Gezeur aan de
schooldeur
spectrum 8
Volgens leraren zijn kinderen soms monsters, volgens ouders heilige boontjes. Aan de deur van het
schoollokaal wordt menig strijd gestreden. Zeuren ouders te veel of communiceren scholen slecht?
Zaterdag 19 december 2009
door Mayke Calis en Annemieke Kooper illustratie Frank Muntjewerf
spectrum@wegener.nl
soms hun eigen problemen op hun kinde
ren. Daarom zijn ze soms zo volhardend."
David Kranenburg, directeur van basis
school Caleidoscoop in Almere, vindt dat
scholen ook zelfkritisch moeten zijn. „Ze
praten over wiskundig rekenen, interactief
voorlezen. Geen ouder weet dan nog waar
het over gaat. We zetten van alles in de eta
lage, behalve het onderwijs zelf" Kranen
burg is ook projectleider Actief Ouder
schap, een initiatief dat ouders meer wil be
trekken bij onderwijs. „Ouders worden am
per betrokken bij het onderwijs. Sommi
gen denken dan: 'wat doen jullie voor ach
terlijks. Leer ze liever een staartdeling'."
Ouders en leraren moeten samen optrek
ken, dan houdt het gezeur ook eerder op,
denkt Kranenburg. Scholen vinden het
vaak eng ouders erbij te betrekken, weet
hij. „Ze denken dat een ouder een op
dracht anders uitlegt dan zij en dat het
kind dan in de war raakt. Gek, als je weet
dat een kind meer thuis is dan op school.
Als school heb je dus maar weinig invloed
op het leerproces van een leerling."
Toch herkent Kranenburg dat sommige
ouders onredelijk zijn. „Ouders moeten al
tijd een drempel over als ik ze iets 'verve
lends' over hun kind vertel. Vaak ontken
nen ze eerst, vooral leerproblemen."
Uit onderzoek blijkt dat het klagen van
ouders vaak terecht is, zegt onderwijskun
dige Frederik Smit van het Expertisecen
trum Ouders School en Buurt, opgericht
door onderzoeksbureau ITS en verbonden
aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Een half jaar geleden is het Expertisecen
trum opgericht om in kaart te brengen
hoe ouders, scholen en opvang met elkaar
omgaan. Veel scholen communiceren
slecht met ouders,'stelt. Smit. Verwachtin
gen zijn niet goed op elkaar afgestemd. Als
kinderen op school worden aangemeld,
moeten scholen volgens Smit uitgebreider
de tijd nemen om de wederzijdse verwach
tingen af te stemmen. „Niet alleen een
schoolgids geven en zeggen: Tees die thuis
maar eens goed door'. Want die informa
tie zijn ouders na een maand vergeten."
Veel scholen hebben op papier staan hoe
het allemaal moet, maar voeren dat in de
praktijk amper uit, zegt Smit. „Juist in het
begin is het belangrijk te weten wat je van
elkaar kunt verwachten. Sommige ouders
willen meer dan anderen op de hoog
te worden gehouden van de vor
deringen van hun kind. Probeer
dat te organiseren, bijvoor
beeld via een interactieve
website, waarin ouders een
eigen inlogcode krijgen. Of
organiseer inloopochten
den, waarbij ouders de
handen uit de mouwen
steken."
Docenten moeten vol
gens Smit de tijd krijgen
gesprekken met ouders
aan te gaan. Soms moeten
ze scholing krijgen in betere
communicatie met ouders.
Daar wordt vaak te wei
nig aandacht aan be
steed in de opleidin
gen. Hij weet zeker:
„Het betaalt zich terug in
minder zeurende ouders en meer samen
werking met het thuisfront."
De naam van Tanja de Kort, Jasper en Ella zijn
om privacyredenen gefingeerd.
