zeeland 123
Sint Jansteen gaat onverdroten door
Palingvangverbod voor
alle visclubs in najaar
Gregoriuskoor is een
hechte vriendenclub
Raadslid heeft geen vertrouwen
meer in klachtencommissie politie
Nieuwe stichting
zet zich in voor
Cadzandse dracht
donderdag 31 december 2009
Nog steeds verzorgt het koor de gezangen tijdens de eredienst in Sint
Jansteen, maar tegenwoordig niet meer in een wekelijkse frequentie.
Het Gregoriuskoor zweert bij het Latijn. 'Dat gaat zelfs zo ver, dat we
V
nooit samen met het dameskoor willen zingen.'
Paul Prince
door Harold de Puysseleijr
De gemiddelde leeftijd
van de koorleden ligt
rond de zeventig jaar.
De afgelopen tien jaar
verloor het koor vier leden door
overlijden of om gezondheidsrede
nen. Slechts twee nieuwe leden le
den sloten zich in die periode aan
bij het Sint Gregoriuskoor in Sint
Jansteen. „We doen de nodige
moeite om aanwas te krijgen,
maar de animo om koorlid te wor
den is de laatste tijd erg afgeno
men. Weinig mensen tonen inte
resse in het Gregoriaans. Daar
naast is enige zangervaring zeer
aan te bevelen, want Gregoriaanse
zang is totaal anders dan profane
zang", legt penningmeester Paul
Prince uit.
Niettemin vierde het mannenkoor
uit Sint Jansteen dit jaar het 65-ja-
rig jubileum en gaan de vijftien
zangers die het koor nog telt on
der leiding van dirigent Martin
Polspoel onverdroten door met de
beoefening van hun passie; de Gre
goriaanse kerkgezangen. „Ie moet
toch minimaal met tien mannen
zijn om een fatsoenlijke mis te
kunnen zingen. Zolang we dat aan
tal halen, blijft het koor zeker be
staan."
Het Gregoriuskoor werd op 24 fe
bruari 1944 opgericht door toen
malig onderwijzer aan de katholie
ke lagere school in het dorp, Wim
Bartz.
„Er bestond toen weliswaar al een
kerkkoor, maar Bartz richtte er
nog een'op. Kennelijk tot groot on
genoegen van het andere koor,
want kort na de oprichting op 11
juni 1944 ontstond het zogenaam
de processieconflict", vertelt Prin
ce.
„De twee koren zongen tijdens de
processie ieder hun eigen repertoi-
Nog steeds verzorgt het
koor de gezangen tijdens
de eredienst in Sint Jan
steen, alleen gebeurt dat tegen
woordig niet meer in een wekelijk
se frequentie. Het Sint Gregorius
koor zingt elke eerste zaterdag van
de maand.
Dat het koor minder diensten op
luistert, heeft overigens een twee
de oorzaak. Na het Tweede Vati
caans Concilie (1962) deed het ge
bruik van de volkstaal definitief
zijn intrede in de rooms-katholie-
ke kerk. Het Nederlands eiste zo
naast het vertrouwde Latijn zijn
plek op in de eredienst. Tal van
Na het zogeheten processieconflict in 1944 gooide
één van de twee koren het bijltje erbij neer.
re. Het 'oude' koor vond dat een
vorm van rebellie en gooide het
bijltje erbij neer. Bartz is toen met
zijn koor van 32 leden doorgegaan
en verzorgde wekelijks diensten in
de parochiekerk. In de beginperio
de werd er eenstemmig gezongen,
dat was eigenlijk gebruikelijk,
maar de dirigent introduceerde na
verloop van tijd de meerstemmige
zang."
dichters en componisten zorgden
voor een ware lawine van eigen
tijdse liederen in de landstaal,
waardoor het vele eeuwen oude
Gregoriaans een beetje naar de ach
tergrond verdween.
Die Nederlandse liederen worden
in de kerk in Sint lansteen sinds
jaar en dag vertolkt door het da
meskoor. Het Gregoriuskoor
zweert echter bij het Latijn. „Dat
gaat zelfs zo ver, dat we nooit sa
men met het dameskoor willen
zingen. Gregoriaans is ook bijna
niet te combineren met Neder
landstalige zang. Het enige Neder
landse lied dat wij zingen is 'Gilde-
broeders maakt plezieren'. Dat is
ons lijflied, dat we traditiegetrouw
zingen op de jaarlijkse teeravond,
voordat we gaan eten."
De oervorm van het Gregoriaans
stamt uit de Joodse synagoge en
bereikte langs verschillende wegen
Rome, waar de door de christenen
mee- en overgenomen gezangen
in het Latijn werden omgezet.
Paus Gregorius I de Grote
(590-604) zou als eerste enige orde
ning in de kerkzang aangebracht
hebben en daarmee is de bena
ming 'Gregoriaans' verklaard.
Het Gregoriuskoor in Sint Jan
steen is volgens Prince nog één
van de weinige 'aan de kerk' ge
bonden Gregoriaanse koren in
Zeeuws-Vlaanderen. „Uit principe
gaan we, een enkele uitzondering
daargelaten, niet elders zingen. We
willen absoluut geen andere koren
uit kerken verdrijven. Alleen in ge
val van nood wordt wel eens een
beroep op ons gedaan om een an
der koor te vervangen."
foto's Peter Nicolai
Het Sint Gregoriuskoor uit
Sint Jansteen bouwde in
de loop van haar 65-jarig
bestaan een aardige reputatie op.
