81 familie
vindt uitdaging fijn
Beatrix heeft tweemaal ongelijk
maandag 11 januari 2010
Een paar jaar heb ik een
website gesponsord die
bedoeld was om mensen
met psychische proble
men met elkaar in contact te
brengen en, als een soort lotgeno
ten, te helpen. Bijvoorbeeld door
via de site te corresponderen, el
kaar van advies te dienen of zelfs
als buddy beschikbaar te zijn als
paniek of depressie toesloeg.
Het was steevast tot diep in de
nacht een drukte van belang op
de site. Op het hoogtepunt kwa
men er in sommige maanden vele
duizenden bezoekers. Tweemaal
hebben vaste bezoekers van de si
te een landelijke bijeenkomst ge
organiseerd, waar ze elkaar per
soonlijk ontmoetten, verdere con
tacten legden en soms zelfs rela
ties aanknoopten. Ik heb met
meerdere stellen die uit deze
groep zijn ontstaan, contact ge
had en van sommige hoor ik nog
wel eens iets. Van hen begrijp ik
dat de site van grote betekenis is
geweest voor hun levensgeluk.
Dat weet ik ook van een aantal re
gelmatige bezoekers. De site was
als het ware hun gemeenschap,
waar ze bij nacht en ontij terecht
konden. Ze konden er anoniem
blijven als ze dat wilden, terwijl
ze toch heel persoonlijk met ande
ren konden zijn. Waar ze vaak be
gonnen als iemand die voor zich
zelf steun en erkenning zocht.
Maar na enige tijd waren ze in
staat om zelf steun en erkenning
te geven.
Ik heb dikwijls met bewondering
gevolgd hoe iemand die in wan
hoop de site opkwam en min of
meer radeloos een kwellend pro
bleem voorlegde, vrijwel onmid
dellijk bemoediging, steun, advies
en zelfs begeleiding aangereikt
kreeg. 'Als je morgen rond deze
tijd weer op de site bent, praten
we verder, oke?' Een tijd lang
dacht ik dat degenen die met hun
problemen op de site kwamen,
dat deden omdat ze eenzaam of
sociaal geïsoleerd waren. Omdat
ze niet naar hulpverleners van
vlees en bloed durfden, of omdat
ze simpelweg geen moedige men
sen waren en zich verscholen ach
ter anonimiteit. Maar dat bleek bij
velen'absoluut niet te kloppen.
Hoewel ze op de site inderdaad
vaak anoniem wilden blijven, ble
ken ze wel degelijk ook in hun da
gelijks leven actief naar oplossin
gen voor hun problemen te zoe
ken. Ze raadpleegden daarbij ande
re mensen, vaak ook hulpverle
ners. De site was een extra kanaal
dat ze aanboorden en niet per se
een uiting van 'sociale armoede'.
Via de site, aan de hand van advie
zen van mede-internetgebruikers,
kwamen ze niet zelden weer te
recht bij andere 'echte' mensen,
inclusief hulpverleners.
De opvatting dat wie veel op inter
net zit en daar met anderen com
municeert, dat doorgaans doet
om een leegte elders in zijn of
haar leven te compenseren, blijkt
sowieso niet te kloppen. Internet
gebruikers, toont onderzoek aan,
hebben doorgaans niet minder
contact met vrienden en familie
dan niet-gebruikers. Ze zijn ook
niet eenzamer, depressiever of so
ciaal geïsoleerder. Ze verschillen
wel van niet-gebruikers doordat
ze minder televisie kijken. Wat lo
gisch is, want het is 's avonds het
een of het ander.
Koningin Beatrix had daarom in
minstens twee opzichten zwaar
ongelijk toen ze in haar kersttoe
spraak van 2009 beweerde dat
door 'virtuele' ontmoetingen, zo
als ze dat noemde, ontmoetingen
via internet dus, de afstand tus
sen mensen alleen maar vergroot
wordt en gemeenschapszin af
neemt. En dat mensen zich via in
ternet terugtrekken achter een
muur van anonimiteit en vandaar
vooral onbeschaafd communice
ren.
Dat laatste gebeurt natuurlijk ook.
Maar dat neemt niet weg dat inter
net een uiterst belangrijke sociaal
verbindende functie kan hebben
en die vaak ook heeft. Dat kan
van televisie niet gezegd worden.
Maar juist dat zei koningin Bea
trix niet. Logisch, want haar toe
spraak werd via de televisie uitge
zonden.
Kinderbrein
Het kinderbrein is gebaat bij uitdaging. Door alledaagse situaties te gebrui
ken om kinderenhersenen extra te prikkelen, groeit het brein. Een inves
tering waar kinderen hun leven lang plezier van hebben.
door Moniek Hüsken illustratie Helen van Vliet
Mensen met macht vinden
dat ze meer mogen
Macht maakt niet alleen corrupt,
zoals het spreekwoord zegt, maar
ook hypocriet. Bij mensen in een
machtige positie bestaat een grote
re kloof tussen het gedrag dat zij
van anderen verwachten en het
gedrag dat zij zelf vertonen dan
bij mensen zonder macht. Dit con
cludeert J. Lammers (Universiteit
Tilburg) in het vakblad Psycholo
gical Science.
www.wiley.com
Voldoende slaap vermindert
kans op depressie bij tieners
Tieners die dagelijks pas na mid
dernacht gaan slapen, lopen 25
procent meer kans een depressie
te ontwikkelen dan tieners die
om ongeveer 22 uur onder de wol
liggen. Onder tieners die dagelijks
minder dan 5 uur slapen, komen
depressies zelfs 70 procent vaker
voor. Aldus J. Gangwitsch in het
vakblad Sleep op grond van gege
vens van ruim 15.000 tieners.
