderen met
rouw omgaan. Sommigen houden
hun verdriet liever voor zichzelf,
bijvoorbeeld om andermans gevoe-
Dat ik niet altijd huil, betekent niet
dat ik geen verdriet heb.
Het is fijn als er mooie verhalen
verteld worden over vroeger.
Laat zien dat je er voor me bent,
niet alleen op verjaardagen.
Doe ook leuke dingen met me, we
hoeven niet altijd te praten.
Vergis je niet in hoe lang rouw
duurt.
lens te sparen. Anderen vinden
het juist fijn als mensen naar hun
gevoelens vragen zodat ze erover
kunnen praten. Er zijn wel enkele
grote gemene delers. „Alle jonge
ren waarderen het als familie en
vrienden er gewoon voor hen
zijn", weet Westerink. „En dan
hoeft er zeker niet altijd gepraat te
worden. Het is voor kinderen juist
belangrijk om ook plezier te blij
ven maken. Dat wil niet zeggen
dat ze niet verdrietig zijn."
Je zou misschien niet denken dat
het gebeurt, maar het ergste wat
de omgeving kan doen, is wegblij
ven.
Vandaar de tip van Manon die
haar vader verloor: 'Zeg niet 'ik
ben er voor je' als je dat niet kunt'.
„Soms durven mensen niet te ko
men. Vaak is er gedoe in de fami
lie", weet schrijfster Westerink,
ook uit eigen ervaring. „Mijn groot
ouders verweten mijn vader dat
hij niet sneller in de gaten had dat
moeder ziek was. De ingehouden
woede hierover leidde uiteindelijk
tot een breuk. Daar had ik als kind
enorme moeite mee."
In Nederland krijgt 9 a 10 procent
van de kinderen en jongeren tot
20 jaar te maken met de dood van
een gezinslid. Dat cijfer baseert kli
nisch psycholoog Mariken Spuij,
verbonden aan de Universiteit van
Utrecht, op buitenlands onder
zoek. De wetenschap over rouw
bij jongeren staat volgens de psy
choloog nog in de kinderschoe
nen. „Wat we weten is dat het
rouwproces bij kinderen niet veel
anders verloopt dan bij volwasse
nen. Net als volwassenen komen
kinderen voor een aantal rouw-
taken te staan. Ze moeten de reali-
Medicijnen zijn alleen nuttig
bij ernstige depressie
Het behandelen van een depressie
met medicijnen (antidepressiva)
heeft alleen zin als er sprake is
van een ernstige depressie. Bij
lichte of matige depressie is het ef
fect van de antidepressiva niet
veel beter dan dat van een neppil
(placebo). Dit concludeert J. Four-
nier in het tijdschrift Jama na ana
lyse van alle bestaande studies
sinds 1980 over antidepressiva.
http://jama.ama-assn.org
'Mozart' stimuleert groei bij
te vroeg geboren baby's
Als te vroeg geboren baby's een
half uurtje per dag muziek van
Mozart horen, worden ze rustiger
waardoor ze ongeveer 10 procent
minder energie besteden aan be-
vyegingen. Die energie kunnen zij
in hun groei stoppen. Dit consta
teert R. Lubetsky in het vakblad
Pediatrics, op grond van onder
zoek bij twintig te vroeg geboren
baby's.
http://pediatrics.aappublications.org