TT asper is druk, loopt andere kinderen
I in de weg en kan zich niet concentre-
I ren. Juf Tanja de Kort wil hem be-
I spreken in een team van deskundi-
gen, met daarin een schoolarts, een
w logopedist en soms een psycholoog.
Ouders moeten daar toestemming
voor geven, maar Jaspers ouders weigeren.
„Mijn kind hoeft niet naar de psycholoog",
briest de vader. „Hij is doodnormaal."
Later ontdekt De Kort dat de ouders bang
zijn dat er een dossier over Jasper wordt
aangelegd, dat hem als een 'strafblad' zijn
leven lang achtervolgt. Ouders in de clinch
met school: het komt vaak voor. Leraren
vinden dat ouders geen oog hebben voor
hoe zij met de kinderen omgaan. Ook zou
den ouders niet inzien dat hun schatjes op
school anders zijn dan thuis.
Ouders claimen steeds meer en zijn tegen
woordig veeleisender, stelt Robert Sikkes
van de Algemene Onderwijsbond. „Straf
ten ouders hun kind vroeger als die zich
misdroegen en de meester optrad, nu ko
men ze verhaal halen. In sommige geval
len met geweld."
Globaal zijn er twee soorten ouders, zegt
Presley Bergen, docent, ouder en bestuur
der van de stichting Beter Onderwijs Ne
derland (BON). De beter opgeleiden die
het beste voor hun kind willen en vinden
dat docenten daarin moeten volgen. En de
lager opgeleiden, die verkeerde ideeën heb
ben van wat een school biedt. „Die zien
school als een opvanghuis, waar ze kinde
ren zonder ontbijt heen sturen. Als de
school er wat van zegt, worden ze boos."
Toch leidde de toegenomen spanning tus
sen ouders en school niet tot meer klach
ten bij de officiële klachtencommissies. Sik
kes: „De onvrede zit vooral in het stadium
daarvoor: het gezeur aan de deur."
De Kort zegt dat er veel tijd gaat zitten in
communicatie met ouders over misverstan
den. Zo was er een moeder die een klasge
noot van haar dochter Èlla (4) van aanran
ding en verkrachting beschuldigde. Ella, he
lemaal zindelijk, had weer in haar broek
geplast. Ze vertelde haar moeder dat de
klasgenoot haar in haar kruis gegrepen
had. De ouders waren in alle staten en eis
ten dat de jongen overgeplaatst werd. De
gesprekken met school verliepen vijandig.
Ella's verhaal bleek volgens de school niet
te kloppen, maar de ouders bleven erbij
dat de jongen moest worden overge
plaatst. De school weigerde. Uiteindelijk
werd Ella overgeplaatst. In de nieuwe klas
gedraagt ze zich-nog net zo ongeremd en
grenzeloos als voorheen. „Ouders verdie
pen zich vaak slecht in school en hoe kin
deren zich kunnen ontwikkelen. Op ouder
avonden met dat thema komen ze niet op
dagen, ze weten zogenaamd alles al."
Marcel Klaverkamp van het Aletta Jacobs
College in Hoogezand heeft als directeur
zo'n vier a vijf keer per jaar direct met on
tevreden ouders te maken. Niet veel op
een school van 1.500 leerlingen, vindt hij.
„Iedereen heeft het recht te klagen, zolang
dat in redelijkheid gebeurt. Ik heb liever
dat ze naar mij komen, dan dat ze op ver
jaardagen hun gal spuwen." Ook hij kent
de bezorgde, soms onredelijke ouders. Een
ouder die Klaverkamp het meest bijbleef,
is de man die opkwam voor zijn dochter,
die zou worden gepest. „Hij werd heel on
redelijk, terwijl het probleem volgens de
dochter al was opgelost. Meisjes kunnen
kattig en hard zijn tegen elkaar. Terwijl ze
elkaar het ene moment het leven zuur ma
ken, vallen ze elkaar even later lachend in
de armen. Uiteindelijk bleek dat pa zelf op
school was gepest. Ouders projecteren