www.journalsleep.org
Belichting is van belang voor
de smaak van witte wijn
Een witte wijn zo lekker mogelijk
laten smaken? Zorg dan voor rood
of blauw omgevingslicht. Dan
smaakt witte wijn een stuk beter
dan bij een witte of groene belich
ting, constateert D. Oberfeld in
het Journal of Sensory Studies op
grond van onderzoek waarbij
proefpersonen een witte wijn on
der verschillende soorten licht
moesten beoordelen.
www3.interscience.wNey.com
Muziek op maat helpt tegen
hinderlijke oorsuizingen
Mensen die last hebben van oor-
suizen (tinnitus, het voortdurend
horen van een piepend of fluiten
geluid) kunnen baat hebben bij
speciale muziektherapie. Hierbij
luisteren zij regelmatig naar hun
favoriete muziek waaruit precies
die toonhoogtes zijn verwijderd
die overeenkomen met de toon
hoogte van het fluitende geluid
dat zij voortdurend horen.
www.pnas.org
Opnieuw een relatie
beginnen met je ex, kan dat?
Verliefd, verloofd, getrouwd, ge
scheiden... En dan weer samen op
nieuw beginnen. Soms moet je el
kaar loslaten om te ontdekken dat
een relatie toch heel bijzonder is.
Deze krant is op zoek naar stellen
bij wie huwelijk of samenwonen
spaak liepen, maar die toch weer
bij elkaar zijn. Reacties graag naar
gezondheid@wegener.nl, met ver
melding van uw naam, adresgege
vens en woonplaats.
Cohen de Lara buiten kijf. „Als een kind
ter wereld komt, zijn de hersenen nog niet
klaar. Dat wisten we al, maar dankzij de
komst van de MRI-scan kunnen we zien
wat er in de hersenen gebeurt. De herse
nen ontwikkelen zich tot ongeveer het
20ste levensjaar onder invloed van de om
geving. Dit wordt ook wel een proces van
pruning (snoeien) en expansion (uitbrei
den) genoemd. Bij pruning worden bepaal
de gebieden uitgedoofd, bij expansion juist
uitgebreid. Dat laatste gebeurt vooral als je
kinderen uitdaagt met leuke problemen.
Als ze echt hun best moeten doen, ontwik
kelen de hersenen zich. Als je de hersenen
tijdens zo'n proces screent, zie je bepaalde
gebieden oplichten."
Om de hersenontwikkeling optimaal te sti
muleren, is het belangrijk de verschillende
omgevingen waarin een kind zich bevindt
enigszins op elkaar af te stemmen. Voor
een klein kind zijn dat vooral thuis en
school of opvang. In het boek beschrijft Co-
hen de Lara de aanpak bij de kinderopvang
en op school. Begeleiders en leraren zijn ge
traind om kinderen nieuwsgierig te maken
en uit te dagen. Maar thuis kunnen ouders
dat ook. Al is het volgens Cohen De Lara
beslist niet de bedoeling dat ouders 'school
tje gaan spelen'. Ze moeten eerder een
soort bewustzijn ontwikkelen voor alle
daagse situaties die zich prima lenen voor
uitdaging. „Het moet vooral leuk zijn. Mijn
boek is bedoeld om ouders te inspireren ac
tiviteiten in en om het huis op ongedwon
gen wijze uit te buiten voor de ontwikke
ling van het kind."
Ouders hoeven geen situaties te creëren, ze
doen zich vanzelf voor. „Voorlezen bijvoor
beeld kun je van passief ook actief maken,
door aan kinderen te vragen hoe zij den-
Is het om kleine kinderen gaat, is
er in de media veel aandacht
voor pathologische verschijnse
len. Bladen staan vol met verha
len over adhd, autisme en bedplassen.
Soms lijkt het alsof het krijgen en opvoe
den van kinderen helemaal niet leuk is.
„Terwijl er in verreweg de meeste gevallen
juist helemaal geen problemen zijn", zegt
ontwikkelingspsycholoog Hans Cohen de
Lara. „Ik kom vaak met kinderen in aanra
king op kinderdagverblijven en in speelza
len. Het valt me altijd weer op wat voor ta
lenten de kinderen allemaal laten zien. Ik
word er altijd vrolijk van."
Cohen de Lara heeft zelf drie volwassen
kinderen en runt een bureau voor advies
en begeleiding. Na een lange carrière in de
ontwikkelingspsychologie, begon hij hier
mee op zijn 61e. „Ik had nog geen zin te
stoppen met werken."
Zijn spectrum is breed. Hij traint leerkrach
ten en begeleiders van jonge kinderen,
geeft: advies in binnen- en buitenland, doet
onderzoek en ontwikkelt leerprogramma's.
Op verzoek van Sardes, een adviesorganisa
tie op het gebied van onderwijs en welzijn,
schreef hij het boek Keien van Kin
deren! In het boek staan alledaagse
situaties beschreven, die ouders
van jonge kinderen kunnen gebrui
ken om hun kinderen uit te dagen
op verschillende gebieden: den
ken, taalontwikkeling, artistiek,
persoonlijkheid en sportief Wie
het leest, ontdekt dat het niet
moeilijk hoeft te zijn je kind
een beetje extra stimulans te ge
ven. Mits je alert bent op leuke
situaties die zich voordoen.
Dat het ook nuttig is, staat volgens