Zo leverde de groep onder meer
een bijdrage aan vijftig missen op
de KRO Radio.
Andere markante momenten in
de geschiedenis van het koor zijn
optredens in het Concertgebouw
in Den Haag, Diligentia in Den
Haag en het Ierse Cork.
„Als je Gregoriaans zingt, stijg je
een moment boven jezelf uit. Ie
bent even de materialistische we
reld kwijt. Je komt tot rust. Het is
gewoon bijzonder." Zo verklaarde
George Pollet tien jaar geleden zijn
passie voor de Gregoriaanse zang.
De 81-jarige Pollet is die passie
nog steeds niet kwijt en mag zich
met de oorkonde van 65 jaar koor
zanger op zak het meest ervaren
lid van het Sint Gregoriuskoor noe-
men.
George Pollet maakte in die perio
de een handvol dirigenten mee:
oprichter Wim Bartz, René Smet,
Anton de Waal en tenslotte Mar
tin Polspoel, die inmiddels alweer
33 jaar het Steense mannenkoor
leidt.
Het koor is een hechte club. Elk
jaar vieren de koorzangers in ge
meenschapscentrum De Warande
in het dorp het Ceciliafeest. Dat
feest, waar ook de spelden aan de
jubilarissen van dat jaar worden
uitgedeeld, is een typische man-
nenaangelegenheid.
De koorleden zingen er hun lijf
lied, nuttigen een een maaltijd en
daarna leggen ze biljartje of spelen
een spelletje kaart.
Dirigent Martin Polspoel (links) en oudste koorlid, George Pollet, leggen
een biljartje op de teerdag van het Steense mannenkoor.
terneuzen - Het Terneuzense
raadslid Cees Freeke (LCF) over
weegt klachten over de politie
voortaan rechtstreeks voor te leg
gen aan de Nationale Ombuds
man en niet meer aan de klachten
commissie van de politie zelf. Hij
heeft geen vertrouwen meer in de
commissie, omdat die 'waarheids
vinding niet hoog in het vaandel
heeft staan'. Het raadslid had als
een soort lokale ombudsman na
mens Terneuzenaren klachten in
gediend tegen de politie. Volgens
Freeke staan er in alle drie de rap
porten van de politiecommissie
'permanente onwaarheden'.
Zo werd gerapporteerd dat een
agent niet bij een aanhouding aan
wezig was, terwijl dit wel het ge
val was. In een tweede geval gaat
het om door de politie niet ge
maakte foto's, of die wel gemaakt
zijn, maar zijn kwijtgeraakt. De
voorzitter van de klachtencommis
sie gaf volgens Freeke de zaken ver
keerd weer. Hij diende daarop een
klacht in bij de korpsbeheerder,
die de klacht weer doorgaf aan de
de voorzitter van de klachtencom
missie.
Freeke vindt dat niet kunnen. „De
Keuringsdienst van Waren vraagt
toch ook niet aan een slager om
een door hem gemaakte, bedor
ven worst te beoordelen." Naar
aanleiding van een derde klacht is
volgens Freeke door de commissie
foutief bericht dat een betrokken
agente op de zitting ontkende dat
ze de verdachte allerlei onvriende
lijks had toegevoegd.
terneuzen - Sportvissers van hen
gelsportverenigingen die niet zijn
aangesloten bij Sportvisserij Neder
land (SVN) mogen in 2010 niet
meer op paling vissen in de maan
den september, oktober en novem
ber.
In Zeeuws-Vlaanderen gaat het on
der meer om de visclubs van
Hoek, Clinge en Zaamslag. Al eer
der stelde de SVN op eigen initia
tief een paling(meeneem)verbod
voor leden van de aangeloten
clubs in voor het hele jaar.
Minister Gerda Verburg van Land
bouw heeft de maatregel voor de
niet-SVN-clubs in de wet veran
kerd en laten toepassen op heel vis
send Nederland. Daardoor is niet
alleen de beroepsvisserij de dupe,
maar ook de sportvisser.
„In Nederland is maar eer klein
aantal verenigingen niet bij ons
aangesloten", zegt Robert de Wilt
van Sportvisserij Nederland. Hij is
blij dat ook voor die clubs de pa
lingvangst een periode verboden
wordt. „Meer dan vijftig procent
van de palingvangsten wordt juist
in de maanden september, okto
ber en november gedaan. In die
tijd vindt de palingtrek plaats. Ge
slachtsrijpe palingen zwemmen
dan richting de Sargassozee voor
Mexico om voor het nageslacht te
zorgen."
ZUIDZANDE - Een aantal West-
Zeeuws-Vlamingen richt volgende
week de Stichting tot Behoud van
de Cadzandse Dracht op. De
groep wil (het ontstaan van) de
Cadzandse klederdracht bekender
maken en zo bijdragen aan het be
houd ervan.
Dat doet ze onder meer door het
beheer van een collectie, het archi
veren van informatie, het geven
van lezingen en cursussen en voor
lichting.
Het eerste bestuur bestaat uit Jen
ny Rosendaal, Anneke de
Keuninck en Levina Flikweert.
Ook Herman Speijer en Bert van
Gelder zijn betrokken bij de op
richting.